Thực đơn ăn dặm cho bé 1 tuổi giàu dinh dưỡng giúp bé tăng cân

Giai đoạn từ 6 tháng đến 1 tuổi là giai đoạn quan trọng trong thời gian phát triển của bé. Trong giai đoạn này, bé vẫn tiếp tục uống sữa mẹ đồng thời bổ sung thêm dưỡng chất từ những món ăn bên ngoài. Vì vậy bố mẹ hãy tham khảo một số thực đơn ăn dặm cho bé 1 tuổi để đảm bảo sự cân bằng dinh dưỡng phù hợp nhé.  

1. Các chỉ số phát triển của trẻ 1 tuổi

Trong giai đoạn 1 tuổi cơ thể bé vẫn chưa phát triển hoàn thiện. Một số bé có thể xuất hiện tình trạng suy dinh dưỡng, còi xương và chậm tăng cân. Từ lúc mới lọt lòng tới lúc tròn 1 tuổi là thời điểm bố mẹ cần theo dõi chiều cao và cân nặng của bé thường xuyên. Bảng dưới đây là các chỉ số phát triển bình thường của trẻ 1 tuổi:

	Cân nặng	Chiều cao	Thể chất	Nhận thức
Bé trai	9,6kg – 10kg	70cm – 75cm	Có thể đứng và chập chững tập đi	Bắt đầu học nói, phát ra những âm thanh đơn giản
Bé gái	8,5kg -8,9kg	70cm – 74cm	Có thể đứng và chập chững tập đi	Bắt đầu học nói, phát ra những âm thanh đơn giản

2. Chế độ dinh dưỡng của trẻ 1 tuổi

Trước khi tham khảo và lên thực đơn ăn dặm cho bé 1 tuổi, bố mẹ cần hiểu về nhu cầu dinh dưỡng của trẻ trong giai đoạn này. 

Có 4 nhóm thực phẩm chính bố mẹ vẫn cần đảm bảo cho bé:

• Tinh bột: Cháo xay mịn, cháo hạt ninh mềm
• Chất đạm: Các loại thịt mềm như trứng, tôm, gà, cá basa, cá hồi …  xay mềm
• Rau xanh nấu nhừ, trái cây mềm như chuối, bơ nghiền nát… 
• Sữa tươi, sữa chua, phomai

Thực đơn ăn dặm cho bé 1 tuổi cần đảm bảo sự tươi ngon, chứa rất ít đường/muối, đa dạng về loại thực phẩm và màu sắc. Vì nhu cầu dinh dưỡng của trẻ 1 tuổi trong giai đoạn này khá cao nên mẹ cần thay đổi thực đơn thường xuyên. Ngoài ra sữa mẹ cần được duy trì thường xuyên, mẹ hãy tiếp tục cho bé bú tới khi được 2 tuổi. 

Bé 1 tuổi cần chia nhỏ bữa ăn thành 3 bữa chính một ngày. Các bữa phụ tùy thuộc vào nhu cầu và thể trạng của từng bé. Mẹ có thể chia nhỏ bữa phụ vào các khung giờ như 10h sáng, 2h chiều, 4h chiều và 9h tối.

Khối lượng thực phẩm trong ngày của thực đơn ăn dặm cho bé 1 tuổi

• Tinh bột: 100 – 150g
• Đạm: 100 – 120g
• Rau củ: 50 – 100g 
• Bơ, mỡ: 25 – 30g
• Hoa quả: 150 – 200g.
• Sữa: 600 – 800 ml

Bố mẹ có thể tăng giảm lượng đồ ăn dựa theo bảng khối lượng trung bình ở trên. Không nên ép bé ăn quá nhiều khi bé đã no. 

3. Thực đơn ăn dặm cho bé 1 tuổi 

3.1 Cháo tôm rau mồng tơi

Nguyên liệu:  Tôm loại to, rau mồng tơi, hành lá, dầu ăn loại dành cho trẻ em.

Cách chế biến: Tôm rửa sạch, lột vỏ bỏ chỉ đen. Băm nhỏ tôm nêm với chút gia vị. Rau mồng tơi băm nhỏ. Sau khi nấu sôi cháo trắng mẹ cho phần tôm vào khuấy đều, rồi cho phần rau mồng tơi vào khuấy đều tiếp, nêm cháo nhạt. Cho thêm chút dầu ăn trẻ em đều rồi tắt bếp. 

3.2 Cháo ếch

Nguyên liệu: Thịt ếch, gạo nấu cháo, cà rốt, hành khô, hành tươi, rau mùi

Cách chế biến: Nấu cháo với cà rốt băm nhỏ và hầm thật nhừ. Thịt ếch rửa sạch, lọc xương (mẹ có thể giã thịt cho mềm) ướp gia vị cho ngấm. Phi hành khô với thịt ếch trên lửa nhỏ cho chín. Cháo chín cho thịt ếch vào, thêm hành tươi và rau mùi thái nhỏ. 

3.3  Cháo hạt sen

Hạt sen là một trong những nguyên liệu rất tốt trong thực đơn ăn dặm cho bé 1 tuổi

Nguyên liệu: Hạt sen, thịt lợn xay, bột gạo, dầu ăn trẻ em

Cách chế biến: Hạt sen ninh nhừ, xay nhuyễn. Thịt heo xay nấu chín với nước, sau đó cho hạt sen đã xay vào nồi thịt để ninh nhừ. Cho bột gạo vào khuấy đến khi cháo chín, mịn thì nêm vừa ăn, cho 1 ít dầu ăn trẻ em vào và tắt bếp. 

3.4  Cháo thịt bò rau củ

Nguyên liệu: Thịt bò, cà rốt, khoai tây, dầu ăn trẻ em

Cách chế biến: Thịt bò và rau củ băm nhỏ, cho vào nồi nước ninh nhừ. Sau đó cho thêm bột cháo vào nồi khuấy đều, đun sôi và nêm nếm vừa ăn. Thêm chút dầu ăn trẻ em và tắt bếp. 

3.5 Cháo thịt heo rau ngót

Nguyên liệu: Thịt nạc heo, rau ngót, cháo đặc, hành lá, nước mắm

Cách làm: Thịt heo và rau ngót rửa sạch, băm nhỏ. Xào thịt heo với hành đến khi chín. Đun cháo trên bếp đến khi cháo sôi thì cho thịt heo vào ninh từ 5 -10 phút. Sau đó cho thêm rau ngót đã băm nhuyễn, nấu chín thì nêm nước mắm vừa ăn và tắt bếp. 

3.6 Cháo hàu

Nguyên liệu: 2-3 con hàu, gạo nấu cháo, cà rốt, gừng, hành khô, tỏi, hành lá

Cách làm: Phần thịt hàu rửa sạch với muối, cắt miếng nhỏ. Cà rốt và hạt sen được thái nhỏ hầm nhừ cùng với cháo trên lửa nhỏ khoảng 30 – 45 phút. Xào thịt hàu với hành khô cho chín. Cháo chín cho thịt hàu vào khuấy đều, khi ăn cho thêm hành lá thái nhỏ. 

3.7 Cháo gà hạt sen rau củ

Nguyên liệu: Thịt ức hoặc thịt đùi gà, hạt sen, cà rốt, lơ xanh

Cách chế biến: Thịt gà ướp với chút nước mắm cho ngấm đều khoảng 20’. Sau đó cho thịt gà hạt sen, cà rốt băm nhỏ ninh nhừ cùng với cháo trắng. Súp lơ xanh rửa sạch, luộc chín và thái miếng nhỏ. Sau khi cháo chín mẹ xé nhỏ thịt gà, múc cháo ra bát và thêm súp lơ xanh lên trên.

3.8 Cháo yến mạch cà rốt

Nguyên liệu: Thịt nạc băm, yến mạch, cà rốt, hành lá

Cách chế biến: Ngâm yến mạch với nước đến khi yến mạch nở. Cà rốt thái nhỏ. Cho thịt băm và cà rốt vào nồi nước ninh nhừ. Sau đó cho yến mạch vào ninh tiếp đến khi chín đều, nêm nếm vừa ăn. Khi ăn cho thêm hành lá xắt nhỏ lên trên. 

Tìm hiểu thêm: Thực đơn ăn dặm cho bé 6 tháng đầy đủ dưỡng chất nhất

3.9 Cháo thịt bò bí đỏ

Trong thực đơn ăn dặm cho bé 1 tuổi, bí đỏ là thực phẩm mang nhiều lợi ích dinh dưỡng. 

Nguyên liệu: Bí đỏ, thịt bò, bơ lạt

Cách chế biến: Bí đỏ cắt khúc, nấu với gạo cho đến khi nhừ thành cháo. Chờ đến khi cháo nguội thì dùng máy xay xay nhuyễn phần cháo đã nấu. Thịt bò xay nhỏ ướp gia vị và xào với bơ dưới lửa nhỏ đến khi chín tới. Khi ăn mẹ múc cháo ra bát và cho thịt bò đã chín lên trên.  

3.10 Cháo cá lóc

Nguyên liệu: Cá lóc, gừng, hành tím, hành lá, cà rốt

Cách chế biến: Cá rửa sạch, luộc với gừng để khử mùi tanh. Cá chín mẹ vớt ra và lọc xương, phần thịt cá phi lửa nhỏ với hành tím. Gạo và cà rốt ninh nhừ thành cháo. Khi ăn múc cháo ra bát và cho thịt cá lên trên.  

4. Những lưu ý khi cho bé ăn dặm

Trong 6 tháng đầu, bé hoàn toàn nên bú sữa mẹ. Thời điểm tốt nhất để bố mẹ lên thực đơn ăn dặm cho bé 1 tuổi là từ 7 tháng đến 12 tháng. Ngoài việc tham khảo thực đơn ăn dặm cho bé 1 tuổi, bố mẹ nên lưu ý một số điều dưới đây nhé

4.1 Những điều nên làm

• Nấu chín nhừ và xay nhuyễn thức ăn: Nếu bố mẹ không nghiền hoặc xay nhỏ thức ăn thì bé sẽ dễ bị hóc. Với những thức ăn cứng như thịt thì mẹ nên xay nhỏ, thức ăn mềm thì cần nấu nhừ.
• Thực đơn ăn dặm cho bé 1 tuổi cần được phối hợp đa dạng và thay đổi hàng ngày để có nhiều dưỡng chất nhất
• Tập thói quen cho bé ăn đúng giờ: Đây là thói quen cần thiết cho quá trình ăn dặm của bé, giúp dạ dày của bé làm quen với thời gian tiêu hóa thức ăn và luyện cho bé thói quen ăn uống khoa học ngay từ nhỏ
• Tạo cho bé hứng thú với đồ ăn: Đồ ăn của bé cần nhiều màu sắc, thìa hoặc bát cho bé cũng nên mua loại nhiều màu sắc, hình thù ngộ nghĩnh, chất liệu an toàn cho trẻ nhỏ. Sự kích thích thị giác sẽ giúp bé có hứng thú với bữa ăn hơn. 

4.2 Những điều cần tránh

• Nêm gia vị nhạt: Khẩu vị của người lớn chưa phù hợp với bé trong lúc này. Vì thế thực đơn ăn dặm cho bé 1 tuổi nên được nêm gia vị nhạt, chỉ với 1 chút muối là đủ. 
• Không được dừng cho bé bú sữa mẹ. Sữa mẹ cho bé chất dinh dưỡng và sức đề kháng tốt nhất, bé có thể bú mẹ đến lúc 2 tuổi. Vì thế mẹ cần cho bé tiếp tục bú bên cạnh việc ăn dặm. 
• Không cho bé ăn đồ ăn quá nóng, đồ ăn chưa chín hẳn hoặc đồ ăn không đảm bảo vệ sinh

Mẹ đọc thêm: Phương pháp ăn dặm kiểu Nhật và những điều các mẹ bỉm cần biết?

Với giai đoạn ăn dặm đầu đời của bé, bố mẹ không nên quá nóng vội, hãy để bé làm quen với đồ ăn và hình thành dần dần thói quen ăn uống. Hi vọng bố mẹ đã có trong tay những thực đơn ăn dặm cho bé 1 tuổi giàu dinh dưỡng giúp bé khỏe mạnh và tăng cân nhanh nhất.