Hồi quy giấc ngủ ở trẻ sơ sinh: Những lầm tưởng, sự thật và cách ứng phó

Là cha mẹ, có lẽ bạn luôn mong muốn rằng tất cả các nhu cầu của con mình được đáp ứng: từ việc ăn uống cho đến nhiệt độ phòng hay là tã của bé con đã được thay chưa. Nhìn sơ qua bên ngoài, có lẽ mọi thứ có vẻ ổn, nhưng có thể bạn chưa biết rằng có rất nhiều điều đang xảy ra trong bộ não của bé, và đó là khi chứng hồi quy giấc ngủ xuất hiện.

1. Hồi Quy Giấc Ngủ là gì? Chứng Hồi Quy Giấc Ngủ ở trẻ sơ sinh có thật không?

Nhập “hồi quy giấc ngủ” vào bất kỳ công cụ tìm kiếm nào và bạn sẽ nhận được hàng triệu kết quả. Thuật ngữ này thường được sử dụng giữa các bậc cha mẹ, bác sĩ và nhà khoa học, nhưng nó tạo ra một số quan niệm sai lầm về những gì đang thực sự xảy ra với con bạn.

Hồi quy có nghĩa là “trở lại trạng thái cũ hoặc kém phát triển hơn” tuy nhiên, em bé của bạn không hề quên những gì chúng đã được tập vào những ngày đầu và cũng không hề có sự thụt lùi nào ở đây. Sự hồi quy giấc ngủ thực sự có nghĩa là điều hoàn toàn ngược lại đang diễn ra trong não của trẻ sơ sinh. Các em bé của chúng ta đều đang “học” và phát triển thông qua quá trình này.

Có rất nhiều thay đổi xảy ra trong hai năm đầu đời của trẻ sơ sinh : cười mỉm, cười thành tiếng, lăn qua lăn lại, phát triển chu kỳ ngủ vững chắc, tự ngồi, bò và đi và còn hàng triệu vấn đề khác chưa đề cập đến.

Trong các cột mốc phát triển trên dây, trẻ sơ sinh không ngừng luyện tập những kỹ năng này, cố gắng thành thạo chúng và nghiên cứu cho thấy rằng cho đến khi chúng làm được. Lúc này, giấc ngủ không còn đóng vai trò chính yếu nữa.

Rachel Gorton, chuyên gia đã có chuyên môn về giấc ngủ trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi giải thích rằng: “Mặc dù những giai đoạn này đôi khi đi kèm với giấc ngủ ít hơn, nhưng chúng rất quan trọng đối với sự phát triển cảm xúc và thể chất của bé. Vì thế chúng cần phải xảy ra ”.

Vì vậy, hãy tự rót cho mình một tách cà phê và thư giãn đi bởi vì không có thứ gì đáng lo ngại và sự thật là con bạn đang lớn và thông minh hơn từng ngày; chẳng bao lâu nữa, những giấc ngủ hồi quy này sẽ chỉ còn là một phần trong ký ức mà chẳng ai mảy may nhắc đến.

Bây giờ chúng ta đã hiểu lý do tại sao hồi quy giấc ngủ lại xảy ra, chúng ta cũng có thể ước tính khoảng thời gian mà con bạn có thể gặp phải. Những giai đoạn này thường xảy ra trước khi có được một kỹ năng mới, nhưng mỗi em bé đều có cơ địa khác nhau và sẽ trải qua quá trình phát triển vào những thời điểm khác nhau.

Như Macall Gordon, một giáo sư tâm lý học về nuôi dạy con cái tại Đại học Antioch, đã nói, “Đường phát triển… không hoàn toàn là thẳng.”

Nếu em bé của bạn trải qua những giai đoạn này sớm hơn hoặc muộn hơn — hoặc hoàn toàn không trải qua thì ơn giời điều này vẫn hoàn toàn bình thường. Như thường lệ, nếu bạn có bất kỳ lo lắng nào về sự phát triển của con mình, hãy thảo luận với bác sĩ nhi khoa.

1.1. 4 tháng

Đây là khoảng thời gian mà em bé có thể bắt đầu hình thành chu kỳ ngủ của riêng mình và gần giống như người lớn, mặc dù ngắn hơn. Sau giai đoạn sơ sinh, việc nghỉ ngơi của trẻ sơ sinh trở nên dễ đoán hơn và mang tính chu kỳ, khoảng từ 50 đến 60 phút.

Trẻ sơ sinh dành nhiều thời gian trong giấc ngủ REM (giấc ngủ mắt chuyển động nhanh) hơn chúng ta và có thể bị đánh thức dễ dàng hơn trong các giai đoạn của giấc ngủ ít sâu hơn, và khi chúng đã quen với điều này, nó có thể dẫn đến thức giấc nhiều hơn vào ban đêm.

Có rất nhiều sự phát triển của não đang diễn ra, do đó, bé sẽ đói hơn hoặc cần bú nhiều hơn. Thêm vào đó, khoảng thời gian này là khi trẻ bắt đầu nhận thức nhiều hơn về thế giới xung quanh, điều này có thể khiến việc bú vào ban ngày bị phân tâm dẫn đến thức giấc nhiều hơn vào ban đêm vì đói.

1.2. 6 tháng

Đến thời điểm này, bạn có thể đã ổn định thói quen với thời gian thức và giấc ngủ ngắn bình thường, và con bạn rất có thể sẽ ngủ suốt đêm. Khi bạn nghĩ rằng bạn đã tìm ra tất cả và em bé của bạn trở nên vui vẻ hơn khi tương tác, chúng có thể bắt đầu gặp một số vấn đề: không muốn ngủ trưa, thức dậy vào buổi sáng sớm, và nhiều vấn đề khác.

Cùng với việc nhận ra niềm vui khi được giao tiếp xã hội, trẻ sơ sinh có thể bắt đầu đứng bằng hai chân và hai tay, có thể lăn lộn một thời gian và bắt đầu có cảm giác lo lắng khi chia tay bố mẹ để đi ngủ. Khi bạn đặt bé xuống để chợp mắt và đóng cửa, chúng không hiểu rằng bạn đang ở phòng bên cạnh, có thể xuất hiện tức thời.

Ngủ trưa khi đang di chuyển là một điều không nên vào thời điểm này. Các mẹ thường nghĩ, bé sẽ có một giấc ngủ ngắn trên xe hơi khi đi đâu đó, nhưng phần lớn, bé dễ bị thu hút đến những điều thú vị đang diễn ra xung quanh và khó có được một chỗ nghỉ ngơi vững chắc. Việc bỏ lỡ một giấc ngủ ngắn trong ngày có thể khiến trẻ bị mệt mỏi, làm cho trẻ khó khăn hơn khi đi ngủ hoặc thậm chí là nguyên nhân khiến trẻ thức giấc lúc nửa đêm.

1.3. 8 tháng

Tám tháng là khoảng thời gian tuyệt vời của các ông bố bà mẹ khi  các công chúa và hoàng tử của bạn có thể đang trong giai đoạn đầu của việc đuổi bắt đi vòng quanh, nhào lộn, bò hoặc thậm chí là tự đứng dậy.

Các em bé sẽ chơi với đồ chơi như thể chưa bao giờ được chơi và bắt đầu điều chỉnh các kỹ năng vận động của chúng. Không có gì tuyệt vời hơn việc nhìn con bạn hò reo lên thích thú khi chúng thành thạo một việc mà trước đây chúng không thể làm được.

Thật không may, tất cả những điều thú vị có thể gây ra một số vấn đề với giấc ngủ của trẻ; bạn có thể bước vào phòng của chúng và thấy con bạn đang kéo mình lên thanh vịn cố gắng tập đứng hoặc thủ thỉ với mình thay vì ngủ.

Trong khi chúng làm mọi thứ suốt cả ngày, thì giấc ngủ vào ban đêm có thể được xem là vấn đề do bị kích thích quá mức, giống như bạn có thể gặp phải sau khi xem một bộ phim kinh dị vậy.

Em bé của bạn cũng có thể bỏ qua giấc ngủ ngắn thứ ba, điều này có thể tạo ra một số vấn đề mệt mỏi khi đi ngủ trong khi chúng đã quen với việc đó. Sự hồi quy giấc ngủ này khá biến đổi và có thể xảy ra trong khoảng thời gian từ 8 đến 10 tháng.

1.4. 12 tháng

Xin chúc mừng! Con bạn đã phát triển từ một em bé sơ sinh thành một đứa trẻ mới biết đi! Nếu chưa, chúng sẽ bước những bước đầu tiên trong tương lai không xa và bập bẹ “Mama” hoặc “Dada” bất cứ ngày nào. Chúng bắt đầu để ý đến việc đọc và thực hành việc hiểu một ngôn ngữ ngay khi chưa nói khá nhiều, và chúng chắc chắn đã nghe được từ “không” một hoặc hai lần.

Điều thú vị ở giai đoạn này là cách chúng nhận biết môi trường xung quanh đã khiến việc ngủ có vẻ nhàm chán – chúng thích xếp các mô hình lắp ráp hoặc đùa nghịch với những chiếc ô tô đồ chơi hơn là đi ngủ. Việc bỏ lỡ những điều kỳ thú đang diễn ra bên ngoài phòng để đi ngủ với các bé giống như sự tra tấn tinh thần vậy.

Những đứa trẻ một tuổi đang phát triển nhanh chóng và bắt đầu thể hiện việc dễ đói hơn bình thường, chúng từ chối giấc ngủ ngắn thứ hai và phản đối giờ đi ngủ. Hầu hết những đứa trẻ chưa chịu ngủ ngay ở độ tuổi này mặc dù chúng kịch liệt từ chối. Giống như các chứng hồi quy giấc ngủ khác, khoảng thời gian này chỉ kéo dài tối đa vài tuần, vì vậy hãy cố gắng duy trì nó.

1.5. 18 tháng

Hãy nhớ đứa con bé bỏng ngọt ngào đó của bạn, chủ nhân của những bộ quần áo mà bạn đã giặt hàng triệu lần vì bị nôn trớ và trăn trở không biết khi nào chúng sẽ chịu ngủ trong vòng tay bạn? Chà, đứa bé đó nay đã trở thành một đứa trẻ vừa biết đi, và một vài trong số chúng có ý định cho việc “trả đũa”.

Những hành động âu yếm đó có thể ngày càng ít đi và những cơn giận dữ có thể trở nên thường xuyên, nhưng bạn cũng nên nhớ rằng việc dạy cho anh chàng hoặc cô bạn nhỏ của bạn những từ mới, cho chúng ăn những món ăn mới và làm quen với tính cách của chúng là một trong những niềm vui khi làm cha mẹ.

Vâng, giống như tất cả những niềm vui khác, niềm vui của việc làm cha mẹ đôi khi cũng tồn tại những sự hụt hẫng. Giấc ngủ của trẻ có thể không theo chiều hướng nào ở độ tuổi này, trong khi các cột mốc phát triển vẫn đang diễn ra.

Nhu cầu độc lập đột ngột có thể tạo ra một số vấn đề khi đặt bọn trẻ xuống chiếc nôi; nơi mà chúng sẽ cảm thấy như chúng không còn lựa chọn phải làm gì, sự tù túng và chán chường ấy có thể biến chiếc nôi giống như một nhà tù hơn là một nơi để trở nên ấm cúng.

Mặc dù điều này là bình thường, nhưng giai đoạn này là giai đoạn khiến chúng ta gặp phải nhiều khó khăn nhất. Với tính cách đi kèm với khả năng thách thức, và một số đứa trẻ một tuổi rưỡi biết chính xác cách gây khó dễ cho bố mẹ.

Nguồn: “ Giấc ngủ cho trẻ sơ sinh ”, Stanford Childrens

* Có rủi ro dài hạn không?

Câu trả lời ngắn gọn là không! Sự hồi quy giấc ngủ chỉ là tạm thời và một khi đạt đến các mốc quan trọng, giấc ngủ của trẻ thường trở lại bình thường hoặc cải thiện. Tuy nhiên, trong những giai đoạn này, những thói quen xấu hoặc kỹ thuật đối phó có thể được hình thành dẫn đến một số tình huống nguy hiểm tiềm ẩn.

Ngủ chung giường, ngủ gật khi ôm con và xích đu hoặc chơi nhạc rock-n-play để ngủ không có người giám sát đều vi phạm hướng dẫn của Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP) về giấc ngủ an toàn và có thể dẫn đến ngạt thở và SIDS (Hội chứng đột tử ở trẻ em). Dù những đêm dài này dường như dài vô tận nhưng hãy cố gắng nhớ rằng nó sẽ sớm kết thúc.

2. Hỏi & Đáp từ bác sĩ nhi khoa

2.1. Luyện ngủ có hiệu quả không?

Mọi phụ huynh dường như đều có ý kiến về chủ đề nóng này, nhưng Khoa Nhi của Duke đã nhận thấy rằng việc luyện ngủ hiệu quả và an toàn. Có nhiều phương pháp khác nhau và không thiếu sách và blog viết về nó. Nói chung, luyện ngủ có hiệu quả tốt nhất vào khoảng 5 tháng tuổi. Hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ về những gì có thể tốt nhất cho con bạn.

2.2.  Trẻ con khóc liên tục 3 đêm – Tốt hay không tốt?

Phương pháp huấn luyện giấc ngủ phổ biến nhất hiện có là cry-it-out, có nghĩa là con bạn phải học cách tự ngủ mà không cần can thiệp, vì vậy những em bé được bố mẹ áp dụng theo phương pháp này thường tình trạng kiệt sức hoàn toàn ngự trị dẫn đến quấy khóc nhiều. Đối với một số bé, nó nhanh chóng và dễ dàng, nhưng đối với số còn lại thì nó không hiệu quả.

Hãy trò chuyện với bác sĩ nhi khoa của bé về các khuyến nghị của họ hoặc chọn một số cách tiếp cận nhẹ nhàng hơn.

2.3. Liệu có thể xuất hiện thêm những vấn đề khác? 

Việc hồi quy giấc ngủ là hoàn toàn bình thường và là dấu hiệu của sự phát triển ổn định của trẻ nhưng đôi khi sẽ có các vấn đề khác gây khó khăn. Trào ngược axit, mọc răng và tăng trưởng nhanh là một trong số ít những điều có thể cản trở cho giấc ngủ của bé. Nếu con bạn vẫn gặp khó khăn sau một hoặc hai tuần, hãy thảo luận với bác sĩ để giải quyết những lo lắng của bạn.

2.4. Làm thế nào để đối phó với hồi quy giấc ngủ?

Thuê bảo mẫu chăng? Dĩ nhiên có thể hoặc không.

Nghe có vẻ như một giấc mơ khi trách nhiệm làm cha làm mẹ được chuyển giao cho người khác trong những giai đoạn khó khăn này. Mặc dù việc thuê bảo mẫu cho những trường hợp hồi quy giấc ngủ này có lẽ không có trong hầu hết các giải pháp nhưng tranh thủ sự giúp đỡ của người khác có thể là chìa khóa cho vấn đề. Bạn và bảo mẫu của mình có thể chia ca đêm để việc mất ngủ không quá thường xuyên và bất lợi.

Nếu bạn đang bị quá tải bởi việc làm cha mẹ đơn thân, hãy lên tiếng và hỏi một vài thành viên trong gia đình hoặc bạn bè xem họ có thể theo dõi con bạn trong vài giờ để bạn có thể kịp chợp mắt. Hầu hết những người thân yêu sẽ sẵn lòng giúp đỡ, và vài giờ đó có thể tạo ra sự khác biệt rất lớn. 

2.4.1. Thực hiện một thói quen tốt trước khi đi ngủ

Trẻ sơ sinh, cũng giống như người lớn, phát triển theo thói quen và thực hiện xếp hàng trước khi đi ngủ là một cách hoàn hảo làm cho giờ đi ngủ dễ dàng hơn. Các nghiên cứu chỉ ra rằng thói quen đi ngủ dẫn đến việc thức giấc ban đêm ít hơn ở cả trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi chỉ trong vài ngày.

Nếu bạn giống tôi, cảm giác sợ hãi sẽ ập đến trong bạn ngay khi bạn nghe thấy từ “thói quen”. Nhưng nó không cần phải phức tạp hóa; chỉ những việc đơn giản như cho ăn, tắm, thoa kem dưỡng da / mát-xa, đọc sách trước khi đi ngủ có thể giúp bé hiểu khi nào là thời điểm để thư giãn trong đêm.

Bất cứ điều gì bạn quyết định áp dụng, hãy đảm bảo rằng bạn luôn kiên trì. Cố gắng không thực hiện trộn lẫn các bước để giữ cho giấc ngủ diễn ra như những gì bạn đã dự định nhiều nhất có thể.

2.4.2. Tăng lượng thức ăn ban ngày

Khi em bé của bạn kết nối nhiều hơn với thế giới xung quanh, việc ăn hoặc bú bắt đầu kém hào hứng hơn rất nhiều. Chúng muốn kiểm tra các nét mặt hài hước mà anh chị em đang làm hoặc nhìn chằm chằm vào đèn nhấp nháy trong đồ chơi của chúng. Thật không may, nếu em bé không ăn đủ vào ban ngày, em bé có thể sẽ thức dậy để đòi ăn vào ban đêm.

Nếu tình trạng ăn uống bị phân tâm là một vấn đề lặp đi lặp lại, hãy thử cho bé ăn trong một môi trường ít sáng, yên tĩnh, ít kích thích. Điều này cũng có nghĩa là không cần phải tra cứu qua Internet về ăn uống nếu em bé của bạn đặc biệt nhạy cảm. 

Bằng cách đảm bảo rằng chúng ăn đủ trong ngày, bạn có thể yên tâm rằng những lần giật mình giữa đêm đó có lẽ không phải vì đói và là nhu cầu giải quyết một vấn đề khác . 

2.4.3. Thử nghiệm với giờ đi ngủ

Đặt em bé của bạn xuống đúng lúc là phần quan trọng nhất của việc nghỉ ngơi tốt. Một em bé chưa hoàn toàn mệt mỏi sẽ không chịu ngủ, nhưng những em bé quá mệt mỏi có thể không bình tĩnh được. Giữ được sự vui vẻ ở trạng thái trung bình cũng là lúc bé dễ chìm vào giấc ngủ nhất. 

Không có một nguyên lí bắt buộc nào  cho tất cả khi nói đến giờ đi ngủ, điều đó có thể dễ dàng hơn tùy trường hợp. Mỗi em bé đều khác nhau, và mỗi em bé cần thời gian nghỉ ngơi khác nhau. Các nhà khoa học Stanford khuyên bạn nên cố gắng lên kế hoạch đi ngủ để đảm bảo bé ngủ khoảng 10 đến 12 giờ.

Tuy nhiên, có thể mất một số lần thử và sai để tìm ra thời gian kỳ diệu đó, và nó cũng có thể thay đổi trong một hoặc hai tháng, vì vậy hãy kiên nhẫn khi tìm ra thời gian đi ngủ thích hợp dành cho bé.

2.4.4. Cách âm/ánh sáng

Sự phát triển tự nhiên sẽ khiến trẻ quan tâm hơn đến những gì đang diễn ra xung quanh, vì vậy ánh sáng và âm thanh bên ngoài có thể tác động và làm trẻ khó ngủ. Đảm bảo giữ cho phòng của chúng thêm tối bằng màn cửa hoặc rèm cản sáng để chúng được nghỉ ngơi tối ưu và át đi những âm thanh như chuông cửa kêu hoặc tiếng chó sủa bằng máy phát âm thanh hát ru êm dịu.

Đừng lo lắng quá nhiều vì trẻ sơ sinh không sợ bóng tối và tiếng ồn trắng thường giúp chúng ngủ ngon hơn bằng cách nhắc chúng về những âm thanh tương tự mà chúng đã nghe trong bụng mẹ.

2.4.5. Tránh để lọt vào những thói quen xấu

Mặc dù việc đưa con vào giường hoặc cho con bú hoặc đung đưa con bạn ngủ mỗi khi con khóc có thể dễ dàng hơn trong thời gian ngắn, nhưng điều này có thể tạo ra một số thói quen xấu. Cuối cùng, con bạn sẽ ngủ ngon hơn nếu chúng có thể tự ngủ trên giường của mình, nhưng trong những giai đoạn thoái triển này, việc thức dậy năm, sáu, hai mươi lần một đêm của bé có thể khiến bạn mệt mỏi.

Hãy bám sát bọn trẻ của bạn và hiểu rằng, giai đoạn này chỉ là tạm thời. Nếu bạn thấy mình cần ngủ chung, hãy thử kéo dài thời gian chia sẻ phòng lên ít nhất sáu tháng (tối đa 12 tháng) — theo khuyến nghị của AAP. Những ngày thiếu ngủ sẽ sớm chỉ còn là ký ức, và con của bạn cuối cùng sẽ ngủ đêm một cách trọn vẹn.

2.4.6. Thực hành chăm sóc bản thân

Để trở thành cha mẹ hoặc người chăm sóc tốt nhất có thể, việc chăm sóc bản thân chính là chìa khóa quyết định. Bạn cần biết khi nào bạn nên nghỉ ngơi và kêu gọi sự giúp đỡ khi công việc quá tải. Nếu không có thời gian thực hiện giấc ngủ ngắn, hãy cố gắng ra khỏi nhà, uống một cốc sinh tố, mát-xa hoặc dành thời gian với bạn bè.

Luôn luôn nhắc nhở bản thân rằng, việc nghén ngủ là một phần hoàn toàn bình thường và tạm thời trong quá trình phát triển của con bạn.

3. Phần kết luận

Là một bậc cha mẹ, chắn hẳn bạn đã đi từ ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác bởi bao nhiêu điều mà bạn không biết. Nhưng hãy nhớ điều giúp bạn vượt qua những giai đoạn khó khăn là bạn biết rằng bạn không phải là người duy nhất phải vượt qua chúng. Hồi quy giấc ngủ là một phần thường xuyên của sự phát triển và chúng cần thiết để trẻ thông minh hơn và phát triển hơn.