Sức khỏe giấc ngủ

Phương pháp ngủ ngắn dymaxion là gì? Có nên thực hiện không?

CẬP NHẬT 11/08/2023 | BỞI Hoàng Uyên

Cuộc sống tất bật, không có ít người buộc phải hy sinh giờ nghỉ ngơi buổi tối để hoàn thành các công việc còn dang dở trong ngày. Điều này đặt ra 1 câu hỏi: Liệu chúng ta có thể ngủ ít đi hơn nhưng vẫn đảm bảo sức khỏe và sự tỉnh táo? Câu trả lời là có, bí mật nằm ở các giấc ngủ đa pha. 

Thay vì ngủ 1 giấc dài 6-8 tiếng 1 đêm, những người ngủ nhiều pha chia giấc ngủ của họ thành ít nhất ba đoạn ngắn hơn. Có nhiều phương pháp ngủ ngắn để những người ngủ nhiều pha có thể tuân theo, nhưng có lẽ lịch trình khắc nghiệt nhất là phương pháp ngủ ngắn dymaxion.

Lưu ý: Giống như hầu hết các lịch ngủ đa pha, phương pháp dymaxion cực kỳ hạn chế và có thể gây nguy hiểm cho hầu hết mọi người. Không nên tự thực hiện mà phải có sự giám sát của bác sĩ.

1. Giấc ngủ Dymaxion là gì?

Phương pháp ngủ ngắn Dymaxion là gì
Phương pháp ngủ ngắn Dymaxion là gì?

Giấc ngủ Dymaxion là một thuật ngữ do Buckminster Fuller đặt ra vào những năm 1940, là một lịch trình ngủ bao gồm 30 phút chợp mắt sau mỗi 6 giờ. Điều đó làm giúp chỉ mất 2 tiếng cho giấc ngủ mỗi ngày.

Fuller, một kiến ​​trúc sư và nhà phát minh người Mỹ, tuyên bố rằng lịch trình ngủ này cho phép ông không chỉ có thêm nhiều thời gian mỗi ngày mà còn duy trì “tình trạng tỉnh táo và mạnh mẽ nhất” mà ông từng có.

Một lịch trình ví dụ sẽ như thế này:

  • Ngủ trưa: 12h đến 12h30
  • Thức: 12h30 đến 6h sáng
  • Ngủ trưa: 6h đến 6h30
  • Thức: 6h30 đến 12h
  • Ngủ trưa: 12h trưa đến 12h30
  • Thức: 12h30 trưa đến 6h chiều
  • Ngủ trưa: 18h đến 18h30
  • Thức: 18h30 đến 12h

Gen DEC2, hay còn được gọi là gen ngủ ngắn

Người ta đưa ra giả thuyết rằng lý do duy nhất khiến Fuller có thể sống sót trong giấc ngủ của Dymaxion là vì anh ta có một đột biến gen hiếm gặp. Gen DEC2, hay còn được gọi là gen ngủ ngắn. Loại gen này chỉ được tìm thấy ở khoảng 3% dân số.

Những người có gen này có nhu cầu ngủ rất ít—chỉ khoảng 6 tiếng mỗi đêm và có thể ít hơn nữa. Họ không cảm thấy sự ảnh hưởng của việc thiếu ngủ nghiêm trọng như người bình thường chúng ta.

2. Lợi ích của phương pháp ngủ ngắn Dymaxion 

Giống như Fuller, những người ủng hộ phương pháp ngủ ngắn Dymaxion cho biết họ cảm thấy có thêm nhiều năng lượng, tinh thần minh mẫn và tập trung hơn khi tuân theo phương pháp ngủ này. Nhưng có lẽ lợi ích lớn nhất mà 1 người nhận được từ phương pháp ngủ Dymaxion là có thêm nhiều thời gian thức hơn.

Giấc ngủ Dymaxion
Giấc ngủ Dymaxion là một thuật ngữ do Buckminster Fuller đặt ra vào những năm 1940

Theo lịch trình Dymaxion, về lý thuyết, bạn sẽ có thêm 6 giờ không ngủ mỗi ngày, với tổng thời gian thức là 22 giờ. Mặc dù chúng ta có thể cảm thấy hấp dẫn về điều này, giả sử ta có thể dùng chúng để viết 1 cuốn tiểu thuyết hoặc thực hiện 1 dự định to lớn nào đó nhưng không có bằng chứng cụ thể nào cho thấy chúng ta sẽ ở trong trạng thái luôn luôn tỉnh táo, sảng khoái. Thay vào đó, chúng ta có thể gặp tình trạng mệt mỏi do thiếu ngủ gây ra.

Ngược lại, có rất nhiều bằng chứng cho thấy thiếu ngủ có thể tác động tiêu cực đến năng suất của bạn. Một nghiên cứu năm 2017 từ Trường Y Harvard và Bệnh viện Brigham and Women’s ở Boston cho thấy thói quen ngủ không đều đặn ở sinh viên đại học dẫn đến điểm học tập thấp hơn. Và một nghiên cứu khác cho thấy giấc ngủ đa pha có tương quan với mức độ buồn ngủ ban ngày cao và hiệu suất làm việc bị suy giảm.

Vì vậy, mặc dù giấc ngủ Dymaxion có thể mang lại cho bạn nhiều thời gian thức hơn trong ngày, nhưng không có gì đảm bảo rằng bạn sẽ có đủ năng lượng để làm việc.

3. Rủi ro của lịch ngủ Dymaxion

Rủi ro của lịch ngủ Dymaxion
Rủi ro của lịch ngủ Dymaxion là rất lớn

Bất chấp tuyên bố của Fuller về lợi ích của Dymaxion, nhiều bằng chứng khoa học nào chứng minh phương pháp ngủ ngắn Dymaxion — hoặc bất kỳ phương nào ngủ đa pha đều có rủi ro. Khá nhiều bằng chứng cho thấy ngủ ít hơn 7 tiếng mỗi ngày có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng.

Bất cứ người trưởng thành nào ngủ ít 7 đến 9 giờ đều được coi là thiếu ngủ. Mặc dù khoa học cũng đề cao yếu tố chất lượng giấc ngủ và xem nó quan trọng như số lượng giấc ngủ, nhưng chúng ta biết rằng việc ngủ không đủ giấc đi kèm với một loạt rủi ro như: 

  • Xuất hiện nếp nhăn sớm
  • Suy giảm chức năng nhận thức
  • Mức độ căng thẳng tăng cao
  • Khó điều chỉnh cảm xúc
  • Hệ thống miễn dịch suy yếu
  • Ham muốn tình dục thấp hơn
  • Huyết áp cao
  • Trầm cảm
  • Tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường
  • Tăng nguy cơ tai nạn xe hơi
  • Tăng nguy cơ đau tim, suy tim và đột quỵ

Mặc dù có một số ít người đã tuyên bố thành công với phương pháp Dymaxion, nhưng những rủi ro nhiều hơn bất kỳ lợi ích nào mà phương pháp này mang lại.

4. Hướng dẫn mẹo giúp bạn ngủ ngon mỗi đêm

 mẹo giúp bạn ngủ ngon mỗi đêm
Hướng dẫn mẹo giúp bạn ngủ ngon mỗi đêm

Có thể nói giấc ngủ Dymaxion có thể không dành cho tất cả mọi người (hoặc thậm chí là bất kỳ ai), nhưng có một số cách để tối ưu hóa lịch trình giấc ngủ của bạn và đảm bảo bạn tận dụng tối đa thời gian ngủ để đem lại sức khỏe thể chất lẫn tinh thần tốt nhất.

Bước đầu tiên, bạn cần hiểu về nhịp điệu giấc ngủ tự nhiên của bạn. Đây là chiếc đồng hồ bên trong báo cho cơ thể bạn biết khi nào đã đến giờ đi ngủ và thức dậy. Để đồng bộ với đồng hồ sinh học của cơ thể và thời gian sáng – tối diễn ra bên ngoài giúp bạn cảm thấy buồn ngủ một cách tự nhiên khi tới giờ đi ngủ, hãy thử cải thiện vệ sinh giấc ngủ của bạn. Chúng bao gồm các thói quen sau: 

  • Ngắt kết nối với tất cả các thiết bị điện tử: Hãy tạm ngưng sử dụng điện thoại , máy tính xách tay, TV và đồng hồ báo thức trước ít nhất 30 phút giờ đi ngủ trong một tuần. Bạn sẽ nhận ra bản thân mình có thể thức dậy đúng giờ mà không cần báo thức và đi ngủ đúng giờ mà không trằn trọc, khó ngủ nữa.
  • Tận hưởng ánh sáng tự nhiên ban ngày: Dành thời gian tận hưởng ánh sáng mặt trời sẽ giúp điều chỉnh chu kỳ giấc ngủ của cơ thể bạn. Một chuyến đi cắm trại cuối tuần đã được chứng minh là giúp thiết lập lại và phục hồi nhịp sinh học.
  • Viết nhật ký giấc ngủ. Trong một tuần, hãy theo dõi số giờ bạn ngủ mỗi đêm khi bạn đi ngủ và thức dậy cũng như cảm giác của bạn trong ngày. Điều này sẽ cung cấp cho bạn một ý tưởng tốt về các kiểu ngủ tự nhiên của bạn.

Khi đã hiểu rõ về nhịp điệu giấc ngủ tự nhiên của mình, bạn có thể bắt đầu thử nghiệm thói quen đi ngủ khác nhau để xem lịch trình nào phù hợp nhất với mình. Hãy thử đi ngủ sớm hơn hoặc muộn hơn 1 hoặc 2 giờ mỗi lần điều chỉnh có thể giúp bạn tìm thấy điểm thích hợp của mình.

Bạn cũng có thể thăm khám bác sĩ chuyên về sức khỏe giấc ngủ để kiểm tra bất kỳ chứng rối loạn giấc ngủ nào hoặc các tình trạng tiềm ẩn khác có thể ảnh hưởng đến việc nghỉ ngơi của bạn.

 thử nghiệm thói quen đi ngủ khác nhau
Bạn có thể bắt đầu thử nghiệm thói quen đi ngủ khác nhau để xem lịch trình nào phù hợp nhất

Để có thêm nhiều thời gian thức trong ngày, việc thực hiện phương pháp lịch ngủ ngắn Dymaxion có vẻ là một ý tưởng hay. Tuy nhiên, những rủi ro nó đem lại có thể vượt xa bất kỳ lợi ích tiềm năng nào và không có bằng chứng nào cho thấy phương pháp ngủ này thực sự hiệu quả.

XEM THÊM: Phương pháp ngủ ngắn Scandinavian – Giải pháp giấc ngủ  tuyệt vời cho cặp đôi

Nếu bạn đang tìm cách tối ưu hóa giấc ngủ của mình, tốt nhất bạn nên bắt đầu bằng cách hiểu nhịp điệu giấc ngủ tự nhiên của mình và sau đó thử nghiệm các lịch trình khác nhau cho đến khi bạn tìm thấy lịch trình phù hợp nhất với mình. Chúc bạn luôn ngủ ngon sống trọn nhé!

Nguồn tham khảo: https://www.mattressnerd.com/polyphasic-sleep/overviews/dymaxion/

Bài viết liên quan:

Hoàng Uyên
Hoàng Uyên