Chất khoáng là một nhóm dưỡng chất vô cùng quan trọng trong sự phát triển của cơ thể, cần thiết trong tất cả các hoạt động hàng ngày của con người. Thế nhưng bạn đã biết Chất khoáng là gì? Hay vai trò của chất khoáng đến sức khỏe như thế nào hay chưa? Hãy cùng Vua Nệm tìm hiểu về chất khoáng ngay trong bài viết dưới đây nhé!
Nội Dung Chính
1. Chất khoáng là gì?
Chất khoáng hay khoáng chất là 1 nhóm dưỡng chất không sinh năng lượng, nhưng vô cùng quan trọng trong cơ thể. Chất khoáng thực chất là những thành phần vô cơ, đóng 1 số vai trò trong tế bào của mọi con người, cả về mặt sinh lý và sinh hóa.
Các cơ quan trong cơ thể con người sẽ sử dụng khoáng chất để phát triển, tăng trưởng, vận động, sản xuất ra năng lượng, và cân bằng nội môn.
Một chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh sẽ giúp bạn bổ sung đầy đủ chất khoáng cho cơ thể. Tuy nhiên, nếu ăn uống không thể giúp điều này, thì bạn vẫn có thể bổ sung khoáng chất bằng các loại thuốc hay thực phẩm chức năng bổ sung.
2. Các loại chất khoáng
Dựa trên nồng độ cần thiết cho các chức năng bình thường của cơ thể mà khoáng chất sẽ được chia thành 2 loại chính đó là khoáng chất đa lượng và khoáng chất vi lượng.
- Khoáng chất đa lượng: canxi, natri, kali, phốt pho, magiê, clorua và lưu huỳnh.
- Khoáng chất vi lượng: sắt, iốt, kẽm, mangan, đồng, coban, florua và selen.
3. Vai trò của khoáng chất đến với sức khỏe
Một số vai trò quan trọng của khoáng chất đến với sức khỏe mà phải kể đến như:
- Giúp xương tăng trưởng và vững chắc: Canxi, Photpho, Magie đều là những thành phần cấu tạo nên xương và răng của con người. Không chỉ vậy, canxi còn liên quan vô cùng chặt chẽ đến sự chuyển hóa Photpho – là thành phần tham gia các cấu tạo của cơ não.
- Được xem là chất xúc tác cho các hoạt động của enzyme.
- Khoáng chất có khả năng điều hòa tim mạch, tuần hoàn máu và hệ tiêu hóa hiệu quả.
- Góp mặt trong các phản ứng hóa học quan trọng bên trong cơ thể: sắt không chỉ có vai trò tổng hợp hemoglobin, mà còn trực tiếp tham gia vào thành phần của các men oxy hóa. Việc thiếu sắt có thể dẫn đến tình trạng thiếu máu. I-ốt gia tạo thirocin – hormone bên trong tuyến giáp trạng, thiếu i-ốt sẽ gây ra bệnh bướu cổ. Ngoài ra, Cu, Co là các dưỡng chất quan trọng có tham gia vào trong quá trình tạo máu của cơ thể,….
- Là thành phần tạo nên chất béo và đạm cho cơ thể: Photpho là thành phần chính bên trong 1 số loại men, đang tham gia trực tiếp vào trong quá trình chuyển hóa lipid, glucid, protid, hô hấp tế bào mô và một số chức phận của cơ và thần kinh. Đặc biệt, để đốt cháy các chất hữu cơ, hầu như mọi phân tử hữu cơ này đều phải trải qua liên kết với photpho.
- Giúp giữ thăng bằng các thể dịch lỏng: nhiều loại chất khoáng có khả năng cân bằng áp lực thẩm thấu giữa các khu vực nằm bên trong và ngoài tế bào. Trong đó, Natri tham gia vào việc điều hòa và chuyển hóa nước, quyết định đến khả năng cân bằng và giữ nước của cơ thể.
Khoáng chất đặc biệt cần thiết với phụ nữ đang trong quá trình mang thai, cho con bú và trẻ nhỏ. Với phụ nữ mang thai, bạn cần cung cấp cho cả mẹ và bé đầy đủ tất cả các khoáng chất cần thiết, đặc biệt là 14 loại khoáng chất quan trọng sau: Calci, crom, magie, mangan, đồng, flo, iot, sắt, molypden, selenium, phosphor, kali, natri và kẽm. Bởi:
- Iot có vai trò đóng góp vào trong sự phát triển của hệ thần kinh thai nhi.
- Calci, phospho là thành phần quan trọng trong cấu tạo của xương và răng. Thiếu Calci, phospho, xương sẽ trở nên xốp, mềm, biến dạng (thường là còi xương), còn nghiêm trọng hơn rất nhiều khi thiếu vitamin D.
- Selenium giúp tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ.
- Việc thiếu chất khoáng có thể đẩy thai phụ và trẻ nhỏ phải đối diện với những nguy cơ về sức khỏe. Đồng thời, làm ảnh hưởng lớn đến sự phát triển toàn diện của trẻ.
4. Hướng dẫn bổ sung khoáng chất cho cơ thể
Mặc dù bạn có thể bổ sung chất khoáng bằng các loại thực phẩm chức năng. Thế nhưng, các loại thực phẩm tự nhiên vẫn là nguồn bổ sung chất khoáng đầy đủ, an toàn, đa dạng nhất. Vì vậy, cân bằng được chế độ dinh dưỡng chính là cách bổ sung chất khoáng tốt cho cơ thể mà bạn nên đặc biệt quan tâm.
Những loại thực phẩm giúp bổ sung khoáng chất cho cơ thể tốt như:
- Thực phẩm chứa các khoáng chất đa lượng dồi dào như rau củ quả tươi, sữa và chế phẩm từ sữa.
- Thực phẩm giàu các khoáng chất vi lượng là trứng, thịt, cá, đậu và ngũ cốc.
5. Thiếu khoáng chất nguy hiểm như thế nào?
Việc không thể bổ sung cho đầy đủ chất khoáng sẽ khiến cơ thể có khả năng mắc phải một số bệnh nguy hiểm như sau:
- Làm gia tăng khả năng mắc bệnh nhiễm trùng, bệnh cúm.
- Trầm cảm, lo lắng, cao huyết áp.
- Xương yếu hoặc không thể tăng trưởng ở trẻ nhỏ.
- Bắp thịt, khớp xương bị đau nhức, khó chịu.
- Chứng rối loạn tiêu hóa.
6. Bổ sung nhiều chất khoáng có tốt không?
Trước khi tìm hiểu bổ sung chất khoáng có tốt không, thì hãy cùng xem nhu cầu chất khoáng hàng ngày ở người lớn tuổi như thế nào nhé. Cụ thể:
- Canxi (Ca): 800mg
- Sắt (Fe): 10mg
- Kẽm (zinc): 15mg
- Iot (I): 150mcg
- Phospho (P): 800mg
- Magnesium (Mg): 350mg
- Selen (Se): 70mcg.
Trên thực tế, việc bổ sung dư thừa có thể thể gây ra tình trạng ngộ độc khoáng chất, khiến cơ thể gặp phải 1 số tình trạng như rụng tóc, bệnh Alzheimer, trầm cảm, chứng mất trí nhớ, rối loạn tiêu hóa, không dung nạp glucose, suy dinh dưỡng, tiền đái tháo đường, bệnh Parkinson, giảm thị lực,… Tuy nhiên, để xác định chính xác là bạn có đang ngộ độc khoáng chất hay là không, thì bạn cần phải trải qua một số xét nghiệm nhất định. Điều này cũng giúp bạn xác định được mức độ ngộ độc khoáng chất và từ đó tìm cách điều trị thích hợp.
>> Xem thêm:
- Chất Béo là gì? Chất béo trong cơ thể con người có mấy loại?
- Tinh bột là gì? Vai trò quan trọng của tinh bột đến cơ thể
Qua bài viết trên của Vua Nệm, bạn đã biết chất khoáng là gì, cũng như vai trò của khoáng chất đến với sức khỏe con người như thế nào hay chưa? Khoáng chất là dưỡng chất cực kỳ quan trọng trong cơ thể, nên bạn cần bổ sung chúng đầy đủ thông qua bữa ăn hàng ngày. Mặc dù trên từng 1 nguyên tố thì cơ thể chỉ cần 1 lượng rất nhỏ. Thế nhưng, chỉ cần thiếu hoặc thừa khoáng chất thì có thể khiến cơ thể bị suy yếu hoặc hoạt động kém đi.