Mặt trăng bí mật thao túng giấc ngủ con người như thế nào?

CẬP NHẬT 11/01/2023 | Bài viết bởi: Hoàng Trinh
Banner Black Friday

Đã có một số nghiên cứu chỉ ra rằng chu kỳ mặt trăng bí mật thao túng giấc ngủ con người. Tuy nhiên cho đến nay kết quả của những nghiên cứu này chỉ mang tính gợi ý mà thôi. Trên thực tế vẫn còn rất nhiều điều mà các nhà khoa học vẫn chưa hiểu rõ. Nói chung, những người tham gia nghiên cứu đã cho biết họ ngủ ít hơn vào ngày trăng tròn hoặc sáng hơn so với khi trăng non.

1. Tìm hiểu về chu kỳ mặt trăng

Hình dáng mặt trăng biến đổi mỗi đêm, đôi khi nó tròn và sáng tỏ, nhưng đôi lúc lại có hình lưỡi liềm và ánh sáng yếu hơn. Nguyên nhân chính là vì mặt trăng cũng giống như trái đất, không tự phát sáng mà phải cần đến mặt trời.

Tùy vào vị trí của mặt trời, mặt trăng và trái đất mà ánh sáng mặt trời sẽ có phản xạ khác nhau. Chính vì vậy, nếu chúng ta quan sát từ trái đất sẽ thấy mặt trăng thay đổi hình dạng khi thời gian trôi qua.

chu kỳ mặt trăng
Chu kỳ mặt trăng bí mật “thao túng” giấc ngủ con người như thế nào?

Hình dáng đầu tiên của mặt trăng khi bắt đầu một chu kỳ chính là “tròn như chiếc đĩa”. Đây cũng chính là dấu hiệu cho biết hôm ấy là ngày rằm. Mặt trăng sau đó sẽ nhỏ dần mỗi đêm và cuối cùng là hoàn toàn mờ nhạt đến nỗi không thể quan sát được bằng mắt thường. 

Từ đây, mặt trăng đang dần bắt đầu lại lẫn nữa chu kỳ của mình. Ước tính phải mất chính xác là 29,5 ngày để mặt trăng có thể hoàn thành quá trình biến đổi hình dáng từ đầy sang khuyết.

Mỗi chu kỳ mặt trăng gồm có 8 giai đoạn:

  • Trăng non
  • Trăng lưỡi liềm
  • Bán nguyệt đầu tháng
  • Trăng khuyết
  • Trăng tròn
  • Trăng khuyết
  • Bán nguyệt cuối tháng
  • Trăng lưỡi liềm

Ai cũng biết rằng mặt trăng quy quanh trái đất và điều này khiến cho vị trí của chúng bị thay đổi mỗi đêm trên bầu trời. Nói thêm, chỉ khi nào đối diện với trái đất và mặt trời thì trăng mới thật sự tròn trịa. Lúc này trăng mọc buổi tối và lặn buổi sáng. Còn khi trăng non, có nghĩa là trăng thẳng hàng với mặt trời nên thời gian mọc và lặn của chúng gần như giống nhau.

2. Mặt trăng bí mật thao túng giấc ngủ con người như thế nào?

Mặt trăng có tác động đến nhịp sinh học là điều đã được ghi nhận thông qua một vài nghiên cứu trước đây. Những cuộc thử nghiệm cho thấy các thay đổi về kích thước cây, cách thức sinh sản của cua và hoạt động ban đêm của động vật đều có sự ảnh hưởng không nhỏ của chu kỳ mặt trăng.

Tuy nhiên, vẫn chưa có bất cứ công bố chắc chắn nào về tác dụng của ánh trăng đối với con người. Nếu có thì đó chính là bằng chứng cho thấy giấc ngủ mà chúng ta trải qua hằng đêm khả năng cao là bị mặt trăng thao túng, đặc biệt là lúc trăng tròn.

chu kỳ mặt trăng thao túng giấc ngủ
Việc chu kỳ mặt trăng có ảnh hưởng giấc ngủ không có nhiều mâu thuẫn

Phân tích của chuyên gia tiết lộ rằng trăng tròn có thể khiến cho chất lượng giấc ngủ bị suy giảm đáng kể. Những người tham gia thử nghiệm phải mất thêm khoảng 5 phút để chìm vào giấc ngủ và ngủ ít hơn bình thường khoảng 20 phút. Đồng thời, họ cũng tốn nhiều thời gian mới có thể đạt tình trạng REM và giấc ngủ sâu giảm khoảng 30%.

Ở một nghiên cứu khác thì tổng thời gian ngủ khi trăng tròn đã giảm khoảng 25 phút. Tuy nhiên, những người tham gia nghiên cứu còn mất nhiều thời gian hơn để đi vào giấc ngủ REM khi trăng non, hoàn toàn trái ngược với nghiên cứu trước đó.

Người ta tiếp tục phân tích dữ liệu thu được ở lần thử nghiệm thứ 3 trên 319 người. Theo đó, khi trăng tròn, chất lượng giấc ngủ của họ thấp hơn, ngủ không quá sâu và phải sử dụng nhiều thời gian mới đạt được trạng thái REM.

Trong một nghiên cứu có quy mô lớn hơn, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng dù cho có bị ảnh hưởng bởi ánh sáng nhận tạo hay không, con người đều ngủ muộn và ít hơn vào tuần trước khi trăng tròn.

3. Lý do mặt trăng thao túng giấc ngủ con người

3.1. Ánh sáng của trăng khiến giấc ngủ bị gián đoạn

Có nhiều giả thuyết cho rằng vì lượng ánh sáng mặt trời phản xạ lại trái đất khi trăng tròn khá mạnh nên gây ra gián đoạn giấc ngủ. Đồng hồ sinh học của chúng ta hoạt động chủ yếu dựa vào ánh sáng để sản sinh hormone buồn ngủ melatonin.

3.2. Mặt trăng tạo ra dao động điện từ

Một giả thuyết khác đã chứng minh rằng mặt trăng chính là nguyên nhân gây ra những dao động điện từ trên trái đất. Đối với các biến thể điện từ này, cơ thể con người có nhạy cảm nhưng ở mức độ thấp.

Các sự kiện điện từ điển hình như bão điện từ hay cực quang liên quan khá nhiều đến sức khỏe con người. Các triệu chứng thường bao gồm đau đầu, tăng hoặc giảm huyết áp, thay đổi lưu lượng máu và nặng nhất có lẽ là đau tim. 

Mặc dù chưa một ai dám chắc chắn về cơ sở sinh học của những hiện tượng này, xong nghiên cứu đã chỉ ra chúng có liên quan đến việc biến đổi DNA, gây viêm nhiễm và tăng giảm nồng độ hormone trong cơ thể.

ảnh hưởng chu kỳ mặt trăng thao túng giấc ngủ
Mặt trăng gây ra hiện tượng cực quang làm tăng giảm hormone buồn ngủ

3.3. Lực hấp dẫn của mặt trăng ảnh hưởng giấc ngủ

Theo lý thuyết, lực hấp dẫn từ mặt trăng khiến mực nước ở đại dương trên trái đất thay đổi lên xuống. Điều này đặt ra một nghi vấn rằng liệu lực hấp dẫn này có ảnh hưởng đến sức khỏe con người hay không. Bởi lẽ hơn 70% cơ thể chúng ta là nước.

Với câu hỏi này, các nhà khoa học đã nghiên cứu và chỉ ra rằng lực hấp dẫn của mặt trăng lên sức khỏe con người là rất nhỏ, chỉ bằng một phần triệu kích thước nguyên tử. Ngoài ra, dù trăng tròn hay khuyết, lực hấp dẫn sẽ ở mức tương đương nhau. Vì vậy sự thay đổi trong chu kỳ mặt trăng khó có thể gây trở ngại cho giấc ngủ của bạn.

4. Chu kỳ mặt trăng ảnh hưởng giấc ngủ theo giới tính

Từ lâu việc chu kỳ mặt trăng ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của phụ nữ đã mở ra chủ đề tranh luận cho nhiều người. Một số người tin rằng tuần trăng quy định chu kỳ kinh nguyệt và là yếu tố quan trọng quyết định việc sinh sản.

Nếu nhận định này chính xác thì rất có thể mặt trăng đã tác động đến giấc ngủ và gây ra một số biến đổi nội tiết tố ở nữ giới. Trong y khoa, đã có rất nhiều bằng chứng cho thấy chất lượng giấc ngủ ảnh hưởng rất nhiều đến nội tiết tố khi đang trong kỳ kinh, mang thai hay mãn kinh.

chu kỳ mặt trăng thao túng giấc ngủ con người
Nhiều ý kiến cho rằng tuần trăng ảnh hưởng giấc ngủ thông qua kinh nguyệt

Mặc dù vậy vẫn có những sự mâu thuẫn tồn tại giữa chu kỳ mặt trăng, sức khỏe sinh sản phụ nữ và giấc ngủ. Các nhà nghiên cứu đã tiến hành một khảo sát dài hơi trong 15 năm. Kết quả phân tích cho thấy chu kỳ kinh nguyệt đôi khi không diễn ra cùng lúc với các giai đoạn mặt trăng, nhất là khi trăng tròn hoặc non.

Cũng có một nghiên cứu khác đồng ý rằng không có sự tương quan giữa tuần trăng và chu kỳ kinh nguyệt. Tuy vậy, những ai bắt đầu chu kỳ kinh nguyệt đúng lúc trăng tròn cho biết họ ngủ ngon hơn. Trong khi đó, nữ giới bắt đầu chu kỳ khi trăng khuyết sẽ có chất lượng giấc ngủ giảm sút.

Người ta đã tiến hành một thí nghiệm khác từ năm 2016 – 2018. Sau đó họ phát hiện rằng đàn ông thường nhạy cảm với mặt trăng hơn phụ nữ. Trong chu kỳ tuần trăng, giấc ngủ của họ ngắn đi khoảng 21 phút, hay bị giật mình và phải mất khoảng 14 phút mới tiếp tục ngủ lại. Kết quả khả quan hơn ở nữ giới khi họ không thường xuyên bị gián đoạn giấc ngủ.

Nhắc đến giấc ngủ thì chúng ta sẽ không thể nào bỏ qua hormone gây buồn ngủ melatonin. Các nhà khoa học đã nhận thấy rằng nồng độ của melatonin thấp đi đáng kể vào những ngày trăng tròn. Do đó vào thời kỳ này của mặt trăng, đàn ông thường khó ngủ hơn bình thường.

>> Xem thêm: 

Lời kết

Dù cho mặt trăng có đang thao túng giấc ngủ của chúng ta như thế nào, bạn vẫn có thể hạn chế ảnh hưởng của nó bằng cách điều chỉnh môi trường và thói quen ngủ. Hãy giữ phòng ngủ tối với rèm che dày dặn, không uống nhiều caffeine, tránh sử dụng các thiết bị điện tử trước khi ngủ ít nhất 30 phút, ngủ theo lịch trình cố định,… để có được giấc ngủ chất lượng và bảo vệ sức khỏe nhé!

Đánh giá post

TÁC GIẢ: Hoàng Trinh

Xin chào! Mình là Hoàng Trinh - Chuyên viên tư vấn giấc ngủ tại Vua Nệm, với hơn 5 năm kinh nghiệm trong việc xây dựng và phát triển nội dung chuyên sâu trong lĩnh vực nệm, chăn ga gối và chăm sóc giấc ngủ. Mình hy vọng những kiến thức được chia sẻ trên blog Vua Nệm sẽ mang đến giá trị thực sự hữu ích dành cho quý khách hàng.