Rau má là loại rau vốn rất quen thuộc trong đời sống hằng ngày của người Việt. Đặc biệt, loại rau này dễ mọc hoang khắp nơi và được trồng rộng rãi ở trong nhân dân. Rau má không chỉ là thực phẩm bổ dưỡng mà còn có nhiều dược tính. Do đó, người ta đã biết sử dụng các loại rau má như một vị thuốc chữa bệnh. Hãy cùng tìm hiểu rau má là gì đầy đủ thông tin chi tiết trong bài viết này nhé!
Nội Dung Chính
1. Rau má là gì?
Rau má là gì? Rau má (Centella asiatica) còn được gọi cái tên là tích tuyết thảo hay liên tiền thảo, loại cây này thường mọc ở những nơi ẩm ướt, râm mát như thung lũng, bờ mương, đất mùn tơi xốp tại các vùng nhiệt đới.
Theo đó, cây rau má có đặc điểm hình thái như su:
- Rễ cây có màu trắng kem và bao quanh bởi một lớp lông tơ.
- Rễ cây này gồm có phần rễ chùm ở gốc và rễ đốt mọc ở đốt thân.
- Thân nhẵn và gầy, loại thân bò lan có màu xanh lục hoặc lục ánh đỏ và có rễ ở các mấu.
- Các lá mọc ra từ cuống dài khoảng 5 đến 20 cm, có màu xanh, hình thận với cuống dài và phần đỉnh lá tròn, kết cấu trơn nhẵn cùng các gân lá dạng lưới hình chân vịt.
- Hoa rau má chủ yếu có màu trắng, hoặc có thể phớt đỏ, mọc thành từng tán nhỏ, tròn ở gần mặt đất.
- Quả có hình mắt lưới dày đặc, chín sau khoảng 3 tháng và toàn bộ phần cây bao gồm cả rễ sẽ được thu hái thủ công.
2. Rau má có tác dụng như thế nào đối với sức khỏe?
Khi tìm hiểu rau má là gì, chúng ta sẽ thấy loại rau này có những tốt cho sức khỏe với nhiều dược tính quý giá. Không chỉ được sử dụng như một loại rau sạch với nhiều cách chế biến như dùng làm rau sống, rau luộc, rau xào, nấu canh hay làm sinh tố rau má, từ xa xưa người dẫn biết sử dụng loại này như một vị thuốc chữa bệnh.
Trong Y học Cổ truyền, rau má là loại thảo dược mang đến nhiều tác dụng hữu ích, thường sử dụng để làm thuốc điều trị nhiễm trùng do vi khuẩn, virus, ký sinh trùng như:
- Nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI)
- Bệnh zona
- Bệnh phong, tả, lỵ
- Bệnh giang mai
- Bệnh cảm thông thường, cúm, H1N1 (cúm lợn),
- Lao và bệnh sán máng.
Bên cạnh đó, rau má còn được sử dụng để điều trị mệt mỏi, lo lắng, trầm cảm, rối loạn tâm thần, bệnh Alzheimer và cải thiện trí nhớ. Thảo dược này cũng được dùng để chữa lành vết thương cùng vấn đề lưu thông máu bao gồm giãn tĩnh mạch và cục máu đông ở chân.
Trong dân gian, người ta sử dụng rau má để chữa say nắng, viêm amidan, viêm màng phổi, viêm gan, vàng da, lupus đỏ có hệ thống, đau dạ dày, tiêu chảy, viêm loét dạ dày, khó tiêu, động kinh, hen suyễn và tiểu đường.
Trong y học của Ấn Độ, loại rau này còn được coi là một loại thuốc bổ, tăng dinh dưỡng và sử dụng làm thuốc lợi tiểu.
Hiện nay, một số nghiên cứu này cũng cho thấy loại cây này có tác dụng chữa viêm loét đường tiêu hóa, làm liền sẹo bên trong và bên ngoài. Rau má đôi khi cũng được dùng để thoa lên da, để làm lành da và giảm sẹo, bao gồm cả vết rạn da do mang thai.
Bạn đã biết: Thông tin hấp dẫn: Ăn rau diếp cá có tác dụng gì?
3. Ăn rau má như thế nào là tốt?
Để việc ăn rau má mang đến nhiều giá trị cho sức khỏe, bạn nên chú ý tới vấn đề sau:
Một là, mỗi ngày, bạn chỉ nên uống 1 cốc nước rau má (tương đương khoảng 40g). Đối với những vấn đề về tuần hoàn máu ở chân như suy tĩnh mạch sẽ khoảng khoảng 60 đến 180mg chiết xuất rau má mỗi ngày.
Hai là, không nên sử dụng rau má quá 6 tuần liên tiếp khi không có sự chỉ định của bác sĩ.
Ba là, không nên sử dụng rau má đối với người có tiền sử mắc các bệnh về gan hoặc đã từng mắc những bệnh tổn thương da, ung thư cũng không nên sử dụng loại rau này.
Bốn là, liều dùng của rau má có thể khác nhau đối với từng người và phụ thuộc vào tuổi tác, tình trạng sức khỏe cùng một số vấn đề cần quan tâm. Do đó, hãy tham khảo ý kiến của thầy thuốc và bác sĩ để sử dụng một liều lượng thích hợp.
4. Một số bài thuốc dân gian sử dụng rau má để chữa bệnh
Giải nhiệt, chữa rôm sẩu, mẩn ngứa mụn nhọt: Sử dụng 30 đến 100g rau má tươi giã (hoặc xay) lấy nước uống mỗi ngày. Bạn có thể kết hợp với rau sam, kinh giới.
Vàng da do thấp nhiệt: Sử dụng 30 đến 40g rau má, 30g đường phèn sắc uống.
Tiểu tiện ra máu: Chuẩn bị ích mẫu thảo, rau má mỗi thứ một nắm rồi rửa sạch, giã nát vắt lấy nước uống.
Bệnh sởi: Chuẩn bị 30 đến 60g ram má để sắc uống. Có thể phối hợp cùng rau rệu để tăng hiệu quả.
Tiêu chảy mùa hè: Lấy 30g rau má sắc uống với nước gạo.
Sốt xuất huyết: Bạn hãy sử dụng 30 đến 100g rau má tươi sắc uống, có thể thêm cỏ mực.
Táo bón: Dùng 30g rau má giã nát, vắt nước uống còn phần bã đắp lên rồi.
Áp-xe vú (giai đoạn đầu): Lấy rau má và vỏ quả cau sắc uống. Bạn có thể pha thêm một chút rượu thì hiệu quả chữa bệnh càng cao.
Hành kinh đau bụng đau lưng: Hãy sử dụng rau má khô tán bột ngày uống 2 thìa con (tương đương khoảng 30g). Lưu ý, khi cơ thể ở trạng thái hư hàn, đang bị đau bụng đi ngoài do hàn thì không nên lạm dụng rau má.
Không chỉ giúp chữa bệnh, loại cây này còn giúp trị sẹo hiệu quả. Bạn có thể dùng như sau:
Trị sẹo lồi: Sau khi rửa sạch, hãy giã hát cây tươi, lọc lấy nước và hòa đều với mật ong. Sau đó, bạn hãy bôi hỗn hợp này lên vùng da bị sẹo lồi, massage nhẹ nhàng và rửa sạch bằng nước ấm sau 30 phút. Phương pháp này không những loại bỏ sẹo mà còn giúp dưỡng ẩm, tái tạo da.
Trị sẹo thâm: Rau má rửa sạch, sau đó đem ngâm với nước muối rồi nghiền thành dạng mịn. Bạn hãy vệ sinh vùng da bị sẹo cho sạch rồi lấy phần rau má đã nghiền đắp lên. Đắp mỗi ngày 2 lần và kiên trì thực hiện liên tục trong khoảng 4 tháng. Phương pháp này sẽ giúp làm mờ hầu hết các vết sẹo lâu năm.
Đọc thêm: Rau chân vịt là gì? Ăn rau chân vịt có tác dụng thế nào đối với sức khỏe?
5. Những tác dụng phụ khi sử dụng rau má
Rau má tốt là vậy, song sử dụng quá nhiều có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn như:
Ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa: Loại dược liệu này có tính hàn, dễ gây lạnh bụng và tiêu chảy. Ngoài ra, nếu việc chế biến không đảm bảo vệ sinh cũng sẽ khiến cho bạn bị rối loạn tiêu hóa.
Giảm khả năng thụ thai và tăng nguy cơ sẩy thai: Phụ nữ khi dùng rau má trong thời gian dài có thể sẽ khó thủ thai. Nếu bạn sử dụng trong thai kỳ, loại rau này có nguy cơ gây sảy thai rất cao.
Bệnh gan: Rau má có thể gây tổn thương gan. Do đó, những người đã bị bệnh gan như viêm gan nên tránh sử dụng loại rau này để tránh làm trầm trọng hơn tình trạng bệnh.
Phẫu thuật: Sau khi sử dụng loại cây này có thể gây buồn ngủ khi kết hợp với thuốc dùng trong và sau phẫu thuật. Do đó, bạn nên ngừng sử dụng ít nhất 2 tuần trước khi phẫu thuật theo lịch trình.
Bên cạnh đó, trong một số thử nghiệm lâm sàng, rau má có thể gây ra những vấn đề liên quan đến viêm da. Do đó, nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về tác dụng, hãy tham khảo ngay ý kiến chuyên gia.
Trên đây là những thông tin hữu ích về rau má là gì cũng như những công dụng của loại rau này mang đến cho sức khỏe. Hy vọng rằng bài viết này đã giúp bạn giải đáp được những băn khoăn của mình. Chúc bạn có những lựa chọn an toàn cho sức khỏe!
Tài liệu tham khảo: https://www.vinmec.com/vi/tin-tuc/thong-tin-suc-khoe/dinh-duong/rau-ma-co-tac-dung-gi-voi-suc-khoe/