Chuyện quanh ta

Ý nghĩa hoa súng là gì? Đặc điểm và công dụng

CẬP NHẬT 09/11/2022 | BỞI Tôn Vân

Hoa súng là một loài hoa đẹp và nổi tiếng tại nhiều quốc gia trên thế giới. Với vẻ đẹp đơn giản, thanh khiết, hoa súng mang đến sự bình yên, thư giãn. Tuy nhiên, đó chưa phải là tất cả ý nghĩa của loài hoa này. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu hết về ý nghĩa hoa súng cũng như nguồn gốc và đặc điểm của chúng.

1. Giới thiệu chung về hoa súng

1.1. Nguồn gốc 

Hoa súng có tên khoa học là Nymphaea Spp, thuộc họ nhà Súng – tên khoa học là Nymphaeaceae. Từ này có xuất xứ từ chữ “numpho”, đây là tên của một vị nữ thần trong thần thoại Hy Lạp. Vị nữ thần này được biết đến với vẻ ngoài trẻ trung, xinh đẹp. Nàng là thần của sông núi, ao hồ.

hoa súng trắng có ý nghĩa gì
Hoa súng có nguồn gốc từ thời cổ đại

Cây hoa súng có nguồn gốc từ Ấn Độ, một số nước Châu Á, Châu Mỹ và Châu Úc. Với sự phát triển mạnh mẽ và thích nghi được nhiều môi trường sống khác nhau, hoa súng nhanh chóng lan rộng ra các nước khác trên thế giới từ thời kỳ cổ đại đến nay. Tính đến nay, hoa súng có mặt trên toàn thế giới với khoảng hơn 200 loài khác nhau.

Ở Việt Nam, hoa súng có 3 loại chủ yếu là Nymphaea, Euryale và Barclaya. Chúng mọc ở tất cả các mọi miền, tuy nhiên, nơi trồng nhiều nhất là Đồng Tháp Mười.

Các tên gọi của hoa súng:

  • Tên khoa học: Nymphaea Spp
  • Tên tiếng Anh: Nunephar
  • Tên tiếng Việt: hoa súng
  • Tên tiếng Ấn: Blue lotus – sen xanh (đối với loài súng có màu xanh lam)
  • Một số quốc gia khác: Water Lily

1.3. Đặc điểm hoa súng

Về mặt sinh học, hoa súng có nhiều đặc điểm riêng biệt như sau:

ý nghĩa hoa súng tím
Hoa súng là loài cây mọc thuỷ sinh
  • Là loài hoa thuỷ sinh thường sinh sống tại các khu vực ao hồ, đầm lầy, có thể tự mọc dại hoặc được nuôi trồng.
  • Lá hoa súng hình tròn, to, lá đơn, mọc cách và nổi trên mặt nước.
  • Hoa súng xếp xoắn vòng: khoảng 4 – 12 lá đài, thông thường các loại hoa súng phổ biến chỉ có 5 – 6 lá đài.
  • Hoa súng được chia làm hai loại: súng chịu rét và súng nhiệt đới. Trong đó, súng chịu rét chỉ nở vào ban ngày, còn các loại súng nhiệt đới có thể nở vào cả ban ngày lẫn ban đêm.

2. Sự tích về hoa súng

Sự tích về hoa súng kể về một cô gái sinh sống ở ngôi làng trên núi xa xôi nọ. Ngôi làng này có một con sông chảy bao quanh, êm đềm và yên ả. Bỗng một ngày, con sông đột nhiên cạn kiệt nước và cô gái đã phải chạy đi khắp nơi để kiếm tìm nguồn nước sinh hoạt cho cả gia đình của cô.

Rồi đến một buổi sáng đầy sương mù, khi cô đang dạo bước một mình trên bờ sông cạn trơ đáy, lòng cô nặng trĩu thì bất ngờ có một giọng nói truyền đến bên tai của cô rằng: đôi mắt cô thật đẹp. 

hoa súng ý nghĩa
Sự tích hoa súng kể về một câu chuyện tình yêu đẹp

Cô thoát khỏi nỗi buồn, quay lại nhìn thì thấy có một chú cá đang nhìn mình trong bùn đất ở dưới sông. Đó là một loài cá xinh đẹp, có vảy màu xanh lam như bầu trời và có đôi mắt hiền từ cùng giọng nói trong trẻo.

Cá đã nói với người con gái rằng nếu cô đến thăm cá thường xuyên, cá sẽ cho cô ấy nguồn nước để nuôi sống cả dân làng. Vì vậy, cô gái đến gặp cá vào mỗi sáng mai. Cả gia đình luôn thắc mắc và hỏi cô về nguồn nước nhưng cô chỉ cười trừ, không nói gì.

Đến một ngày kia, khi dân làng bắt gặp được cảnh họ gặp gỡ và cho rằng cô gái đã bị cá yểm bùa quỷ. Vì vậy, cả dân làng đã giết cá và hân hoan khiêng xác cá về làng. Nhận được tin dữ, cô gái rất đau lòng và quyết định ôm xác cá chết trôi sông. Cuối cùng cá và cô đã biến thành bông hoa súng.

hoa súng có ý nghĩa và biểu tượng gì
Nguồn gốc trong truyền thuyết của hoa súng

3. Ý nghĩa hoa súng

Hoa súng là loài hoa mang nhiều ý nghĩa. Ý nghĩa hoa súng được phân biệt theo 3 cách như: về màu sắc, biểu tượng và theo quan niệm của các quốc gia. 

3.1. Ý nghĩa hoa súng theo quan niệm của các quốc gia

Tại mỗi quốc gia khác nhau, hoa súng lại mang những ý nghĩa khác biệt: 

  • Người Ai Cập cổ đại: hoa súng đại diện cho trí tuệ sắc sảo, sự thuần khiết và thanh cao.
  • Người phương Đông: hoa súng là hình ảnh đại diện cho một tâm hồn thanh tao, trong sạch. Hình ảnh bông hoa súng vươn lên khỏi mặt nước, khỏi vũng bùn lầy và đứng hiên ngang sừng sững đã làm cho con người ta liên tưởng đến ý chí mạnh mẽ, kiên cường của con người.
hoa súng và ý nghĩa
Ý nghĩa hoa súng theo quan niệm của các quốc gia

3.2. Ý nghĩa hoa súng với người Việt

Ở Việt Nam, trong quan niệm, văn hoá của người dân, hoa súng là biểu tượng cho:

  • Sự nhẹ nhàng, thuần khiết: cùng với hoa sen, hoa súng được gắn cho ý nghĩa đặc biệt là “gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”. Dù mọc ở nơi sông nước, ao lầy nhưng hoa súng vẫn thơm, vẫn đẹp, một vẻ đẹp thanh tuý không vướng bụi trần.
  • Biểu tượng của tình yêu thương: hoa súng là đại diện cho tình yêu dịu dàng, thuần khiết, nhẹ nhàng yêu nhau nhưng không bao giờ hết mãnh liệt. Khi nhắc đến hoa súng, người ta thường liên tưởng tới tình yêu thương của vợ chồng, đôi lứa.
  • Sự lãng mạn, lạc quan, yêu đời của tuổi trẻ: hoa súng luôn mạnh mẽ, tự tin vươn lên khỏi vũng bùn để toả hương sắc và tuổi trẻ cũng vậy. Dù đang ở cái tuổi chông chênh của cuộc đời, nhưng họ luôn sống bằng những niềm vui, tích cực và không để những vấp ngã đầu đời cản chân mình.
ý nghĩa của hoa bông súng
Hoa súng tồn tại nhiều ý nghĩa trong quan niệm của người Việt

3.3. Ý nghĩa hoa súng trong phong thuỷ

Trong quan niệm của phong thuỷ, hoa súng luôn mang đến sự may mắn, thịnh vượng và sự thăng tiến trong công danh, sự nghiệp. Hình ảnh bông hoa súng vươn mình mạnh mẽ khỏi bùn và nước, dâng hiến cho đời những bông hoa tươi đẹp cùng hương thơm tinh khiết là đại diện cho ý chí con người luôn muốn tiến về phía trước và cống hiến trí tuệ, sức lực cho sự phát triển của xã hội.

Ngoài ra, trong phong thuỷ, hoa súng còn được biết đến là loài hoa mang đến nguồn sinh khí tốt. Vì vậy, trồng hoa súng trong nhà sẽ giúp gia chủ hạn chế được những điều không may mắn. Tuy nhiên, hoa súng lại có rất nhiều màu sắc khác nhau, nên khi lựa chọn cây trồng, bạn cần chú ý đến màu sắc hợp mệnh của mình.

ý nghĩa hoa súng thái
Hoa súng còn được biết đến là loài hoa mang đến nguồn sinh khí tốt.

3.4. Ý nghĩa hoa súng theo màu sắc

Với mỗi màu sắc khác nhau, hoa súng lại mang những ý nghĩa đặc biệt riêng. Cụ thể:

  • Hoa súng trắng: biểu tượng cho sự tinh khôi, thuần khiết, trong sáng, đơn giản nhưng không đơn điệu.
  • Hoa súng đỏ: mang ý nghĩa của sự năng động, nhiệt huyết, trẻ trung, luôn hết mình trong mọi chuyện và tràn đầy sức sống.
  • Hoa súng hồng: đại diện cho sự lãng mạn, mộng mơ, yêu đời của tuổi trẻ.
  • Hoa súng tím: sự thuỷ chung, son sắt trong tình yêu.
  • Hoa súng vàng: đại diện cho phong cách quý phái, sang trọng và tiền tài.
ý nghĩa của hoa súng
Ý nghĩa của hoa súng theo màu sắc

4. Công dụng của hoa súng 

Ngoài những ý nghĩa đặc biệt, hoa súng còn có nhiều công dụng rất thiết thực sau:

  • Hoa súng dùng để trang trí: loài hoa này thường được dùng để làm tiểu cảnh trong sân vườn, mang lại cho gia chủ không gian thư thái, hoà hợp với thiên nhiên.
  • Hoa súng dùng để nấu ăn: người dân miền Tây thường dùng hoa súng để chế biến các món ăn đặc sản như lẩu chua, gỏi, canh chua hay món dưa chua hoa súng.
  • Hoa súng dùng để chữa bệnh: trong đông y, hoa súng được áp dụng vào các bài thuốc trợ tim, chống co thắt, hỗ trợ hô hấp,… Ngoài ra, dân gian thường dùng hoa súng để chống say nắng, cầm máu tạm thời và giải nhiệt. 
ý nghĩa hoa súng hồng
Công dụng của hoa súng trong đời sống

XEM THÊM:

Với nhiều ý nghĩa hoa súng khác nhau đã trở thành biểu tượng đjep đẽ gắn liền với nét đẹp văn hoá của nhiều quốc gia trên thế giới. Hy vọng những chia sẻ trên đây đã có thể giúp bạn hiểu hơn về loài hoa đặc biệt này.

Bài viết liên quan:

Tôn Vân
Tôn Vân