Chuyện quanh ta

Tổng hợp bài cúng ông bà tổ tiên ngày giỗ chuẩn nhất

CẬP NHẬT 29/06/2022 | BỞI Tiến Kiều

Cúng giỗ Ông bà, cha mẹ là một trong những truyền thống tâm linh, đạo lý uống nước nhớ nguồn của người Việt Nam. Nét đẹp tín ngưỡng này được các thế hệ con cháu gìn giữ và phát triển theo thời gian. Đây chính là dịp để con cháu trong gia đình tạ ơn công sinh thành và nuôi dưỡng với tổ tiên. Ngoài lễ vật thì quý gia chủ cần phải chuẩn bị nội dung văn khấn ngày ngày giỗ ông bà tổ tiên để khấn vái. Vậy đâu là bài cúng ông bà, tổ tiên ngày giỗ đúng chuẩn phong tục của người Việt? 

1. Nét văn hóa cúng giỗ ông bà tổ tiên

Như đã nói ở trên, cúng giỗ là nét văn hóa đẹp, tượng trưng cho lòng thành kính của các thành viên trong gia đình với ông bà, họ hàng đã mất và chư vị tiên linh.

bài cúng ông bà tổ tiên
Nét văn hóa cúng giỗ ông bà tổ tiên ngày giỗ

Ngày giỗ sẽ được thực hiện hàng năm kể từ ngày người thân trong gia đình mất đi. Vào ngày này, con cháu, bà con dòng họ sẽ cùng nhau tụ họp chuẩn bị lễ vật dâng lễ cúng để tạ ơn, bày tỏ sự thành tâm. Ngoài ra, đây cũng chính là dịp để gia chủ cầu nguyện tổ tiên ông bà che chở cho các thành viên trong gia đình có nhiều sức khỏe, công việc được thuận lợi.

Tùy vào điều kiện kinh tế và đặc điểm văn hóa vùng miền mà quý gia chủ sẽ chuẩn bị lễ vật dâng cúng khác nhau. Nhà có gì cúng nấy, không quá “khệ nệ” là mâm cúng phải cầu kỳ. Về cơ bản vẫn là lòng thành của các thành viên trong gia đình.

2. Cần chuẩn bị gì cho mâm cúng ngày giỗ ông bà tổ tiên ?

Mâm cúng giỗ là một nét đẹp văn hóa của người Việt. Tùy theo từng vùng miền mà mâm cơm sẽ có sự khác nhau giữa các gia đình. Mặc dù vậy, theo truyền thống thì mâm cơm này cần phải có đủ 4 món: luộc, xào, kho, hầm. Đồng thời không thể thiếu lễ vật như hoa tươi, cơm trắng, muối, rượu, nến và vàng mã…

Bên cạnh đó, điều quan trọng của việc cúng lễ chính là lòng thành kính của gia chủ. Gia chủ càng thành tâm thì mọi chuyện sẽ càng thuận lợi và may mắn. Việc đọc bài cúng ông bà cần được thực hiện với thái độ nghiêm túc, giọng đọc chậm giã, tuyệt đối không đùa cợt tránh gây ra sự bất kính với bề trên. 

bài cúng giỗ ông bà
Cần chuẩn bị gì cho mâm cơm cúng ngày giỗ?

Lưu ý: Ngoài mâm cỗ cần được chuẩn bị với đầy đủ các món, thì những món đồ thờ cúng được trưng bày trên bàn thờ cũng cần được vệ sinh sạch sẽ, thay nước, rượu, hoa mới.

Chi tiết các vật phẩm cần chuẩn bị như sau:

  • 1 chén gạo, 1 chén muối 1 chén nước, 1 chén rượu trắng, 1 chén đựng trà khô.
  • Một đĩa ngũ quả.
  • Một bình hoa (nên chọn hoa cúc vàng hoặc hoa ngũ sắc).
  • Một đĩa bánh kẹo, trầu cau, thuốc.
  • Một bó nhang.
  • 1 đĩa xôi, 2 bát chè ngọt
  • 1 Mâm cơm cúng gia tiên (3 loại thịt) – Tốt nhất là làm mâm cơm Chay nhiều món
  • 5 Đinh tiền lễ
  • Quần áo (mã) của người mất 3 bộ

3. Nội dung bài cùng ông bà, tổ tiên ngày giỗ gia truyền của người Việt 

Bài cúng ông bà, họ hàng về cơ bản là giống nhau. Điểm khác biệt ở đây đó chính:

3.1. Bài cúng giỗ đầu ông bà, tổ tiên

Đầu tiên, chúng ta phải hiểu được ngày giỗ đầu là ngày gì? Ngày giỗ đầu chính là ngày giỗ kỉ niệm 1 năm ngày mất của người thân. Vào ngày này, một số thành viên đã mãn tang nhưng cũng có một số thành viên chưa mãn tang. Do vậy, bài cúng ông bà này được thực hiện một cách long trọng và trang nghiêm nhất.

Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.

  • Con kính lạy Đức Đương Cảnh Thành Hoàng Chư Vị Đại Vương.
  • Con kính lạy ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân.
  • Con kính lạy các ngài Thần Linh, Thổ Địa cai quản trong xứ này.
  • Con kính lạy chư gia tiên Cao Tằng Tổ Tiên nội ngoại họ…

Tín chủ (chúng) con là:… Tuổi…

Ngụ tại:…

Hôm nay là ngày… tháng… năm… (Âm lịch).

Chính ngày giỗ đầu của:…

Năm qua tháng lại, vừa ngày húy lâm. Ơn võng cực xem bằng trời biển, nghĩa sinh thành không lúc nào quên. Càng nhớ công ơn gây cơ tạo nghiệp bao nhiêu, càng cảm thâm tình, không bề dãi tỏ. Nhân ngày chính giỗ, chúng con và toàn gia con cháu, nhất tâm sắm sửa lễ vật kính dâng, đốt nén tâm hương dãi tỏ tất thành.

Thành khẩn kính mời:…

Mất ngày… tháng… năm… (Âm lịch).

Mộ phần táng tại:…

Cúi xin linh thiêng giáng về linh sàng, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, độ cho con cháu bình an, gia cảnh hưng long thịnh vượng.

Tín chủ con lại xin kính mời các cụ Tổ Tiên, nội ngoại, Tổ Khảo, Tổ Tỷ, Bá Thúc, Cô Di và toàn thể các Hương Linh gia tiên đồng lai hâm hưởng.

Tín chủ lại mời vong linh các vị Tiền chủ, Hậu chủ trong đất này cùng tới hâm hưởng.

Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin được phù hộ độ trì.

Phục duy cẩn cáo!

3.2. Bài cúng ông bà, họ hàng ngày giỗ hết

Ngày giỗ hết hay còn gọi là ngày Đại Tường. Đây là ngày mãn tang toàn bộ của các thành viên trong nhà và sự đau thương về người đã mất sẽ được giữ trong lòng. Điều này mang ý nghĩa để người đã mất được siêu thoát.

bài văn khấn cúng đưa ông bà
Đại tường là ngày cúng giỗ mãn tang nên bạn cần chuẩn bị bài cúng ông bà kỹ lưỡng

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.

Con kính lạy Đức Đương Cảnh Thành Hoàng Chư Vị Đại Vương.

Con kính lạy ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân.

Con kính lạy các ngài Thần linh, Thổ địa cai quản trong xứ này.

Con kính lạy chư gia tiên Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Tổ Tiên nội ngoại họ…

Tín chủ (chúng) con là:…

Ngụ tại:…

Hôm nay là ngày… tháng… năm… Âm lịch.

Chính ngày giỗ hết của…

Thiết nghĩ… vắng xa trần thế, không thấy âm dung. Năm qua tháng lại vừa ngày giỗ hết. Ơn võng cực xem bằng trời biển, nghĩa sinh thành không lúc nào quên. Càng nhớ công ơn gây cơ tạo nghiệp bao nhiêu, càng cảm thâm tình, không bề dãi tỏ. Nhân ngày chính giỗ, chúng con và toàn gia con cháu, nhất tâm sắm sửa lễ vật kính dâng, đốt nén tâm hương dãi tỏ tấc thành.

Thành khẩn kính mời…

Mất ngày… tháng… năm…

Mộ phần táng tại:…

Cúi xin linh thiêng giáng về linh sàng, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, độ cho con cháu bình an, gia cảnh hưng long thịnh vượng.

Tín chủ lại mời vong linh các vị Tiền chủ, Hậu chủ trong đất này cùng tới hâm hưởng.

Tín chủ con lại xin kính mời các cụ Tổ Tiên nội ngoại, Tổ Khảo, Tổ Tỷ, Bá thúc, Huynh Đệ, Cô Di, Tỷ Muội và toàn thể các Hương linh gia tiên đồng lai hâm hưởng.

Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin được phù hộ độ trì.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

3.3. Bài cúng ông bà, tổ tiên ngày giỗ thường

Sau ngày giỗ hết thì những ngày giỗ của những năm sau gọi là ngày giỗ thường. Ngày giỗ thường sẽ là dịp để gia đình sum vầy với nhau, cùng nhau chia sẻ những buồn vui trong cuộc sống và cùng ăn bữa cơm gia đình. Đám giỗ được tổ chức lớn hay nhỏ tùy thuộc vào điều kiện của từng gia đình.

Nội dung bài cúng ông bà giỗ thường như sau:

Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.

  • Con kính lạy Đức Đương Cảnh Thành Hoàng Chư Vị Đại Vương.
  • Con kính lạy ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân.
  • Con kính lạy các ngài Thần Linh, Thổ Địa cai quản trong xứ này.
  • Con kính lạy chư Gia Tiên Cao Tằng Tổ Tiên nội ngoại họ…

Tín chủ (chúng) con là:… Tuổi…

Ngụ tại:…

Hôm nay là ngày… tháng… năm… (Âm lịch).

Chính ngày giỗ của:…

Năm qua tháng lại, vừa ngày húy lâm. Ơn võng cực xem bằng trời biển, nghĩa sinh thành không lúc nào quên. Càng nhớ công ơn gây cơ tạo nghiệp bao nhiêu, càng cảm thâm tình, không bề dãi tỏ. Nhân ngày chính giỗ, chúng con và toàn gia con cháu, nhất tâm sắm sửa lễ vật kính dâng, đốt nén tâm hương dãi tỏ tất thành.

Thành khẩn kính mời:…

Mất ngày tháng năm (Âm lịch):…

Mộ phần táng tại:…

Cúi xin linh thiêng giáng về linh sàng, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, độ cho con cháu bình an, gia cảnh hưng long thịnh vượng.

Tín chủ con lại xin kính mời các cụ Tổ Tiên, nội ngoại, Tổ Khảo, Tổ Tỷ, Bá Thúc, Cô Dì và toàn thể các Hương Linh Gia Tiên đồng lai hâm hưởng.

Tín chủ lại mời vong linh các vị Tiền chủ, Hậu chủ trong đất này cùng tới hâm hưởng.

Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin được phù hộ độ trì.

Phục duy cẩn cáo! 

Xem thêm: Bài cúng ông công ông táo hằng năm

4. 5 điều kiêng kỵ ngày cúng giỗ bạn cần biết

Sau đây là 5 điều kiêng kỵ vào ngày giỗ mà bạn cần nên biết để tránh những điều không may như: 

bài cúng giỗ ông bà tổ tiên
Những điều kiêng kỵ trong cúng bái ngày giỗ
  • Không nên nếm thức ăn, ăn thử các món sẽ mang lên bàn thờ thắp hương cúng ông bà, tổ tiên. Điều này sẽ phạm phải phạm húy, gây tội.
  • Mâm cơm cúng giỗ, không đặt những món gỏi, đồ sống hay có mùi tanh kẻo làm ô uế khu tâm linh. 
  • Không sử dụng hoa ly lên bàn thờ thắp hương cho người đã khuất vì loài hoa này biểu tượng cho sự chia ly, mất mát, tin buồn…
  • Mâm cơm cúng giỗ phải được đặt riêng, bày trên những bát đĩa, đĩa mới. Tránh dùng chung với chén đũa thừa ngày sử dụng.
  • Không sử dụng đồ đóng hộp, các món ăn đặt sẵn ngoài nhà hàng để vào mâm cúng giỗ vì điều này được coi là thiếu thành ý.
  • Kiêng các món từ cá mè, cá sông lên mâm cúng 

3. Kết luận

Hy vọng qua bài viết này, quý gia chủ đã biết một cách chi tiết nhất về văn khấn ngày giỗ, bài cúng ông bà, bài cúng tổ tiên. “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” đó chính là truyền thống đẹp đã và đang được tiếp tục gìn giữ qua các thế hệ. Lòng thành của con cháu sẽ được ông bà tổ tiên che chở và mang lại nhiều may mắn trong cuộc sống.

Xem thêm: 2 bài cúng giao thừa đón năm mới theo truyền thống của người Việt xưa

Bài viết liên quan:

Tiến Kiều
Tiến Kiều