Ichigo Ichie là gì? 10 điều triết lý sống tuyệt vời rút ra từ con người Nhật Bản

Con người Nhật Bản đã xây dựng một nền văn hoá về triết lý sống khiến bao người phải tâm đắc, trong đó có câu nói Ichigo Ichie. Ở bài viết này, chúng ta sẽ thảo luận về tục ngữ Ichigo Ichie là gì và cách vận dụng tục ngữ này vào tối đa mọi cuộc gặp gỡ để đạt được thành quả như mong muốn.

1. Ý nghĩa đằng sau Ichigo Ichie là gì ?

Những ai học tiếng Nhật hẳn không còn xa lạ gì với câu thành ngữ Ichigo Ichie. Được ra đời vào khoảng thế kỷ 16, Ichigo Ichie vượt ra khỏi ranh giới của một khái niệm, mà trở thành một phong cách sống, một thế giới quan tinh tế về nhân sinh của người Nhật.

Ichigo Ichie (“一期一会” – “Nhất kỳ, nhất hội”) là một câu tục ngữ 4 chữ của Nhật Bản có nhiều bản dịch nghĩa khác nhau. Theo nghĩa đen, Ichigo Ichie được hiểu là “một thời điểm, một sự gặp gỡ”, miêu tả một khái niệm văn hoá về những cuộc gặp gỡ mọi người.

Câu tục ngữ này cũng có thể dịch là “một đời, một lần gặp gỡ”, “chỉ tại thời điểm này, không bao giờ nữa,” hoặc “một cơ hội duy nhất trong đời”.

Ý nghĩa của câu Ichigo Ichie có thể hiểu đơn giản là chúng ta nên biết quý trọng bất kỳ sự tụ họp nào mà mình có thể tham gia, bởi có thể nhiều cuộc gặp gỡ sẽ không bao giờ lặp lại lần nữa trong cuộc sống. Ngay cả khi cùng một nhóm người gặp lại nhau, thì mỗi một cuộc tụ họp sẽ không bao giờ lặp lại hay giống nhau về ý nghĩa và bối cảnh. 

Hiểu theo nghĩa bóng, Ichigo Ichie là câu tục ngữ mô tả khái niệm về sự hiện diện của khoảnh khắc. Cho dù là những khoảnh khắc xảy ra hàng ngày hay đơn giản thì tất cả đều cần phải được trân trọng một cách trọn vẹn. Bởi mỗi khoảnh khắc luôn luôn chỉ xuất hiện duy nhất một lần trong đời.

Câu tục ngữ của Nhật Bản thể hiện tầm quan trọng của việc coi trọng mỗi khoảnh khắc như một trải nghiệm độc đáo và hãy tận hưởng nó một cách trọn vẹn trước khi nó qua đi mãi mãi. 

2. Lịch sử đằng sau câu tục ngữ Ichigo Ichie là gì ?

Mặc dù đã trở thành một triết lý, một phong cách sống nổi bật, nhưng nhiều người sẽ bất ngờ khi biết tục ngữ Ichigo Ichie lại có liên quan đến văn hoá trà đạo Nhật Bản, đặc biệt là những bậc thầy về trà đạo như Sen no Rikyu và Ii Naosuke.

Thực tế, câu tục ngữ Ichigo Ichie có từ thế kỷ 16. Ban đầu, Ichigo Ichie xuất phát từ câu nói “Ichigo ni Ichido” (“一期に一度”, nghĩa là “cơ hội duy nhất trong đời”) của bậc thầy trà đạo có ảnh hưởng nhất lịch sử Sen no Rikyuu.

Những lời dạy của Rikyuu có sức ảnh hưởng lớn đến “cách uống trà” của người Nhật Bản hay “chanoyu”. Trong những lời dạy của mình, ông đã cho thấy tầm quan trọng của việc đối xử với những người bạn mà mình gặp gỡ như thể đó là cuộc gặp chỉ có thể xảy ra một lần trong đời, đặc biệt là những người tiếp đón bạn.

Trong một đoạn trích từ cuốn sách trà “Chanoyu Ichie Shuu” (茶湯一会集) được viết bởi quản lý của Mạc phủ Tokugawa – Ii Naosuke, ông có giải thích thêm về ý nghĩa “Ichigo ni Ichido” của Sen no Rikyuu. Đó là, mặc dù chủ nhà và khách có thể gặp nhau thường xuyên về mặt xã giao, nhưng mỗi cuộc tụ họp lại không bao giờ có thể lặp lại giống nhau hoàn toàn. Nhìn theo cách này, mỗi cuộc gặp gỡ thực sự là một dịp chỉ có một lần trong đời.

Theo đó, người chủ trì phải thực sự dành tâm huyết chân thành để chuẩn bị mọi mặt của buổi họp mặt và cống hiến hết mình để đảm bảo rằng không có điều gì hối tiếc xảy ra.

Về phần mình, các vị khách cũng phải hiểu rằng cuộc gặp gỡ sẽ không thể diễn ra lần nữa, dành sự đánh giá cao cách chủ nhà đã lên kế hoạch hoàn hảo và cũng phải tham gia vào cuộc gặp gỡ với sự chân thành nhất. Đây là ý nghĩa của “một thời điểm, một sự gặp gỡ”.

Nhắc tới văn hóa Trà đạo Nhật Bản, người ta sẽ nhắc tới 4 chữ “Hòa – Kính – Thanh – Tịch (和 – 敬 – 清 – 寂), nghĩa là hài hòa giữa con người và thiên nhiên, tôn kính người khác, thanh tao và yên tĩnh. Trong quan niệm của người Nhật Bản, hương vị một ly trà không chỉ được cảm nhận bởi vị giác.

Khi bạn được mời tham dự một buổi trà đạo và uống một tách trà, bạn có thể được yêu cầu lắng nghe âm thanh của cây đánh trà, tập trung vào mùi của trà được pha, hoặc thậm chí quan sát cẩn thận các thao tác của quy trình pha trà. Tất cả những điều này cần được thực hiện trong một căn phòng yên tĩnh và không có bất kỳ phiền nhiễu nào cho đến khi bạn có thể uống hết tách trà.

Cách thưởng trà này thường được thực hiện song song với câu tục ngữ Ichigo Ichie mà chúng ta biết ngày nay. Đơn giản là việc uống một tách trà và tận hưởng khoảnh khắc đó trong tâm trí với suy nghĩ “nhất kỳ, nhất hội”.

Khi hiểu được tầm quan trọng của “hiện tại” sẽ khiến bạn coi trọng những khoảnh khắc, dù là thoáng qua, với những người thân yêu của mình và biến mọi khoảnh khắc đều trở nên có giá trị.

Qua thời gian, từ những bức tranh chữ Ichigo Ichie cũng xuất hiện tại các phòng trà. Ichigo Ichie cũng được phổ biến thành những bức thư pháp mà người Nhật treo ở khắp các phòng khách, giảng đường, và kể cả trong những món quà tặng… Cũng từ đây, ý nghĩa của câu tục ngữ này dần được mở rộng với muôn vàn góc nhìn khác nhau.

3. 10 ý nghĩa của Ichigo Ichie đem lại cho cuộc sống

Nhận thức được ý nghĩa của Ichigo Ichie là gì giúp chúng ta sống chậm lại và sống có ý nghĩa hơn. Bạn sẽ không còn cảm thấy bị đè nặng bởi quá khứ hay lo lắng cho tương lai, mà học cách sống trọn vẹn cho hiện tại, biết ơn và cảm kích món quà mà từng khoảnh khắc bên cạnh những người thân yêu mang lại.

Dưới đây là 10 ý nghĩa mà Ichigo Ichie thể hiện trong cuộc sống:

3.1. Đừng trì hoãn những khoảnh khắc đặc biệt

Mỗi khoảnh khắc, cơ hội chỉ xuất hiện một lần trong đời. Nếu bạn không nắm bắt lấy nó thì sẽ mất cơ hội mãi mãi. Cuộc sống luôn là một chuỗi câu hỏi cần phải trả lời bây giờ hoặc không bao giờ.

3.2. Hãy sống như thể điều này chỉ xảy ra một lần trong đời

Điều này giúp chúng ta nhận thức được sự độc đáo của mỗi cuộc gặp gỡ. Đây cũng là lý do tại sao nên gửi lời chào và lời tạm biệt với những người thân yêu bằng “Ichigo ichie”.

3.3. Sống cho hiện tại

Việc hay nhìn về quá khứ và nghĩ cho tương lai thường chỉ mang lại sự đau đớn và luôn gần như vô ích. Bạn không thể thay đổi những gì đã xảy ra và cũng không thể biết điều gì sẽ diễn ra. Nhưng ở hiện tại, mọi thứ đều đang tồn tại.

3.4. Thử làm gì đó mà bạn chưa bao giờ làm trước đây

Như Einstein đã nói, bạn không thể làm đi làm lại một việc và mong chờ có những kết quả khác nhau. Một cách để tạo một khoảnh khắc khó quên đó là cho phép bản thân vượt qua giới hạn và để những điều mới mẻ nảy nở bên trong bạn.

3.5. Ngồi thiền

Bạn có thể ngồi đệm thiền, hoặc chỉ cần ngồi xuống bất kỳ đâu và quan sát những điều kỳ diệu của cuộc sống. Thực chất đây là việc bước ra khỏi vòng xoáy vội vã của cuộc sống và những nghĩa vụ hàng ngày, để mở ra cánh cửa hạnh phúc.

3.6. Áp dụng triết lý cho 5 giác quan

Rèn luyện bản thân trong nghệ thuật nghe, nhìn, chạm, ngửi, nếm sẽ mang lại sự phong phú trong nhận thức về từng khoảnh khắc của chúng ta. Điều này cũng cho phép bạn có cảnh giác hơn với người khác, tăng mức độ đồng cảm cũng như sức ảnh hưởng của bạn.

3.7. Chú ý những sự trùng hợp

Nhận thức được những sự trùng hợp giúp chúng ta nhận biết các dấu hiệu do vũ trụ gửi đến tốt hơn. Một cuốn nhật ký trong đó chúng ta ghi chép những khoảnh khắc kỳ diệu hàng ngày sẽ tăng khả năng giúp chúng ta theo dõi các “sợi chỉ vô hình” để hiểu ý nghĩa của thực tại.

3.8. Biến mọi cuộc gặp gỡ trở thành một bữa tiệc

Đừng chờ đợi những hoàn cảnh như một kỳ nghỉ, một chuyến du lịch hay một ngày sinh nhật để trải nghiệm những điều khoảnh khắc phi thường. Với tâm trạng thoải mái, mỗi ngày đều có thể trở thành một dịp lễ.

3.9. Nếu không thích những điều bình thường, hãy làm điều gì đó khác biệt

Bản chất của con người là có khả năng biến đổi và tái tạo lại bản thân nhiều lần. Nếu thực tế của bạn quá buồn tẻ và dễ đoán, hãy tạo ra một cái khác để tận hưởng triết lý Ichigo Ichie.

3.10. Hãy trở thành “thợ săn” những khoảnh khắc đặc biệt

Giống như bất kỳ hoạt động nào, bạn càng luyện tập nhiều thì kết quả càng phong phú và tốt hơn.

XEM THÊM:

• Ikigai là gì và những điều có thể bạn chưa biết?
• Niksen là gì? Bí quyết sống Niksen như người Hà Lan thực thụ
• Sống đẹp là gì? Cách để xây dựng lối sống đẹp mỗi ngày

Như vậy, thông qua bài viết mong rằng đã giúp bạn hiểu Ichigo Ichie là gì, và cách áp dụng triết lý nhân sinh này của người Nhật Bản vào cuộc sống để tận hưởng mọi khoảnh khắc và đạt được kết quả như mình mong muốn. 

Nguồn tham khảo: https://www.elle.vn/bi-quyet-song/ichigo-ichie-triet-ly-song-hanh-phuc