Tìm hiểu sự thật: Ăn rau mồng tơi có tốt không? 

Chúng ta thường nấu canh rau mồng tơi vào những ngày hè nóng bức giống như một loại thực phẩm giải nhiệt. Tuy nhiên, mồng tơi không chỉ giải nhiệt mà còn rất nhiều lợi ích đối với sức khỏe. Ăn rau mồng tơi có tốt không vẫn là câu hỏi nhiều người thắc mắc. Cùng tìm hiểu những thông tin hữu ích trong bài viết dưới đây!

1. Rau mồng tơi là gì

1.1 Đặc điểm thực vật

Mồng tơi là loại thực vật dây leo có hoa và quả. Phần thân của mồng tơi mập và mọng nước có lớp vỏ bóng nhẵn màu xanh, trong thân chứa nhiều chất nhớt. Nếu mồng tơi sống ký sinh trên các cây khác hay leo trên hàng rào thì thâm cây có thể phát triển dài đến 10m.

Lá mồng tơi dày có hình trái tim hoặc hình hơi tròn màu xanh đậm, lá mồng tơi cũng mọng nước và có chất nhớt.

Hoa mồng tơi mọc xen kẽ ở các lá, hoa có màu trắng hoặc tím đỏ. Hoa này sẽ hình thành những chùm quả dài, quả mồng tơi có màu xanh và chuyển sang tím đen khi chín.

Rễ của mồng tơi là rễ chùm và bám sâu trong lòng đất. 

1.2 Phân bố

Mồng tơi có nguồn gốc ở các vùng nhiệt đới, ôn đới châu Á và châu Âu cũng như ở các nước Nam Á.

Ở nước ta, mồng tơi mọc cũng như được trồng rộng rãi khắp nước ở những vùng đất ẩm tơi xốp, dùng làm thực phẩm hàng ngày hoặc dùng làm thuốc chữa bệnh

Bộ phận sử dụng:

Trong Đông y, tất cả các bộ phận của mồng tơi đều được sử dụng làm dược liệu. 

Phương pháp thu hái – sơ chế:

Mồng tơi được trồng và thu hái suốt năm. Phần thân và lá thường được dùng khi còn tươi còn quả mồng tơi thường được hái và phơi khô để lấy hạt.

Mồng tơi được thu hái quanh năm. Thân và lá đem về rửa sạch, thường dùng dạng tươi. Những quả chín sẽ được hái trước, phơi khô lấy hạt.

Thành phần

Thành phần mồng tơi bao gồm:

– Các loại vitamin A, C, B1, B2,..

– Chất nhầy

– Tinh bột

– Chất đạm

– Chất béo

– Khoáng chất như sắt, canxi, đạm cũng như tro và folate,…

2. Tác dụng của rau mồng tơi

Với những thành phần dinh dưỡng rất giá trị nên ăn mồng tơi sẽ mang lại một số tác dụng đối với sức khỏe như sau:

– Giúp lợi sữa cho sản phụ: Trong rau mồng tơi có vitamin A3, B3, sắt cũng như saponin rất tốt cho phụ nữ cho con bú. Nếu sau sinh nhưng bị ít sữa các mẹ nên ăn rau mồng tơi sẽ giúp tăng đáng kể lượng sữa.

– Thanh nhiệt, giải độc và chữa táo bón: các chuyên gia dinh dưỡng khuyến khích ăn rau mồng tơi có thể giúp trị táo bón và thanh nhiệt, giải độc cơ thể.

– Giúp làn da luôn trẻ sáng: Lá mồng tơi giúp lưu thông khí huyết, giúp cho da dẻ luôn hồng hào, tươi trẻ và mịn màng.

– Cải thiện tình trạng đau nhức xương khớp và trị vết thương: mồng tơi có tính mát vì vậy nước cốt rau mồng tơi được sử dụng để trị vết bỏng rất hiệu quả, đồng thời hầm chân giò cùng với rau mồng tơi để ăn giúp trị đau nhức xương khớp rất tốt.

– Rau mồng tơi rất tốt cho trẻ em: các chuyên gia dinh dưỡng khuyên rằng nếu bé ăn rau mồng tơi ở mức độ vừa đủ sẽ rất tốt để bổ sung thêm các dưỡng chất cần thiết. Có thể kết hợp rau mồng tơi nấu cùng tôm, cua, nghêu,… để nấu. Tuy nhiên, nếu bé bị tiêu chảy, cảm lạnh không nên ăn rau mồng tơi để tránh làm nghiêm trọng tình trạng bệnh.

– Rau mồng tơi giúp ngăn ngừa loãng xương: hàm lượng canxi trong rau mồng tơi khá cao nên giúp ngăn ngừa đáng kể tình trạng loãng xương ở người cao tuổi.

– Rất tốt cho phụ nữ mang thai: trong mồng tơi có axit folic giúp ngăn ngừa tình trạng bẩm sinh khuyết tật ống thần kinh, giúp tăng cường tim mạch khỏe mạnh cũng như phòng chống ung thư. Ngoài ra mồng tơi còn chứa sắt là một khoáng chất thiết yếu đối với phụ nữ mang thai.

– Giảm nồng độ cholesterol và chất béo: trong rau mồng tơi có chứa chất nhầy, chất này có tác dụng hấp thụ cholesterol nhờ vậy mà chất béo có trong thực phẩm sẽ không ngấm được qua màng ruột mà sẽ bị thải trực tiếp ra ngoài.

– Mồng tơi giúp bảo vệ mắt, chống oxy hóa và ung thư: theo nghiên cứu trong mồng tơi chứa nhiều sắc tố carotenoid là một chất oxy hóa đem lại tác dụng trung hòa những gốc tự do có thể gây hại cho cơ thể nhờ vậy có thể giúp ngừa ung thư. Ngoài ra nhờ lượng vitamin A dồi dào trong mồng tơi sẽ giúp phòng chống đục thủy tinh thể, suy giảm thị lực và bảo vệ cơ thể khỏi nguy cơ ung thư vòm họng và ung thư phổi.

– Nâng cao miễn dịch: lá mồng tơi đặc biệt giàu vitamin C có thể giúp cơ thể nâng cao hệ miễn dịch, phòng chống các bệnh, các virus xâm nhập vào cơ thể.

3. Ăn rau mồng tơi nhiều có tốt không?

Cho dù là bất kỳ loại thực phẩm nào đi nữa nếu quá lạm dụng hoặc sử dụng quá nhiều đều có thể dẫn đến tác dụng phụ. Để tránh gây ra phản ứng ngược bạn chỉ nên ăn ở mức độ vừa đủ để thực phẩm có thể phát huy tối đa công dụng của chúng.

 Mồng tơi cũng không ngoại lệ, bạn cần chú ý đến liều lượng, tần suất và mức độ ăn. Nếu bạn lạm dụng mồng tơi vì muốn hấp thụ nhiều chất dinh dưỡng thực tế có thể gây ra những tác dụng ngược như làm cơ thể hấp thụ kém các chất dinh dưỡng từ đó dẫn đến thiếu chất và suy nhược cơ thể.

4. Khi nào rau mồng tơi sẽ có tác hại?

Nếu lạm dụng mồng tơi có thể gây ra tác dụng phụ, để hạn chế những tác dụng phụ bạn cần lưu ý một vài điều sau khi ăn rau mồng tơi:

– Người mắc sỏi thận nên lưu ý khi ăn mồng tơi: trong rau mồng tơi có chứa nhiều chất purin, chất này sẽ tạo thành axit uric làm tăng nguy cơ phát triển của sỏi thận.

– Người mới lấy cao răng: ăn ra mồng tơi dễ hình thành những mảng ố bám lên răng, vì vậy nếu mới lấy cao răng bạn nên tránh xa mồng tơi 1-2 tuần đầu.

– Ăn mồng tơi không tốt cho người bị tiêu chảy, đau dạ dày: vì hàm lượng chất xơ cao nên ăn mồng tơi sẽ làm dạ dày bị khó chịu khi ăn nhiều. Đồng thời những người tiêu chảy, phân lỏng nếu ăn mồng tơi có thể khiến bệnh trở nên nghiêm trọng vì mồng tơi có tính hàn.

– Là loại rau thường phun thuốc tăng trưởng: để thu hoạch nhanh chóng, mồng tơi thường được phun thuốc kích thích tăng trưởng. Vì vậy nếu ăn phải rau còn tàn dư của thuốc có thể gây hại cho sức khỏe con người. Thông thường mồng tơi không phun thuốc có lá màu xanh hơi nhạt, phiến lá dày và ngắn, thân rắn chắc. Còn rau mồng tơi được phun thuốc tăng trưởng sẽ có màu xanh mướt, bóng mượt.

– Không nấu mồng tơi chung với thịt bò: nếu ăn mồng tơi nấu cùng thịt bò có thể gây khó tiêu và giảm tác dụng nhuận tràng. Đặc biệt đối với những người bị táo bón nếu ăn món này có thể làm triệu chứng táo bón trở nên nặng hơn.

– Không ăn mồng tơi sống hoặc rau để qua đêm:  ăn mồng tơi sống có thể gây đầy bụng và khó tiêu. Còn đối với rau mồng tơi để qua đêm chất nitrat trong rau sẽ chuyển thành nitrit, chất này có thể gây ung thư. Vì vậy để tránh gây ảnh hưởng đến sức khỏe không nên sử dụng rau mồng tơi sống hoặc rau mồng tơi để qua đêm.

5. Bài thuốc chữa bệnh từ rau mồng tơi

5.1 Chữa đi ngoài ra máu

Bạn có thể sử dụng món gà hầm cùng rau mồng tơi để trị đi ngoài ra máu kinh niên.

Nguyên liệu cần có: 1 con gà mái tơ, 1 bó rau mồng tơi. Gà mái sau khi sơ chế sạch sẽ và chặt miếng vừa ăn bắt đầu đem hầm nhỏ lửa cho chín tới thì cho rau mồng tơi vào đun nhỏ lửa thêm 20 phút. Có thể nấu 1 lần chia làm 2-3 bữa ăn trong ngày, thường xuyên sử dụng 2 lần một tuần sẽ giúp đại tiện dễ dàng và không còn chảy máu.

5.2 Cải thiện tình trạng trĩ nhẹ

Theo dân gian, có thể sử dụng mồng tơi cải thiện tình trạng bệnh trĩ nhẹ bằng 2 cách sau:

Cách 1:

Hái 1 nắm mồng tơi đem giã cùng vài hạt muối ăn đến khi nát, đùng mồng tơi đã giã nát đắp trực tiếp lên hậu môn trong khoảng 30 phút sẽ giúp điều trị bệnh trĩ nếu còn nhẹ.

Cách 2:

Thường xuyên ăn canh rau mồng tơi cùng rau diếp cá và cua đồng hay tôm có thể giúp cải thiện bệnh trĩ. 

Cách 3:

Sử dụng 1 bó mồng tơi xay cùng 1 cốc nước sôi để nguội sau đó lọc lấy phần nước để uống mỗi ngày 1 lần, sau 1 thời gian tình trạng trĩ sẽ được cải thiện đáng kể.

5.3 Làm giảm triệu chứng bồn chồn, tức ngực

Sử dụng mồng tơi sắc thật kỹ lấy khoảng 200ml nước cô đặc sau đó thêm một chút rượu trắng vào và uống khi còn ấm sẽ giúp làm giảm bồn chồn, tức ngực.

5.4 Kích thích tuyến sữa, giảm rụng tóc cho phụ nữ sau sinh

Hầm gà ác với đậu đen cho chín và cho mồng tơi vào nấu cùng. Sử dụng món ăn này cho phụ nữ sau sinh giúp kích thích tuyến sữa. Ngoài ra món ăn này còn bổ sung vitamin, chất sắt giúp tăng cường sức khỏe, hạn chế rụng tóc, đồng thời chất nhầy trong mồng tơi còn giúp ngăn ngừa chứng táo bón sau sinh.

5.5 Giảm sưng núm vú

Hái vài lá mồng tơi đem rửa sạch và giã cùng với muối rồi đem đắp lên núm vú trong khoảng 20 phút sẽ giúp sát trùng và giúp vết thương mau lành.

 

Đọc thêm:

• Rau đay là rau gì? Rau đay có tác dụng như thế nào đối với sức khỏe?
• Rau chân vịt là gì? Ăn rau chân vịt có tác dụng thế nào đối với sức khỏe?

Là loại rau phổ biến và mang lại nhiều công dụng tuyệt vời tuy nhiên bạn cũng cần đặc biệt lưu ý không nên ăn quá nhiều để tránh gây ra tác dụng ngược. Qua bài viết ăn rau mồng tơi có tốt không hy vọng giúp bạn có thêm kiến thức bổ ích để sử dụng rau mồng tơi một cách phù hợp.