Chuyện quanh ta

Thiên nhiên là gì? Vai trò thiên nhiên đối với cuộc sống con người

CẬP NHẬT 02/08/2023 | BỞI Minh Anh

Thiên nhiên là khái niệm rộng lớn, là toàn bộ sự sống xung quanh chúng ta, mọi sự thay đổi của thiên nhiên đều có tác động ảnh hưởng đến sự tồn tại của muôn loài. Gần gũi và quen thuộc là vậy, đã bao giờ bạn tự hỏi thiên nhiên là gì, có loại tài nguyên nào và thực trạng tự nhiên ở Việt Nam diễn ra như thế nào chưa? Hãy cùng tìm hiểu những thông tin thú vị và hữu ích ở trong bài viết này, bạn nhé!

1. Thiên nhiên là gì? 

Thiên nhiên còn được gọi là tự nhiên, đây là thế giới vật chất vũ trụ bao la rộng lớn, nó bao gồm tất cả dạng vật chất và năng lượng tồn tại từ cấp độ bé đến lớn như hạt nguyên tử đến ngôi sao, thiên nhiên và ngân hà… 

Đó là định nghĩa theo khoa học, còn hiểu một cách đơn giản, đây là những gì có sẵn không do bàn tay, khối óc của con người tạo ra, chúng là tất cả những gì bao quanh cuộc sống của con người.

Vậy nên khi hỏi thiên nhiên gồm những gì thì đó là không khí, khí hậu, nguồn nước, tài nguyên thiên nhiên, hệ động thực vật và những yếu tố địa lý, địa hình…

thiên nhiên là gì
Tìm hiểu về thiên nhiên là gì? 

2. Vai trò của thiên nhiên

Người ta vẫn thường gọi thiên nhiên là Mẹ khi mang đến vô vàn điều quý giá giúp con người có thể tồn tại và phát triển. Đây chính là cái nôi của sự sống và cũng là nơi kết thúc của sự sống ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của con người, cụ thể: 

Thiên nhiên là một phần không thể thiếu của cuộc sống con người, nó giữ vai trò quan trọng mang đến cho chúng ta những tài nguyên quý giá như đất đai, thực vật, động vật, nước và khí hậu. Hơn nữa, thiên nhiên cũng quyết định đến những đặc điểm hình thái, hình thức quần cư, sinh sống của con người. Chẳng hạn như những người sinh sống ở khu vực Đông Á sẽ có khí hậu nóng ẩm quanh năm, đồng bằng nhiều, nguồn nước dồi dào nên họ sẽ định cư dọc những con sông lớn và phát triển nền văn minh lúa nước. 

vai trò của thiên nhiên là gì
Thiên nhiên có vai trò quan trọng trong cuộc sống sinh tồn của con người

Đối với người da trắng sinh sống ở khu vực Châu Âu, nơi có khí hậu ôn đới mát mẻ, nhiệt độ trung bình năm thấp sẽ trồng những loại cây thực phẩm như lúa mì để thích ứng với khí hậu nơi đây. 

Bên cạnh đó, thiên nhiên còn đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp dịch vụ sinh thái quan trọng trong sự tồn tại của con người, bao gồm việc duy trì đa dạng sinh học, cải thiện chất lượng không khí, giảm thiểu tác độc thiên tai. 

Ngoài ra, thiên nhiên còn mang đến những hoạt động giải trí, thư giãn như đi dã ngoại, leo núi, câu cá… Chúng có vai trò mang đến cảm giác yên bình và thư thái cho cuộc sống chúng ta. 

Những sản phẩm từ tự nhiên cũng đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống con người, cung cấp loại rau củ, trái cây, thuốc men giàu dinh dưỡng…. Đặc biệt, chúng được sử dụng rộng rãi ở trong y học truyền thống và trở thành xu hướng phổ biến trong nền y học hiện đại. 

3. Phân loại tài nguyên thiên nhiên như thế nào?

Trong tự nhiên có những loại tài nguyên chính sau đây: 

  • Tài nguyên đất: Đất nông nghiệp, đất phi công nghiệp, đất để sản xuất công nghiệp
  • Tài nguyên rừng: Động vật, thực vật, rừng, những địa điểm du lịch tự nhiên. 
  • Tài nguyên nước ngọt: Nước uống, nước sản xuất thuỷ sản nước ngọt cùng những loại thực vật thuỷ sinh, năng lượng điện…
  • Tài nguyên gió: Sực gió, năng lượng gió, vận tải
  • Tài nguyên biển: Hải sản, muối, thực vật thuỷ sinh, địa điểm du lịch… 
  • Tài nguyên khoáng sản: Than đá, quặng, dầu khí, đá vôi..
các loại tài nguyên thiên nhiên
Có những loại tài nguyên thiên nhiên nào? Bạn đã biết chưa?

4. Thực trạng về thiên nhiên ở Việt Nam

Giống như những quốc gia khác ở trên thế giới, hệ thống thiên nhiên ở nước ta cũng ngày một cạn kiệt và bị xâm lấn nghiêm trọng, vấn đề ô nhiễm môi trường cũng đang ở mức báo động đỏ. Kèm theo đó là diện tích rừng tự nhiên cũng bị thu hẹp do khai thác quá mức, khiến những loài động vật mất nơi trú ngụ, dẫn đến sự tuyệt chủng của một số giống loài. Kéo theo hệ luỵ này là hàng loạt thiên tai diễn ra như hạn hán, lũ lụt, sạt lở, mưa axit… làm ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống con người.

Ngoài ra, việc xả thải rác vào môi trường gây ra tình trạng ô nhiễm không khí, ô nhiễm nguồn nước, phá vỡ cảnh quan thiên nhiên khiến mọi thứ dần mất đi vẻ đẹp yên bình vốn có. Bên cạnh đó, lượng khoáng sản tự nhiên cũng ngày một khan hiếm, hiện tượng xâm nhập mặn và hoang mạc hoá ngày càng tăng cao. Chính những điều này đang gây ra những hệ luỵ nghiêm trọng đến sự sống của con người và hàng loạt sinh vật khác.

5. Cách khắc phục, cải tạo thiên nhiên, môi trường sống tự nhiên

Để bảo vệ thiên nhiên, chúng ta cần chung tay hành động ngay bây giờ bằng những việc làm nhỏ như hạn chế sử dụng sản phẩm có hoá chất độc hại, không xả thải rác ra môi trường xung quanh. 

Ngoài ra cũng cần có những giải pháp lớn hơn để giảm thiểu sự phụ thuộc vào tài nguyên thiên nhiên, chúng ta cần tìm cách khai thác chúng một cách bền vững và phát triển giải pháp thay thế để giảm thiểu sự phụ thuộc vào tài nguyên thiên nhiên.

Dưới đây là những giải pháp cụ thể để cải tạo tự nhiên: 

  • Trồng và bảo vệ cây xanh, cần quan tâm đến hệ thống rừng phòng hộ đầu nguồn.
  • Lựa chọn lối sống xanh, sạch và sử dụng đồ tái chế cùng những chất liệu từ thiên nhiên dễ phân huỷ, hạn chế tối đa việc dùng túi nilon. 
  • Ưu tiên sử dụng nguồn năng lượng sạch, tận dụng nguồn năng lượng từ thiên nhiên như điện gió, điện mặt trời… 
  • Khi không sử dụng nguồn điện cần rút các phích cắm ra khỏi ổ nguồn
  • Tuân thủ nguyên tắc 3R (Reduce, Reuse and Recycle): Giảm sử dụng – tái sử dụng và sử dụng sản phẩm tái chế
  • Bản thân mỗi người hãy nâng cao ý thức sống và bảo vệ môi trường. 
cách khắc phục và cải tạo thiên nhiên
Chung tay khắc phục và cải tạo thiên nhiên là trách nhiệm của mọi người

Đó là những hành độ nhỏ, giải pháp lớn hơn đều đóng góp vào việc bảo vệ, tôn trọng thiên nhiên. Chúng ta cần nhận thức rằng thiên nhiên không phải là nguồn tài nguyên vô tận mà chúng ta cần có trách nhiệm để bảo vệ chúng. 

Bảo vệ môi trường và bảo vệ thiên nhiên là một trong những công việc rất cấp bách hiện nay, quyết định đến sự tồn tại phát triển của toàn nhân loại. Hy vọng rằng bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về thiên nhiên là gì cũng như nâng cao ý thức trong việc bảo vệ thiên nhiên và sự sống. 

>>>Xem thêm: Phong cách sống bền vững là gì? Cách sống tạo nên sự bền vững

Bài viết liên quan:

Avatar
Minh Anh