Sức khỏe giấc ngủ

Nguồn gốc, đặc điểm của cây tầm bóp? Công dụng của cây tầm bóp

CẬP NHẬT 02/11/2022 | BỞI Hương Lăng

Cây tầm bóp khá quen thuộc thường mọc dại ở vùng quê của nước ta. Cây tầm bóp có rất nhiều giá trị đối với sức khỏe con người. Hãy cùng tìm hiểu bài viết về cây tầm bóp để cùng khám phá những đặc điểm và giá trị của loại cây này.

Cây tầm bóp thường mọc dại ở vùng quê
Cây tầm bóp thường mọc dại ở vùng quê

1. Nguồn gốc, đặc điểm của cây tầm bóp

1.1. Nguồn gốc cây tầm bóp 

Cây tầm bóp hay còn được gọi với cái tên cây lồng đèn, cây thù lù, cây bùm bụp, cây bôm bốp,… đây là loại cây thuộc họ cà, thường mọc dại ở nhiều nơi, tầm bóp có nguồn gốc ở khu vực nhiệt đới châu Mỹ.

Ở nước ta, tầm bóp có thể sinh trưởng và phát triển tốt ở khắp mọi nơi, cũng nhờ vào những lợi ích cho sức khỏe, nhiều khu vực trồng cây tầm bóp để làm thức ăn hàng ngày và làm thuốc phục vụ chữa bệnh.

Ở các vùng quê, quả tầm bóp thường được trẻ em hái như một loại quả dại để ăn vặt vì quả có vị ngọt và hơi chua chua.

Tìm hiểu rau tầm bóp là gì? 
Tìm hiểu rau tầm bóp là gì?

1.2 Đặc điểm cây tầm bóp

Cũng tương tự như nhiều loại cây khác thuộc họ cà, cây tầm bóp có đặc điểm:

  • Thân cây: Thuộc loại cây thân thảo, cao từ 50 – 90 cm, thân cây phân thành nhiều cành và nhánh.
  • Lá cây: Lá cây tầm bóp có hình bầu dục, mọc so le và có màu xanh. 
  • Hoa: hoa của tầm bóp thường mọc đơn lẻ từ phần nhánh của thân cây và có phần cuống mảnh. Hoa tầm bóp màu trắng 5 cánh có nhụy màu vàng
  • Quả: có hình tròn nhỏ mọng nước và bề mặt nhẵn giống quả cà được bao bọc bởi lớp vỏ mỏng như lồng đèn, khi còn non lớp vỏ này có màu xanh và sẽ chuyển dần sang màu vàng khi chín. Quả tầm bóp khi chính sẽ chuyển thành màu đỏ hoặc cam, có vị ngọt thanh hơi chua.
Quả tầm bóp có vị ngọt thanh hơi chua
Quả tầm bóp có vị ngọt thanh hơi chua

1.3 Thành phần dinh dưỡng có trong cây tầm bóp

Cây tầm bóp chứa rất nhiều thành phần tốt cho sức khỏe, trong 100gr quả cây tầm bóp có chứa hàm lượng các chất sau:

  • 11gr alkaloid và carbohydrate
  • 1.5gr protein, 0.5gr chất xơ, 0.5gr chất béo;
  • 12mg canxi, 8mg magie, 39mg photpho, 1.3mg sắt, 0.1mg kẽm;
  • Các loại vitamin như 1.6mg vitamin A, 28mg vitamin C…

2. Công dụng tầm bóp

2.1 Giúp giải nhiệt cơ thể

Cây tầm bóp có tính thanh mát, có thể chế biến chúng thành các món ăn vừa thơm ngon mới lạ đồng thời giúp giải nhiệt cơ thể và thanh mát cơ thể hiệu quả.

2.2 Giảm cholesterol trong máu, phòng bệnh tim mạch 

Nhờ hàm lượng vitamin A và vitamin C sẵn có, ăn rau tầm bóp giúp giảm nồng độ cholesterol trong máu, giúp mạch máu lưu thông tốt, ngăn ngừa bệnh liên quan đến tim mạch và đột quỵ.

2.3 Giảm tổn thương mô cơ

Nhờ vào vitamin C trong rau tầm bóp mà khi ăn rau này có thể giúp ngăn ngừa, giảm đau nhức các tổn thương liên quan đến các mô cơ.

Tầm bóp giúp giảm đau do tổn thương mô cơ
Tầm bóp giúp giảm đau do tổn thương mô cơ

2.4 Chữa ung thư

Trong tầm bóp có chứa một số hợp chất giúp ngăn ngừa và tiêu diệt các tế bào ác tính hình thành khối u, nhờ vậy tầm bóp góp phần để điều trị các bệnh ung thư như ung thư dạ dày, ung thư phổi, ung thư ruột, ung thư miệng,…

2.5 Giúp sáng mắt

Nhờ vào vitamin A có trong rau tầm bóp giúp làm giảm sự khô mắt, giúp mắt hoạt động tốt ở cả nơi sáng và những nơi tối. Bên cạnh đó, ăn rau tầm bóp còn giúp làm khỏe võng mạc, nhờ đó hạn chế bị đục thủy tinh thế.

Rau tầm bóp giúp sáng mắt, hạn chế đục thuỷ tinh thể
Rau tầm bóp giúp sáng mắt, hạn chế đục thuỷ tinh thể

2.6 Tăng cường hệ miễn dịch

Nhờ vào hàm lượng vitamin A và vitamin C rau tầm bóp giúp nâng cao hệ miễn dịch, giúp cơ thể tạo khả năng chống nhiễm trùng và hỗ trợ hấp thụ chất sắt hiệu quả. Ngoài ra, quả tầm bóp còn hỗ trợ giảm sốt ở trẻ em hiệu quả.

2.7 Phòng ngừa bệnh sỏi, điều trị bệnh tiểu đường

Nhờ vào hàm lượng vitamin C ăn rau tầm bóp giúp làm tăng hàm lượng insulin trong máu, hỗ trợ rất hữu ích trong điều trị tiểu đường. Ngoài ra, vitamin A có trong rau tầm bóp giúp tạo canxi photphat giúp ngăn ngừa sỏi.

3. Bài thuốc chữa bệnh từ rau tầm bóp

Rau tầm bóp được ứng dụng phổ biến trong Đông y để chữa bệnh. Cùng tham khảo một số bài thuốc chữa bệnh đơn giản từ loại rau này dưới đây:

3.1 Trị tiểu đường

Dùng khoảng 40 gram cây tầm bóp sắc cùng 1,5 lít nước trong khoảng 20 phút để uống. Sử dụng nước này trước bữa ăn 30 phút, uống đều đặn mỗi ngày 3 lần trong vòng một tháng.

3.2 Chữa bệnh ung thư gan

Sắc hỗn hợp cây tầm bóp và diệp hạ châu khô chắt lấy nước uống hàng ngày trong vòng một tháng sẽ đem lại hiệu quả ngừa ung thư gan, hạ men gan.

3.3 Chữa viêm họng, ho

Có thể sử dụng cây tầm bóp khô hoặc tươi đem đun lấy nước uống trong vòng từ 3 – 5 ngày sẽ giúp giảm viêm họng và ho. Lưu ý là nước sắc nên uống trong ngày không sử dụng để uống vào ngày hôm sau.

3.4 Chữa nhọt vú, đinh độc

Dùng tầm bóp tươi giã rồi vắt lấy phần nước để uống, phần bã tầm bóp dùng để đắp lên vết thương hoặc nấu lên với nước dùng để rửa vết thương hàng ngày.

4. Món ăn ngon từ rau tầm bóp 

Tầm bóp có thể dùng để chế biến thành nhiều món ăn ngon mang hương vị đặc sắc, lạ miệng mà còn mang lại công dụng tuyệt vời cho sức khỏe. Cùng tham khảo một vài món ăn ngon dễ làm từ loại cây này.

4.1 Rau tầm bóp luộc

Là một món ăn cực kỳ đơn giản nhưng giúp lưu giữ nhiều chất dinh dưỡng của thực phẩm. Ăn rau tầm bóp luộc bạn có thể cảm nhận được vị ngọt tự nhiên của rau đồng thời giúp cơ thể ngăn ngừa ung thư và chống sự xâm nhập của nấm và vi khuẩn.

Rau tầm bóp luộc 
Rau tầm bóp luộc

4.2 Rau tầm bóp xào tỏi

Thưởng thức món rau tầm bóp xào tỏi bạn sẽ cảm nhận được vị ngọt thanh cùng vị đắng nhẹ từ rau hòa quyện cùng hương thơm của tỏi, món ăn không chỉ đặc sắc mà còn giúp thanh nhiệt cơ thể và tốt cho xương khớp.

4.3 Bò xào rau tầm bóp

Thịt bò được xào kèm rau tầm bóp sẽ giúp tăng thêm hương vị tươi ngon và bổ dưỡng bởi vị đậm đà của thịt bò hòa cùng vị đắng nhẹ của rau. Món ăn này giúp trị viêm họng hiệu quả ngoài ra còn bổ sung cho cơ thể nguồn vitamin B6 và protein.

Bò xào rau tầm bóp thơm ngon và hấp dẫn
Bò xào rau tầm bóp thơm ngon và hấp dẫn

4.4 Canh cua rau tầm bóp

Đây là một món ăn thích hợp cho những ngày hè nắng nóng khiến cơ thể bị nóng trong gây mụn. Vị thanh mát của rau tầm bóp kết hợp với nguồn canxi từ cua sẽ là món ăn bổ sung nhiều dưỡng chất và giúp trị mụn do nóng trong người.

5. Lưu ý khi sử dụng rau tầm bóp 

Tầm bóp mang lại nhiều lợi ích tuyệt vời đối với sức khỏe, tuy nhiên việc sử dụng chúng cũng cần có liều lượng phù hợp và hết sức lưu ý để tránh việc đem lại kết quả ngược. Bạn nên lưu ý một vài điều sau để đảm bảo an toàn khi sử dụng cây tầm bóp:

Cây tầm bóp và cây lu lu đực có đặc điểm bên ngoài khá giống nhau vì vậy rất hay gây sự nhầm lẫn. Cây lu lu đực cũng có quả giống như quả cà nhưng da mỏng hơn tầm bóp và cây này chứa độc nếu dùng tươi. Vì vậy trước khi sử dụng bạn cần chú ý để tránh bị nhầm lẫn giữa hai loại cây này.

Nếu phụ nữ đang mang thai và đang cho con bú muốn sử dụng cây tầm bóp hoặc một số sản phẩm từ cây này nên tham khảo thêm ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng.

Xem thêm:

Khi bị dị ứng với tầm bóp bạn nên ngừng sử dụng. Trong quá trình sử dụng nếu có các dấu hiệu bất thường như nổi mẩn đỏ, ngứa da,… bạn nên đến gặp ngay bác sĩ để được kiểm tra. Cần thận trọng khi dùng tầm bóp cùng những thực phẩm chức năng hay đang dùng thuốc khác vì chúng có thể tương tác với nhau gây hại cho cơ thể. Hơn hết bạn cần tham khảo tư vấn từ bác sĩ trước khi dùng.

Bài viết liên quan:

Hương Lăng
Hương Lăng