Không chỉ dùng để tăng hương vị và mùi thơm cho các món ăn, củ riềng còn được xem là loại dược liệu chữa bệnh rất tốt. Thậm chí trong y học hiện đại, tinh chất riềng còn được sử dụng để điều trị nhiều bệnh. Nếu đang muốn tìm hiểu về củ riềng, bài viết sau đây của Vua Nệm sẽ cung cấp đến bạn đọc nhiều thông tin thú vị.
Nội Dung Chính
1. Củ riềng là gì?
Trong Đông y, củ riềng còn được gọi là cao lương khương. Riềng thuộc họ gừng, thường được sử dụng phần củ, lá và hạt. Thực chất, riềng là phần rễ phình to. Khi già riềng có màu vàng nhạt, còn nếu có màu đỏ nâu thì đây là riềng non.
Lớp vỏ bên ngoài củ riềng khá dày và cứng, thường sẽ có nhiều mắt được chia thành nhiều đốt, kích thước to nhỏ khác nhau. Ruột củ riềng nhiều xơ, mang vị cay nóng và rất thơm.
2. Tác dụng chữa bệnh của củ riềng
Chống ung thư
Theo báo cáo của F.A Alasmary, với ung thư biểu mô phổi và ung thư biểu mô trực tràng thì riềng chính là thực phẩm có hoạt tính chống ung thư cao nhất. Ngoài ra, người ta cũng nhận thấy chiết suất riềng giúp cải thiện nhiều loại ung thư khác như biểu mô đại tràng, cổ tử cung và ung thư tuyến tiền liệt.
Kích thích khả năng tình dục ở nam giới
Lương y Bùi Đắc Sáng cho biết, củ riềng có khả năng kích thích sản sinh tinh trùng và tăng khả năng giường chiếu ở nam giới. Ngoài ra, lương y Vũ Quốc Trung (Hội Đông y Việt Nam) cũng cho biết, vì riềng có vị cay, tính ấm nên có thể chữa chứng khó tiêu, tiêu chảy, cải thiện tình trạng viêm họng, giảm đờm và cả hắc lào, lang ben, đau xương khớp.
Hạn chế lão hóa da
Theo một nghiên cứu được đăng trên Costerics and Toilettries, các nhà nghiên cứu nhận định rằng, chiết xuất của riềng có khả năng làm tăng sản sinh axit hyaluronic. Chất này có tác dụng dưỡng ẩm và hạn chế sự xuất hiện của nếp nhăn.
Nghiên cứu cũng ghi nhận, những người chăm da với chiết xuất củ riềng có sự thay đổi rõ rệt như tăng độ đàn hồi của da, da trắng và rạng rỡ hơn. Bên cạnh đó, chiết xuất riềng còn giúp giảm các bệnh về da như chàm, bỏng ngứa và nấm.
Kháng khuẩn
Tinh dầu từ củ riềng có thể loại bỏ vi khuẩn, nấm men và ký sinh trùng hiệu quả nhờ chất terpinen-4-ol. Đây là một loại chất có tính kháng khuẩn mạnh, đồng thời kháng nấm, kháng virus, chống viêm.
3. Một số bài thuốc từ củ riềng
Củ riềng có thể điều chế ra nhiều bài thuốc khác nhau. Dưới đây Vua Nệm sẽ chia sẻ một số bài thuốc từ củ riềng được chia sẻ bởi bác sĩ Hoàng Sơn.
Chữa chứng “Ngũ Canh tả” do tỳ thận dương hư với củ riềng
Ngũ canh tả là chứng đi ngoài vào lúc 5h sáng. Chứng này một khi đã muốn đi là phải đi ngay, không thể nhịn, phân lỏng, chân tay lạnh, cảm giác yếu mệt.
Để cải thiện chứng này, bạn đem 16g củ riềng phơi khô, khởi tử 10g, bạch truật (sao hoàng thổ) 16g, cẩu tích 12g, hoài sơn 16g, quế 10g, chích thảo 10g, cố chỉ 10g, đỗ trọng (sao muối) 12g, ngũ gia bì 12g, sơn thù 12g, hậu phác 12g, bán hạ chế 10g, trần bì 10g, sinh khương 6g. Đem tất cả nguyên liệu này sắc uống mỗi ngày 1 thang, 10 – 12 ngày là một liệu trình.
Làm thuốc xoa bóp
Bạn phơi khô và thái nhỏ 20g riềng, 20g thạch xương bồ, 16g thiên niên kiện, 24g quế và 16g trần bì. Đem những nguyên liệu này xếp vào bình rồi đổ ngập rượu vào ngâm trong 10 ngày.
Khi dùng, bạn chỉ cần lấy bông nhúng vào thuốc rồi bôi lên chỗ đau, đồng thời kết hợp bấm và xoa bóp nhẹ. Thuốc này có thể dùng để trị đau xương, trật ngã, đau xương khớp nhẹ.
Bài thuốc từ củ riềng trị hắc lào
Dùng 100g riềng già được thái lát ngâm với 200ml rượu hoặc cồn 70 độ. Sau đó dùng hỗn hợp này bôi 2-3 lần/ngày vào phần da bị hắc lào khoảng 1 tháng sẽ thấy cải thiện.
Chữa sốt rét
Bạn trộn khoảng 300g bột riềng với 100g bột thảo quả, bột quế khô cùng với mật ong. Sau đó vo tròn hỗn hợp này thành viên to bằng hạt bắp. Mỗi ngày, bạn dùng khoảng 15 viên, chia đều mỗi lần lên cơn ho dai dẳng.
Ngoài ra, chúng ta cũng có thể tẩm củ riềng với 40g dầu vừng sao, 35g gừng khô nướng tán nhỏ, hòa mật lợn rồi vo hỗn hợp này thành viên to bằng hạt bắp. Mỗi ngày uống 15 – 20 viên.
Chữa viêm họng, ho, đầy hơi
Để chữa viêm họng, ho, đầy hơi với riềng thì bạn thái riềng thành từng lát mỏng rồi đem đi muối chua. Khi dùng, bạn chỉ cần ngậm chung với muối hoặc nhai nhỏ rồi nuốt dần.
Chữa phong thấp
Trước tiên, chúng ta cần chuẩn bị 60g riềng, vỏ quýt, hạt tía tô. Sau đó đem sấy khô rồi tán nhỏ. Mỗi lần dùng bạn lấy khoảng 4g pha với một chén nước sôi để nguội hoặc rượu, dùng từ 5-7 ngày và mỗi ngày uống 2 lần.
Chữa đau bụng do lạnh
Bạn chuẩn bị 20g riềng, 8g nụ sim và 60g búp ổi, mang đi sấy khô rồi tán những nguyên liệu thành bột mịn. Mỗi ngày, bạn uống 3 lần sau ăn, mỗi lần 5g với nước sôi để nguội.
Ngoài ra, bạn cũng có thể sấy khô 200g củ riềng, hậu phác 80g và quế 120g. Sau đó lấy khoảng 12g hỗn hợp nguyên liệu kể trên sắc với 200ml nước. Đến khi thấy nước xấp xấp khoảng 50ml thì tắt bếp, để cho nguội rồi uống trong ngày. Dùng trong 2 – 4 ngày sẽ cải thiện chứng đau bụng do khí âm.
Chữa chứng đầy bụng, khó tiêu
Bạn rửa sạch củ riềng rồi thái lát, sau đó đem đi muối chua. Khi ăn, bạn có thể nhai nhuyễn rồi nuốt, hoặc là ngậm với vài hạt muối. Dùng 2 – 3 lần mỗi ngày sẽ thấy chứng đầy bụng khó tiêu cải thiện.
Chữa đau dạ dày do hư hàn
Đau dạ dày do hư hàn là tình trạng cơ thể bị đau dạ dày mỗi khi bị lạnh. Khi phát bệnh, cơ thể sẽ bị đầy bụng, đại tiện lỏng, một số số trường hợp nôn nước trong, mạch yếu, sợ lạnh, ăn không ngon, rêu lưỡi trắng.
Để cải thiện tình trạng nãy bạn đem củ riềng, bách hợp, đan sâm mỗi vị 30g, hương phụ mỗi vị 8g, ô dược 10g, sa nhân 4g, đinh hương 7g sắc với 3 bát nước. Khi thấy nước còn khoảng 1 bát thì để nguội, uống 2 lần trong ngày và uống đều trong 5 ngày sẽ cải thiện.
4. Phân biệt củ riềng, gừng và nghệ
Củ riềng, gừng và nghệ đều được sử dụng nhiều trong nấu nướng. Tuy nhiên vì có bề ngoài khá giống nhau nên nhiều người không phân biệt được ba loại củ này.
Về hương vị thì riềng có vị cay nhiều, gừng lại có vị ngọt hơn, cho cảm giác vị tươi và hơi cay, còn củ nghệ thì mang vị cay nồng và đắng nhất.
3 loại củ này đều đem đến nhiều lợi ích cho sức khỏe, trong đó rõ nhất là chứa chất chống oxy hóa dồi dào, giúp giảm đau khớp và kháng viêm. Đặc biệt, trong 3 loại củ này thì chỉ có riềng giúp tăng khả năng sinh sản ở nam giới. Còn củ gừng thì chống buồn nôn và làm rỗng dạ dày. Bên cạnh đó, 3 loại củ này còn giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, tiểu đường loại 2, đồng thời bảo vệ chức năng của não, phòng tránh mất trí nhớ.
5. Tác dụng phụ của củ riềng
Củ riềng đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng cũng rất nhiều tác dụng phụ. Ví dụ, nếu bạn dùng củ riềng với liều 2.000mg/kg trọng lượng cơ thể thì có thể gặp phải tình trạng tiêu chảy, giảm năng lượng, hôn mê và thậm chí là tử vong. Nếu dùng với liều lượng nhỏ hơn 300mg/kg trọng lượng cơ thể thì tuyệt đối an toàn.
Ngoài thông tin trên thì hiện nay, độ an toàn và tác dụng phụ tiềm ẩn khi bổ sung thêm thực phẩm chức năng có riềng ở người vẫn chưa được nghiên cứu một cách đầy đủ.
>>>Đọc thêm:
Qua bài viết trên đây, Vua Nệm đã cung cấp đến bạn đọc những thông tin cơ bản về củ riềng. Hy vọng những thông tin này sẽ giúp ích cho bạn. Đừng quên theo dõi những bài viết khác của Vua Nệm để có thêm nhiều thông tin thú vị nhé!