Duy trì một chế độ ăn cân đối, hợp lý là điều kiện để có một sức khỏe tốt. Vậy tháp dinh dưỡng là gì, chế độ ăn như thế nào là đảm bảo yêu cầu. Cùng tìm hiểu về chế độ ăn phù hợp thông qua bài viết về tháp dinh dưỡng và những điều cần biết về một tháp dinh dưỡng cân đối.
Nội Dung Chính
1. Tháp dinh dưỡng là gì?
Tháp dinh dưỡng là mô hình chế độ ăn được xây dựng theo tiêu chuẩn phân theo các nhóm thực phẩm khác nhau dưới dạng hình kim tự tháp nhằm cân bằng chế độ dinh dưỡng hợp lý. Tháp dinh dưỡng này cung cấp các thông tin về các loại thức ăn và lượng thực phẩm nên tiêu thụ trong một tháng.
Tháp dinh dưỡng cung cấp thông tin hữu ích về chế độ dinh dưỡng và giúp bạn dễ dàng lên thực đơn khoa học, đủ năng lượng, đảm bảo chất lượng cho cả gia đình của mình. Từ đó, giúp mọi người có sức khoẻ tốt, phòng ngừa bệnh tật.
2. Những thành phần có trong tháp dinh dưỡng
Tháp dinh dưỡng được sử dụng phổ biến nhất dành cho người trưởng thành được xây dựng dựa trên 7 tầng cơ bản, bao gồm: muối, đường, chất béo, chất đạm, các loại rau xanh và nhóm lương thực. Các loại thực phẩm được bố trí trên tháp mang ý nghĩa ít dần về số lượng được tính từ đáy tháp đến đỉnh tháp. Cụ thể:
Thành phần của tháp dinh dưỡng hoàn hảo
- Nhóm lương thực: là thực phẩm chiếm đến 60-65% tổng năng lượng trong khẩu phần ăn của người trưởng thành. Nhóm lương thực đóng vai trò chủ chốt trong tháp dinh dưỡng. Lương thực phổ biến nhất ở Việt Nam là lúa gạo, ngoài ra còn có các loại ngũ cốc nguyên hạt, bột mì, bánh mì, mì ống, ngũ cốc đã và chưa qua tinh chế. Nhóm lương thực cần đảm bảo đủ 12kg/tháng.
- Nhóm rau củ quả: Nhóm này mang đến nhiều vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hoá. Bên cạnh đó, nhóm rau củ quả còn là nguồn cung cấp carbohydrate và chất xơ cho cơ thể
- Nhóm thực phẩm chứa đạm: Nhóm này gồm các loại thực phẩm như sữa, sữa chua, phô mai, thịt nạc, gia cầm, cá, trứng, hạt và nhóm cây họ đậu. Những loại thực phẩm này có tác dụng cung cấp canxi, protein và các vitamin, khoáng chất khác. Ngoài ra, các chất dinh dưỡng như iot, sắt, kẽm, vitamin B12… cũng chứa rất nhiều ở nhóm thực phẩm này.
- Nhóm dầu mỡ: là nhóm chất béo tốt, có chức năng hỗ trợ hoạt động của tim và não. Ngoài ra, chất béo này còn cung cấp dung môi để hoà tan vitamin trong dầu như A, D, E, K.
- Nhóm đường, muối: Nhóm này rất quan trọng cho sự phát triển cơ thể tuy nhiên chúng chỉ tốt khi được sử dụng với định mức phù hợp. Với người trưởng thành, chỉ nên tiêu thụ nhiều nhất 500g đường trong vòng một tháng, bởi khi quá lạm dụng nhóm thực phẩm này sẽ rất dễ dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh về thừa cân, béo phì, tiểu đường…
3. Tầm quan trọng của tháp dinh dưỡng
Tháp dinh dưỡng có vai trò rất quan trọng bởi nó đóng vai trò trong việc giúp bạn thiết lập và duy trì thói quen ăn uống lành mạnh. Bên cạnh đó, nó còn xây dựng thực đơn hợp lý cho từng độ tuổi khác nhau. Dưới đây là một số lý do cho thấy tầm quan trọng không thể thiếu của tháp dinh dưỡng trong cuộc sống hàng ngày:
3.1. Cải thiện thói quen ăn uống
Xu hướng ăn uống lành mạnh đang ngày càng được chú trọng. Dường như mọi người đã và đang nhận thức được tầm quan trọng của một chế độ ăn phù hợp dành cho sức khỏe. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết để có thể xây dựng được chế độ ăn uống tốt hơn. Vì vậy, tháp dinh dưỡng sẽ giúp bạn cải thiện thói quen ăn uống của bạn.
Với tháp dinh dưỡng, bạn sẽ định hình được các loại thực phẩm cần có trong bữa ăn hàng ngày đồng thời biết được loại thức ăn nào cần bổ sung và loại nào nên cắt giảm trong khẩu phần ăn.
3.2. Nhắc nhở ăn uống lành mạnh
Nếu để ý, bạn sẽ thấy tháp dinh dưỡng thường được dán rất nhiều ở những khu vực chăm sóc sức khoẻ như bệnh viện, nhà ăn… Việc này nhằm thường xuyên nhắc nhở chúng ta phải thực hiện một chế độ ăn uống lành mạnh, hợp lý.
Những đồ ăn chiên rán, đồ ăn nhanh có thể sẽ rất ngon và trở thành cám giỗ nếu chúng ta không giữ được ý chí kiên định của mình. Vì vậy, tháp dinh dưỡng có chức năng nhắc nhở chúng ta về một chế độ dinh dưỡng lành mạnh, khoa học.
Với gia đình của mình, bạn cũng có thể dán một tháp dinh dưỡng được trang trí xinh xắn ở khu bếp, nơi dễ nhìn thấy nhất để mọi người luôn ý thức được về việc tuân thủ nghiêm túc các yêu cầu của tháp dinh dưỡng. Đồng thời, việc phải đối diện với tháp dinh dưỡng thường xuyên sẽ giúp bạn hình thành tư duy ăn uống lành mạnh.
4. Những lưu ý khi sử dụng tháp dinh dưỡng
Nhằm có được sức khoẻ dồi dào và phát huy hết tác dụng của việc áp dụng tháp dinh dưỡng. Bên cạnh việc tuân thủ khẩu phần ăn đúng với tháp dinh dưỡng, bạn cũng nên áp dụng một cách linh hoạt trong việc kết hợp sử dụng tháp dinh dưỡng với một số quy tắc sau đây:
4.1. Sử dụng gia vị và các thảo mộc tự nhiên
Trong tự nhiên, chúng ta tìm thấy rất nhiều loại thảo mộc tốt cho sức khoẻ, bên cạnh đó, chúng còn làm cho hương vị của món ăn trở nên hấp dẫn hơn. Việc dùng gia vị không những làm bạn cảm thấy vừa miệng mà còn giúp cân bằng được lượng muối đưa vào cơ thể.
Vì vậy, bạn có thể tận dụng các loại thảo mộc, đặc biệt là thảo mộc tươi để làm cho món ăn ngon hơn và giàu dinh dưỡng.
4.2. Uống đủ nước
Cơ thể người trưởng thành chiếm tới 80% là nước. Dù không được xuất hiện trong tháp dinh dưỡng nhưng chúng ta biết rằng nước rất quan trọng và không thể thiếu dù chỉ một ngày.
Nước cung cấp nguồn khoáng chất dồi dào, vận chuyển các chất dinh dưỡng và oxi cần thiết đi nuôi tế bào và nuôi dưỡng tế bào trong mọi hoạt động của cơ thể. Tuy nhiên, bạn chỉ nên sử dụng nước sạch, nước uống tinh khiết và hạn chế việc dùng các loại nước có ga, nước ngọt.
4.3. Có nhiều tháp dinh dưỡng
Ở từng lứa tuổi khác nhau cơ thể có nhu cầu phát triển không giống nhau. Do đó, sẽ có cả tháp dinh dưỡng cho trẻ dưới 1 tuổi, tháp dinh dưỡng cho người béo phì,….. Bạn không nên áp dụng cố định một tháp cho tất cả các thành viên trong nhà đặc biệt là ở những gia đình nhiều thế hệ.
4.4. Kết hợp luyện tập thể dục
Để có một sức khỏe dẻo dai việc ăn uống lành mạnh thôi là chưa đủ, bạn còn cần phải kết hợp với các bài tập luyện thể dục thể thao hàng ngày. Việc kiên trì luyện tập mỗi ngày cùng những khẩu phần ăn khoa học sẽ mang đến cho bạn một cơ thể săn chắc, khoẻ khoắn và hạn chế việc đối diện với bệnh tật không mong muốn.
Trên đây là những chia sẻ chi tiết về tháp dinh dưỡng. Hy vọng những kiến thức này sẽ giúp ích cho bạn trong cuộc sống hàng ngày. Chúc bạn sẽ sớm xây dựng được một chế độ ăn hoàn hảo và có được chất lượng sức khoẻ đáng mơ ước.