Bạn đã biết những tác dụng chữa bệnh của rau tàu bay chưa? 

Rau tàu bay vốn là một loại cây mọc dài mà bạn có thể bắt gặp ở nhiều nơi, nhiều người còn cho rằng nó chỉ là một loại cỏ thông thường mà không biết về công dụng của nó mang lại cho sức khỏe con người. Vậy bài viết này sẽ giải đáp cho bạn rau tàu bay có tác dụng gì để bạn có thể tận dụng được loại cây này trong đời sống hàng ngày. 

1. Cây rau tàu bay là rau gì?

Rau tàu bay tên khoa học là Gynura divaricata hay còn được biết đến là cây kim thất, loài thực vật thuộc họ Cúc. Người dân gian gọi nó bằng cái tên này sở dĩ mỗi khi có gió thổi, các nhuỵ hoa khô sẽ mang hạt bay khắp nơi trong gió để khuếch tán nên nói mới được gọi là rau tàu bay. 

Lưu ý rằng bạn cần phân biệt được cây rau tàu bay với cỏ tàu bay bởi cỏ rất hôi, lá của nó có thể xào ăn được nhưng mùi không mấy dễ chịu nên chủ yếu được sử dụng làm thuốc.

1.1. Đặc điểm của cây rau tàu bay

Đặc điểm sinh học của rau tàu bay là thân cây mập, có rãnh mọc đứng, thường độc cao trung bình của cây là 40 – 50cm nhưng có những cây có thể cao đến 1m. Rễ cây thường có màu trắng hoặc nâu. Lá cây hình bầu dục dài, to, mỏng, lá có răng cưa và đặc biệt là có mùi rất thơm. 

Hoa của cây rau tàu bay chủ yếu bọc ở nách lá hoặc mọc ở ngọn, cụm hoa bao gồm nhiều hoa màu hồng nhạt được bao quanh bởi 2 hàng lá bắc hình sợi. Hoa tàu bay thuộc dạng lưỡng tính, chúng có mào lông màu trắng. Thời điểm bạn có thể nhìn thấy hoa rau tàu bay nở là từ tháng 9 đến tháng 2, sau đó 1 tháng quả bắt đầu xuất hiện.

Quả cây hình trụ, có mào lông trắng. Đầu các nhụy hoa lúc khô sẽ trở thành những túm bông, chỉ cần có cơn gió thổi qua là các túm lông này sẽ bay đem theo nhụy hoa và hạt cây phân tán khắp nơi, từ đó cây tiếp tục được sinh sôi.

1.2. Nơi phân bố của cây rau tàu bay

Vùng khí hậu nhiệt đới thường là nơi phân bổ của cây rau tàu bay, nhưng phần lớn loài thực vật này tập trung chủ yếu ở các châu lục như Châu Á, châu Phi. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể bắt gặp nó mọc hoang tại một số địa điểm ở Mỹ hoặc các đảo tại Địa Trung Hải,… Nếu bạn muốn tìm cây rau tàu bay tại Việt Nam, hãy tìm đến những nơi thoáng đãng, cây sẽ thường mọc ở bìa rừng. 

1.3. Bộ phận dùng, thu hái, chế biến và bảo quản

Người ta thường thu hái phần lá và ngọn của cây rau tàu bay. Cây phát triển nhanh nên có thể được thu hái quanh năm. Sau khi hái bạn có thể sử dụng nó để chế biến luôn hoặc phơi khô và bảo quản. Nhiệt độ tốt nhất để bảo quản là 25-28 độ C, đặc biệt tránh những nơi ẩm ướt. 

2. Rau tàu bay có tác dụng gì?

Rau tàu bay thường được dùng như một liều thuốc trong y học cổ truyền. Không những thế, các nhà nghiên cứu ý học hiện đại đã phát hiện ra được nhiều thành phần dinh dưỡng có chứa trong loại cây này. Rau tàu bay có chứa khoảng 80% là nước. Bên cạnh đó, người ta cũng phát hiện ra một số chất khác nhưng với hàm lượng thấp như gluxit, protid, vitamin và chất sắt.

Từ trước cho đến nay, rau tàu bay thường xuất hiện trong bữa cơm gia đình để ăn thay rau. Thân cây non của loại rau này có thể luộc, nấu canh hoặc làm nộm ăn với hoa chuối bởi nó cung cấp những dưỡng chất cần thiết và có lợi cho sức khỏe: 

2.1. Cung cấp một số vitamin

Nghiên cứu chỉ ra rằng, rau tàu bay cung cấp dồi dào vitamin A, vitamin C vồn là những vitamin cần thiết cho cơ thể. Bởi những loại vitamin này giúp cơ thể chúng ta phòng được nhiều bệnh do đặc tính chống oxy hóa, từ đó phòng tránh được nhiều nguy cơ mắc bệnh. 

2.2. Ngăn ngừa táo bón

Một trong những tác dụng của rau tàu bay lên đường tiêu hoá của con người là chống táo bón vì trong loại rau này có chứa hàm lượng chất xơ phong phú. Chất xơ có trong loài thực vật này giúp thúc đẩy co bóp và tống chất thải ra ngoài, chính vì lẽ đó nó có tác dụng hạn chế chứng táo bón ở con người. 

2.3. Giúp giảm cân

Như đã đề cập ở trên, rau tàu bay chứa rất nhiều chất xơ đồng nghĩa với việc nó có tác dụng hỗ trợ giảm cân hiệu quả. Những người đang trong quá trình ăn kiêng có thể chọn loại rau này bởi nó sẽ khiến bạn no và không có nhu cầu nạp thêm calo từ các thực phẩm khác. Cảm giác thèm ăn cũng không còn, từ đó phòng tránh được tình trạng ăn mất kiểm soát gây thừa cân. 

2.4. Chống côn trùng, trị vết rắn rết cắn

Một tác dụng khác có thể kể đến là rau tàu bay giúp chống côn trùng. Ngoài ra, theo y học dân gian, người dân thường giã nhuyễn rau tàu bay rồi đắp lên vùng da bị rắn hoặc rết cắn với mục đích để vết thương nhanh chóng lành hơn. 

Ngoài những lợi ích trên, trong y học cổ truyền rau còn là một vị thuốc có những công dụng như:

• Giúp làm mát và bảo vệ gan
• Làm tăng men gan
• Chữa bướu cổ, phì đại hoặc u xơ tuyến tiền liệt
• Điều trị đau nhức xương khớp ở người già
• Cải thiện tình trạng tiêu chảy
• Giúp cầm máu và chữa lở ghẻ hoặc bị đỉa cắn

3. Một số bài thuốc chữa bệnh từ cây rau tàu bay

3.1. Chữa bệnh u lành và bướu cổ

Bạn cần chuẩn bị 30g lá cây rau tàu bay đã được phơi khô sắc cùng 30g cây xạ đen khô và 1.2l nước. Sau khi nước thuốc bay hơi và còn khoảng 500ml, chia phần nước thuốc đã sắc được thành 3 lần và uống trong ngày. Bạn nên kiên trì sử dụng trong vòng 3-4 tuần để có thể thấy được hiệu quả của thuốc mang lại. 

3.3. Phòng ngừa ung thư và giúp giải độc cơ thể

Trong bữa cơm gia đình có thể sử dụng rau tàu bay chế biến thành canh hoặc luộc để giải được độc tố trong cơ thể, từ đó tăng cường sức khỏe cũng như phòng tránh được ung thư. 

3.4. Kháng viêm, cầm máu, giảm đau khớp

Với bài thuốc này bạn cần sử dụng rau tàu bay tươi, đem giã nát rồi chỉ cần đắp lên vùng xương khớp bị đau, nhức, nó sẽ có công dụng làm giảm tình trạng đau ở vùng xương khớp đó. 

3.5. Rau tàu bay giúp hạ sốt

Sử dụng rau tàu bay khô với lượng là 10 – 15g để sắc lấy nước uống, liên tục sử dụng trong vòng 2- 3 ngày, triệu chứng sốt của bạn nhất định sẽ thuyên giảm.

3.6. Chữa tiêu chảy ở trẻ em

Với bài thuốc này, sử dụng rau tàu bay khô hay tươi đều được. Bạn hãy đem sắc lấy nước và cho trẻ uống mỗi ngày sẽ cải thiện được chứng tiêu chảy đáng kể. 

3.7. Điều trị phì đại hay u xơ tuyến tiền liệt

Bài thuốc này bao gồm 10g rau tàu bay, 15g hải trung kim, 8g sài hồ nam, 20g náng hoa trắng. Các nguyên liệu được đun trong ấm, bạn bỏ thêm vào đó 3 bát nước. Khi thấy nước trong ấm sôi hãy vặn nhỏ lửa và đun cho đến khi còn khoản 1 bát nước. Cứ như vậy, bạn nên uống 2-3 bát thuốc trong 1 ngày sau bữa ăn để cải thiện được tình trạng tiêu buốt do bệnh phì đại tuyến tiền liệt gây ra. 

4. Một số món ngon từ rau tàu bay

Như đã đề cập ở trên, rau tàu bay thường xuất hiện trong bữa cơm gia đình với nhiều cách chế biến khác nhau. Sau đây Vua Nệm sẽ chỉ bạn một số công thức chế biến đơn giản để bạn hoàn toàn có thể làm theo tại nhà.

4.1. Rau tàu bay xào tỏi

4.1.1. Nguyên liệu

• Rau tàu bay (lượng rau tùy thuộc vào số thành viên trong gia đình bạn)
• 2 – 3 tép tỏi 
• Gia vị (muối, nước mắm,…)

4.1.2. Cách làm món xào

Rau tàu bay cần được nhặt và đem đi rửa sạch, bạn có thể thêm một chút muối vào để rửa rau sạch hơn. Luộc sơ rau rồi vớt ra để ráo . 

Tỏi bóc vỏ và băm nhỏ, phi trên chảo với dầu cho đến khi ngửi thấy mùi thơm. Khi đó, bạn hãy cho rau vào xào, thêm gia vị và nếm sao cho vừa khẩu vị, tắt bếp sau 1-2 phút đảo. 

4.2. Rau tàu bay nấu canh tôm tép

4.2.1. Nguyên liệu

• Rau tàu bay (lượng rau tuỳ thuộc vào số thành viên trong gia đình bạn)
• Tôm tép 
• Gia vị (muối, hạt nêm,…)

4.2.2. Cách làm rau tàu bay nấu canh tôm tép

Rửa sạch rau tàu bay và tôm tép với nước rồi để ráo. Đun sôi nước, đợi nước sôi thì thả tôm/tép vào nấu trước, sau đó thả rau vào. Nêm nếm gia vị cho vừa ăn đợi 2-3 phút là bạn đã món canh rau tàu bay ngon tuyệt. 

5. Cần lưu ý gì khi sử dụng rau tàu bay?

Ngoài những công dụng kể trên thì bạn cũng cần lưu ý một số điểm khi tận dụng loại rau này trong cuộc sống hàng ngày hay các bữa ăn: 

• Rau tàu bay thường có mùi hơi hắc, để loại bỏ mùi này khi nấu canh bạn chỉ cần hớt bở phần dầu thừa nổi trên mặt nước, sau đó mới nêm nếm gia vị.
• Không ăn quá nhiều rau tàu bay bởi suy cho cùng chúng vẫn xuất phát từng những nơi hoang dại (cánh rừng, bìa rừng)
• Nhiều người cho rằng ăn nhiều rau tàu bay sẽ dễ bị thiếu máu và sỏi thận. Để hạn chế điều đó, bạn nên ăn kèm với gia vị có chanh hoặc giấm để tăng khả năng hấp thụ sắt. 

Đọc thêm: Rau chân vịt là gì? Ăn rau chân vịt có tác dụng thế nào đối với sức khỏe?

6. Kết luận 

Trên đây là một vài thông tin về cây rau tàu bay cũng như những công dụng chữa bệnh của loại này này. Hy vọng bạn có thể tận dụng được loại cây thảo dược quý này để cải thiện sức khỏe của chính bản thân và gia đình.