Sức khỏe giấc ngủ

Lợi ích của audiobook đối với giấc ngủ và cách tập nghe audiobook chuẩn

CẬP NHẬT 25/09/2023 | BỞI Hoàng Uyên

Tôi đã mất ngủ trong nhiều tuần cho đến khi cậu bạn cùng phòng của tôi, Winston, bật chiếc máy cát-xét của cậu ấy để nghe audiobook. Đó là lần đầu tiên tôi sống xa nhà và việc đi ngủ ở nơi được mệnh danh là Thành Phố Không Ngủ không hề dễ dàng chút nào.

Thật vậy, làm sao mà 1 đứa trẻ được sinh ra ở vùng ngoại ô trung tây bình yên lại có thể quen được với những âm thanh xa lạ của tiếng súng và tiếng còi cảnh sát vang vọng cả góc đường Bedford Park và Grand Conference? 

Tôi luôn là một người ham đọc sách, và cũng hơi hợm hĩnh, tin rằng cách duy nhất để thực sự trải nghiệm một câu chuyện là thông qua nét mực trên giấy và âm thanh lật trang.

Vì vậy, lần đầu tôi nghe audiobook – cuốn “Harper Audio presents The Lion, the Witch, and the Wardrobe ” – tất cả những gì tôi nghe thấy là tiếng ồn bên tai. Chả ai lại muốn nghe tiếng ồn ào kiểu như gánh xiếc ấy quanh tai mình cả.  

Lợi ích của thói quen nghe audiobook đối với giấc ngủ
Lợi ích của audiobook đối với giấc ngủ như thế nào?

“Cậu đã nghe thứ này trước đây chưa?” Winston hỏi.

“Ý cậu là đọc ấy à? Ừ, tớ đã đọc nó rồi – hồi lớp năm ấy”  

“Ồ, tớ không có ý đó. Cậu có phiền không nếu chúng mình cùng lắng nghe?”

Tất nhiên, tôi phiền chứ! Đó là tựa sách dành cho trẻ em và đã 11 giờ đêm nhưng tôi đã quá kiệt sức để tranh luận. Cậu ấy sẽ sớm chìm vào giấc ngủ, và tôi chỉ cần tắt nó đi.

Dù vậy, đó không phải là những gì đã xảy ra. Khi chúng tôi bắt đầu lắng nghe, tôi thấy mình giống như một đứa trẻ được cuộn tròn trong chăn trên giường trong khi bố đọc sách cho tôi nghe.

Audiobook đã tập trung lại sự chú ý của tôi – những lo lắng của tôi về cuộc sống ở New York và nỗi nhớ gia đình dường như bị cuốn vào câu chuyện. Chẳng mấy chốc, tôi đã ngủ say. Đã 9 năm trôi qua, hiếm có đêm nào tôi ngủ mà không có audiobook. Vậy lợi ích của audiobook đối với giấc ngủ là gì? Cùng tìm hiểu trong bài viết sau nhé!

1. Phân tích lợi ích âm nhạc, TV đối với giấc ngủ – Cái hay, cái dở và những điều bạn chưa biết

1.1. Âm nhạc

Âm nhạc giúp chúng ta ngủ ngon. Chúng ta nhận được lợi ích này từ âm nhạc kể từ ngày chúng ta được sinh ra, từ những bài hát ru và âm nhạc cổ điển cho đến những ban nhạc hiện đại như Radiohead, LORDE và Adele. Tôi thậm chí còn có một người bạn ngủ gật khi nghe Kanye (nhạc rap).

Âm nhạc giúp ngủ ngon
Âm nhạc giúp chúng ta ngủ ngon

Một nghiên cứu năm 2006 thực hiện thí nghiệm trên những sinh viên bị rối loạn giấc ngủ. Họ được cho nghe nhạc cổ điển khi chìm vào giấc ngủ. Những sinh viên nghe nhạc đã ngủ ngon hơn đáng kể so với những sinh viên không nghe bất cứ thứ gì. Thí nghiệm này là một trong nhiều thí nghiệm chứng minh âm nhạc có thể giúp mọi người ngủ ngon hơn như thế nào.

XEM THÊM: Nghe nhạc trước khi ngủ có nên hay không?

1.2. Xem TV 

Chúng ta thường nghe cha mẹ nhắc rằng TV sẽ làm “hỏng” não, tưởng chừng đó chỉ là lời hù dọa nhưng giờ đây các bác sĩ và nhà khoa học trên toàn cầu đã chứng minh rằng việc xem TV có thể gây bất lợi cho sức khỏe giấc ngủ.

Các chuyên gia tại Trường Y Harvard, chỉ ra rằng ánh sáng xanh của màn hình điện tử có thể trì hoãn hormone gây buồn ngủ, melatonin. Ánh sáng này được xác định bởi các bước sóng ngắn phát ra lượng năng lượng cao.

Những bước sóng này có thể thâm nhập sâu vào mắt, khiến tâm trí tỉnh táo hơn và có khả năng thiết lập lại đồng hồ bên trong cơ thể, hay còn gọi là nhịp sinh học của chúng ta.

Khi quá trình sản xuất melatonin không thành công, cơ thể và tâm trí sẽ không sẵn sàng cho giấc ngủ, cuối cùng khiến chúng ta không tài nào vào giấc được.

Nghiên cứu khác thực hiện trên những đối tượng xem TV hơn 2 giờ mỗi ngày cũng cho thấy họ có nhiều khả năng bị thức giấc vào nửa đêm, khó ngủ và ngủ ít hơn so với những đối tượng không xem TV ít hơn 2 giờ mỗi ngày.

XEM THÊM: Bật TV khi ngủ có hại không? Cách xem Tivi nhưng không ảnh hưởng đến giấc ngủ

Ánh sáng xanh ảnh hưởng đến giấc ngủ
Ánh sáng xanh của màn hình điện tử có thể trì hoãn hormone gây buồn ngủ

2. Lợi ích của Audiobook đối với giấc ngủ

Vậy, audiobook/podcast nằm ở đâu trong phạm vi từ tốt đến xấu đối với giấc ngủ?

Audiobook hoặc cả podcast không phải là một hình thức công nghệ mới mẻ, nhưng chúng chắc chắn đã trở nên phổ biến trong vài năm qua. Đáng ngạc nhiên là nghiên cứu về độ phổ biến của chúng để hỗ trợ ngủ ngon hơn là rất cao,  có rất nhiều người bật chúng ngay trước khi đi ngủ. 

Nghiên cứu năm 2006 đã nói ở phần 1.1 đã chứng minh được hiệu quả của âm nhạc đối với những người khó ngủ. Thử nghiệm tương tự này đã sử dụng audiobook như 1 biến số khác để đánh giá khả năng cải thiện chất lượng giấc ngủ của âm thanh. 

Kết quả cho thấy, audiobook có thể giúp người ngủ giảm sự làm phiền của các nhiễu loạn ánh sáng xanh như mạng xã hội, TV hoặc các phương tiện giải trí buổi tối khác. Audiobook cũng có thể giúp bạn tách ra khỏi những lo lắng của cuộc sống hàng ngày, cho phép bạn thư giãn. 

3. Lời khuyên khi bắt đầu tập thói quen nghe Audiobook/podcast

3.1. Cách chọn sách phù hợp

âm nhạc, TV và audiobook, loại nào tốt với giấc ngủ
Hãy thử các thể loại khác nhau và tìm ra thể loại nào phù hợp nhất để giúp bạn chìm vào giấc ngủ

Khi nói đến việc nghe audiobook, điều quan trọng là phải thử nghiệm. Hãy thử các thể loại khác nhau và tìm ra thể loại nào phù hợp nhất để giúp bạn chìm vào giấc ngủ. Không phải cuốn sách nào cũng phù hợp để ru ngủ. 

Tôi là kiểu người không thể ngủ được khi tôi lo lắng về điều gì đó, hoặc  khi tôi có một ý tưởng tuyệt vời nào đó khiến đầu óc tôi quay cuồng. Đây là những ví dụ về thời điểm audiobook không hiệu quả đối với tôi:

Nói chung, viết kịch bản và kể chuyện là niềm đam mê của tôi. Vài tuần trước, tôi đã tải xuống một cuốn sách về chủ đề viết kịch bản có tên là Save the Cat. Tôi đã phạm sai lầm nghiêm trọng khi cố gắng nghe điều này khi đang nằm trên giường.

Đột nhiên, trong đầu tôi có hàng ngàn ý tưởng về câu chuyện. Trước khi tôi kịp biết điều này, tôi đã ngồi trước máy tính của mình gõ tất cả chúng xuống. Tôi cứ nghe và viết mãi không ngủ được. 

Kết quả: Tôi gần như không ngủ được và phải làm việc suốt ngày hôm sau

Dù tôi rất thích cuốn sách này nhưng đây là một lựa chọn audiobook tồi tệ cho giấc ngủ.

Khi nghe audiobook, điều quan trọng là phải biết tính cách của bạn. Nếu bạn có thể ngủ quên khi nghe sách thì hãy tiếp tục. Nhưng nếu bạn là kiểu người bị cuốn vào cuốn sách và luôn trong trạng thái chờ đợi nghe tiếp tình tiết tiếp theo mà quên mất giờ đi ngủ, thì những câu chuyện có nhịp độ nhanh có thể không phải là người bạn đồng hành dành cho bạn.

Những cuốn sách lịch sử có thể hay bởi vì chúng thường không có động lực để nghe như những cuốn sách mang tính sáng tạo.

sách lịch sử thường dễ ru ngủ
Những cuốn sách lịch sử thường dễ ru ngủ ta hơn

Sách self-help cũng có thể là sự lựa chọn tuyệt vời. Trớ trêu thay, tôi hiện đang nghe một cuốn sách tên là Sleep của Nick Littlehales, và mặc dù nó không hề nhàm chán, nhưng giọng điệu của người nói và chủ đề khiến tôi dễ ngủ gật.

Sách self-help cũng có thể khiến nhiều người mất giấc nếu họ không cẩn thận. Khi mọi người bắt đầu nghĩ về tất cả những thứ họ cần thực hiện để ngay lập tức cải thiện cuộc sống của mình, những suy nghĩ này có thể dẫn đến sự trằn trọc. 

Podcast là một giải pháp thay thế cho audiobook đã thu hút được rất nhiều sự chú ý trong vài năm qua. Các chủ đề bao gồm từ lịch sử, công nghệ, điện ảnh, v.v..

3.2. Giọng đọc sách

Một giọng đọc không phù hợp cũng có thể làm hỏng một cuốn sách hoàn toàn hay. Tương tự như vậy, một người kể chuyện hay với giọng nói nhẹ nhàng có thể khiến bạn gật gù vào giấc khá nhanh.

Giọng đọc sách có thể là yếu tố quan trọng hơn so với nội dung cuốn sách, vì vậy việc tìm một người có giọng đọc hay có thể là chìa khóa để ngủ ngon khi nghe audiobook.

Cuốn sách nói tôi hay nghe khi không biết nghe gì là Harry Potter, không chỉ vì tôi yêu thích những câu chuyện mà vì tôi biết những câu chuyện đó rất rõ, tôi không thực sự cần phải nghe để biết chuyện gì đang xảy ra. Người kể chuyện, Jim Dale, đã thể hiện một màn trình diễn hoàn hảo đáng kinh ngạc.

giọng đọc audibook giúp dễ ngủ
Một giọng đọc không phù hợp cũng có thể làm hỏng hoàn toàn một cuốn sách hay

Một lý do khác khiến audiobook trở nên sự lựa chọn tuyệt vời cho giấc ngủ là nhiều tác giả đọc sách của chính họ. 

Giống như thể loại sách, hãy thử nghe giọng đọc từ những người kể chuyện khác nhau. 

3.3. Đặt hẹn giờ ngủ

Hầu hết các ứng dụng audiobook đều có tính năng đặt hẹn giờ. Điều này cho phép người nghe chìm vào giấc ngủ mà không cần mở ứng dụng quá lâu. Tính năng này có thể hỗ trợ đặt thời lượng đọc sách tùy thuộc vào thời gian bạn nghĩ mình sẽ cần để chìm vào giấc ngủ. Chúng thậm chí có thể được thiết lập để dừng lại vào cuối chương.

3.4. Khóa điện thoại

Trong khi audiobook đang phát, bạn có thể cảm thấy thôi thúc muốn đọc email, kiểm tra Instagram hoặc tìm người vợ tương lai của mình trên Tinder. Nhưng những gì bạn cần làm là khóa điện thoại, giảm ánh sáng và để cuốn sách làm công việc của nó. Trong khi nghe, hãy ru bản thân ngủ bằng cách thư giãn cơ thể và để tâm trí bạn tập trung vào cuốn sách chứ không phải thứ gì khác.

Trên đây là những thông tin thú vị liên quan tới chủ đề lợi ích của audiobook đối với giấc ngủ. Hy vọng bài viết đã đem đến nhiều kiến thức hữu ích giúp bạn cải thiện chất lượng giấc ngủ hơn nữa.

Nguồn tham khảo: https://www.sleepadvisor.org/audiobooks-and-sleep

Bài viết liên quan:

Hoàng Uyên
Hoàng Uyên