Sức khỏe giấc ngủ

Sự nguy hiểm của chứng cao huyết áp, bạn đã bài chưa?

CẬP NHẬT 21/11/2022 | BỞI Vua Nệm Team

Theo nhiều thông kê, tăng huyết áp là một trong những nguyên nhân gây tử vong sớm đối với những người mắc bệnh tim mạch. Nếu không kiểm soát và điều trị kịp thời, tình trạng này có thể dẫn đến biến chứng tăng huyết áp lên nhiều cơ quan quan trọng như tim, não, thận. Vậy nên để bảo vệ sức khỏe người thân và gia đình, chúng ta cần hiểu rõ những nguy hiểm của chứng cao huyết áp và học cách phòng tránh.

Hiểu rõ những nguy hiểm của chứng cao huyết áp để tránh hậu quả đáng tiếc
Hiểu rõ những nguy hiểm của chứng cao huyết áp để tránh hậu quả đáng tiếc

1. Cao huyết áp là gì?

Thông thường, huyết áp sẽ được thể hiện bằng:

  • Huyết áp tối đa (huyết áp tâm thu) ~ 90 đến 139 mmHg
  • Huyết áp tối thiểu (huyết áp tâm trương) ~ 60 đến 89 mmHg

Nếu kết quả đo huyết áp có chỉ số huyết áp tâm trương lớn hơn 90 mmHg và huyết áp tâm thu lớn hơn 140 mmHg thì đây chính là tình trạng huyết áp cao.

Cao huyết áp là một bệnh thường gặp, đặc biệt ở người lớn tuổi. Nếu không được kiểm soát, huyết áp cao có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng cho bệnh nhân.

2. Nguy hiểm của chứng cao huyết áp

1.1. Phình và bóc tách động mạch chủ

Tình trạng cao huyết áp có thể gây tăng áp lực lên thành động mạch chủ. Tình trạng này nếu kéo dài sẽ khiến thành mạch bị suy yếu và giãn lớn ra. Chính vì vậy, bệnh nhân tăng huyết áp rất thường mắc chứng giãn động mạch chủ lên.

Ở người trưởng thành, động mạch chủ lên thường có kích thước trung bình khoảng 30mm. Nếu kích thước này lớn hơn 45mm thì gọi là phình động mạch chủ. Động mạch chủ nếu bị phình thì thành mạch rất yếu, khi gặp huyết áp cao rất dễ xé rách các lớp trong thành mạch. Điều này dẫn đến tình trạng vỡ động mạch chủ, bóc tách thành động mạch khiến bệnh nhân tử vong.

Huyết áp cao gây phình và bóc tách động mạch chủ dẫn đến tử vong
Huyết áp cao gây phình và bóc tách động mạch chủ dẫn đến tử vong

Khi thăm khám, nếu thấy động mạch chủ lên giãn ≥ 55mm thì các chuyên gia thường sẽ đặt stent động mạch chủ hoặc phẫu thuật để phòng tránh vỡ, bóc tách động mạch chủ. Những bệnh nhân phình động mạch chủ và mắc chứng tăng huyết áp cần được theo dõi sát sao. Đồng thời theo dõi kích thước động mạch chủ thường xuyên bằng siêu âm tim, chụp CT động mạch chủ kết hợp điều trị tích cực xơ vữa động mạch.

1.2. Suy tim

Tình trạng cao huyết áp diễn ra lâu ngày sẽ khiến tim tốn nhiều “sức” hơn để bơm máu ra các mạch ngoại biên. Điều này về lâu về dài sẽ khiến cơ tim dày lên, cứng hơn, ít đàn hồi giãn nở so với bình thường. Người bệnh sẽ bị suy giảm chức năng hút máu về tim, đồng thời gặp các triệu chứng suy tim như máu khó về tim, ứ đọng tại phổi gây khó thở, tức ngực, không thể gắng sức.

Người mắc bệnh cao huyết áp, trước đó thường sẽ mắc thêm các bệnh như nhồi máu cơ tim, bệnh mạch vành khiến chức năng của tim suy giảm. Trong quá trình điều trị bệnh, nếu chỉ số huyết áp không ổn định, thường tăng cao thì tình trạng suy tim sẽ ngày càng nặng lên, dẫn đến tình trạng suy tim mất bù, tải nặng.

1.3. Rối loạn trí nhớ và trí tuệ giảm sút

Người lớn tuổi thường mắc các chứng rối loạn trí nhớ và tăng huyết áp. Theo nhiều nghiên cứu, tình trạng cao huyết áp làm tăng xơ vữa động mạch. Điều này có thể dẫn đến tình trạng nhồi máu não im lặng hoặc là bệnh lý chất trắng dưới vỏ não. Đây chính là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến sa sút trí tuệ và giảm trí nhớ ở người bệnh.

Tăng huyết áp có thể gây rối loạn trí nhớ và trí tuệ giảm sút
Chứng cao huyết áp có thể gây rối loạn trí nhớ và trí tuệ giảm sút

Nhiều nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng, người bị đột quỵ sau 5 năm có nguy cơ mắc bệnh Alzheimer và sa sút trí tuệ đến 6 lần. Theo từng năm, tỷ lệ này đang ngày càng tăng ở các nước châu Á, nhất là với những quốc gia đang phát triển. Chỉ khi điều trị hiệu quả chứng cao huyết áp thì mới có thể ngăn ngừa bệnh lý chất trắng, giảm rối loạn trí nhớ hay sa sút trí tuệ.

1.4. Bệnh động mạch ngoại biên 

Một trong những nguy hiểm của chứng cao huyết áp đó là dẫn đến bệnh động mạch ngoại biên. Huyết áp cao có thể ảnh hưởng đến động mạch cột sống, động mạch nội tạng, động mạch cảnh, động mạch thận,… Về lâu dài, các động mạch này sẽ bị vôi hóa dẫn đến tình trạng hẹp hoặc tắc nghẽn.

Nếu bị hẹp hoặc tắc mạch ở chân, người bệnh có thể gặp triệu chứng đau cách hồi, khiến cho người bệnh bị đau bắp chân hoặc đau đùi khi đi một đoạn đường, nếu ngồi nghỉ sẽ bớt đau. Tuy nhiên, nếu người bệnh đi đường dài thì sẽ tái phát. Một số trường hợp bệnh nặng có thể đau nhức chân cả khi nghỉ hoặc loét chân không lành, nguyên nhân là do mạch máu hẹp, không thể đưa máu tới chỗ xa.

1.5. Biến chứng ở mắt, ảnh hưởng thị giác

Chứng cao huyết áp còn có thể gây ảnh hưởng đến thị giác. Cụ thể, tình trạng này gây tổn thương các mạch máu nhỏ ở đáy mắt, trong chuyên khoa người ta gọi là bệnh võng mạc do tăng huyết áp. Trong giai đoạn đầu khi mới bị nhẹ, bệnh võng mạc có thể không gây triệu chứng gì, được phát hiện nếu người bệnh khám mắt, chụp võng mạc.

Huyết áp cao gây ảnh hưởng đến thị giác
Chứng cao huyết áp gây ảnh hưởng đến thị giác

Bệnh võng mạc có biểu hiện là các mạch máu này đi ngoằn ngoèo, co thắt hoặc bị phù nề. Khi bị nặng có thể gây phù gai thị hoặc xuất huyết sau võng mạc khiến người bệnh nhìn mờ hoặc mù mắt. Vậy nên, người mắc chứng huyết áp cao cần khám mắt định kỳ, chụp võng mạc khám mắt định kỳ, chụp võng mạc để phát hiện bệnh nếu có. Từ đó điều trị kịp thời và hiệu quả, bảo vệ giác mạc trước khi quá muộn.

1.6. Chứng rối loạn cương dương

Theo thống kê, người ta ước tính cứ 3 người tăng huyết áp thì có 1 người gặp tình trạng rối loạn cương dương. Tình trạng này ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống của người bệnh. Mặt khác, nếu bị rối loạn cương dương thì đây cũng rất có thể là dấu hiệu sớm của bệnh tăng huyết áp.

Chứng tăng huyết áp có thể ảnh hưởng đến lớp nội mạc – nơi tiết ra chất NO (nitrite oxide) có nhiệm vụ giãn mạch máu nội sinh. Nếu thiếu chất này, cơ trơn mạch máu ở dương vật sẽ không giãn ra được, từ đó gây rối loạn cương cứng.

Để tránh sự nguy hiểm của chứng cao huyết áp, người bệnh có thể sử dụng thuốc giãn mạch loại ức chế phosphodiesterase-5. Lưu ý khi sử dụng thuốc cần có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Mặt khác, một số thuốc hạ huyết áp có tác dụng phụ gây bất lực, nhưng rất hiếm khi xảy ra. Vậy nên bạn cần thông báo sớm cho bác sĩ khi thấy dấu hiệu bất thường.

Ước tính cứ 3 người tăng huyết áp thì có 1 người gặp tình trạng rối loạn cương dương
Ước tính cứ 3 người mắc chứng cao huyết áp thì có 1 người gặp tình trạng rối loạn cương dương

3. Điều trị và phòng tránh chứng huyết áp cao

Dù nguy hiểm của chứng cao huyết áp là vô cùng nghiêm trọng nhưng tình trạng này lại không có dấu hiệu cụ thể. Nhiều bệnh nhân cao huyết áp có thể bị chảy máu cam, khó thở, nhức đầu… tuy nhiên đều không rõ ràng. Vậy nên để phòng tránh các biến chứng nguy hiểm của cao huyết áp, chúng ta cần:

  • Những người trên 50 tuổi cần đo tầm soát huyết áp mỗi 6 tháng – 1 năm/lần
  • Khi đã được chẩn đoán mắc chứng huyết áp cao, người bệnh cần theo dõi mức huyết áp khi điều trị và uống thuốc theo chỉ định bác sĩ. Thông thường, mức huyết áp mục tiêu là ≤ 130/80 mmHg.
  • Khám tổng quát và kiểm tra cận lâm sàng ít nhất mỗi năm 1 lần, làm tổng phân tích nước tiểu, đo điện tim, siêu âm tim, chụp võng mạc, siêu âm động mạch cảnh và đo ABI,…
  • Thực hiện chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh, kiểm soát cân nặng, không hút thuốc lá, hạn chế rượu bia,… để giảm các biến chứng từ huyết áp cao.

Đọc thêm: Tư thế ngủ cho người cao huyết áp như thế nào là đúng?

Việc chủ động nắm những nguy hiểm của chứng cao huyết áp có thể giúp chúng ta phòng tránh và điều trị bệnh hiệu quả. Hy vọng những thông tin mà Vua Nệm cung cấp trên đây sẽ hữu ích cho bạn đọc. Chúc các bạn luôn có sức khỏe thật tốt.

Tham khảo: https://www.vinmec.com/vi/tim-mach/thong-tin-suc-khoe/vi-sao-tang-huyet-ap-lai-nguy-hiem/

 

Bài viết liên quan:

Vua Nệm Team
Vua Nệm Team