Sức khỏe giấc ngủ

Chứng tiểu đêm nhiều lần là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách khắc phục

CẬP NHẬT 19/07/2021 | BỞI Hương Lăng

Rất nhiều người đã than phiền rằng, họ thường xuyên phải dậy và đi tiểu đêm rất nhiều lần, cảm giác mắc tiểu liên tục, cứ mỗi 1 đến 2 tiếng phải đi tiểu một lần. Việc thức dậy tới 3 đến 4 lần hoặc hơn để đi tiểu đã gây mệt mỏi, khó chịu, từ đó gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và giấc ngủ. Vậy chứng tiểu đêm nhiều lần là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách khắc phục như thế nào? Đừng bỏ lỡ thông tin hữu ích trong bài viết này nhé!

Tiểu đêm nhiều lần gây khó chịu, cơ thể mệt mỏi và rối loạn giấc ngủ
Tiểu đêm nhiều lần gây khó chịu, cơ thể mệt mỏi và rối loạn giấc ngủ

1. Chứng tiểu đêm nhiều lần là gì?

Hàng triệu người Mỹ bị ảnh hưởng bởi việc thường xuyên đi tiểu đêm. Việc dậy đi tiểu nhiều hơn một lần vào ban đêm đây được gọi là chứng tiểu đêm và nó cũng nằm trong nguyên nhân gây gián đoạn giấc ngủ. Đây là một triệu chứng của các tình trạng khác, không phải là một căn bệnh.

Chứng tiểu đêm nhiều lần không giống như chứng đái dầm hay còn gọi là đái dầm ban đêm. Chứng đái dầm thường xảy ra không tự chủ và không có cảm giác bàng quang bị đầy hay mắc tiểu.

Chứng tiểu đêm nhiều lần là gì
Chứng tiểu đêm nhiều lần là đi tiểu nhiều hơn một lần vào ban đêm

Người ta ước tính rằng gần 50% đàn ông ở độ tuổi 70 phải thức dậy ít nhất hai lần mỗi đêm để đi tiểu. Nhìn chung, chứng đi tiểu đêm có thể ảnh hưởng đến 80% người cao tuổi,

Mặc dù, chứng đi tiểu đêm nhiều lần là vấn đề thường gặp ở người cao tuổi, nhưng nó vẫn có thể ảnh hưởng đến mọi người ở mọi lứa tuổi. Đặc biệt, chứng tiểu đêm nhiều lần khá phổ biến ở cả nam và nữ, theo nghiên cứu và khảo sát đã phát hiện rằng có đến 69% nam giới và 76% phụ nữ ở trên 40 tuổi sẽ dậy đi vệ sinh ít nhất một lần mỗi đêm. Bên cạnh đó, khoảng một phần ba số người lớn trên 30 tuổi đi vệ sinh hai hoặc nhiều lần hàng đêm.

2. Triệu chứng đi tiểu đêm nhiều lần

Thông thường, bạn có thể ngủ từ sáu đến tám tiếng trong đêm mà không cần phải đi vệ sinh. Những người mắc chứng tiểu đêm sẽ thức dậy nhiều hơn một lần mỗi đêm để đi tiểu và triệu chứng tiểu đêm nhiều lần bao gồm:

  • Thức dậy nhiều hơn một lần mỗi đêm để đi tiểu.
  • Đi tiểu nhiều hơn (nếu có đa niệu).
  • Mệt mỏi, buồn ngủ – ngay cả sau khi thức dậy. Điều này xảy ra do việc đi tiểu thường xuyên có thể làm gián đoạn chu kỳ giấc ngủ của bạn.

3. Nguyên nhân gây ra chứng đi tiểu đêm nhiều lần

3.1. Tiểu đêm do mất dịch cân bằng

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng tiểu nhiều lần cả ngày lẫn đêm, nếu mất cân bằng dịch trong cơ thể khiến lượng nước tiểu >40ml/kg/24 giờ thì có thể được hình thành từ một số yếu tố như:

  • Uống quá nhiều nước hoặc rượu bia;
  • Mắc bệnh đái tháo đường;
  • Tăng canxi huyết;
  • Suy thận mạn.

Tình trạng tiểu đêm mất ngủ được xác định khi số lượng nước tiểu về đêm >35% tổng số lượng nước tiểu 24 giờ trong cả ngày. Các nguyên nhân bao gồm:

  • Uống nhiều nước và rượu bia vào buổi tối;
  • Thời gian dùng thuốc lợi tiểu gần giờ ngủ;
  • Biến đổi tiết hormon chống lợi niệu do tuổi tác;
  • Suy tim sung huyết gây tái phân bố dịch về đêm;
  • Ứ máu tĩnh mạch gây phù.
Sử dụng rượu trước khi đi ngủ
Sử dụng rượu trước khi đi ngủ

Nhìn chung, nguyên nhân dẫn đến tình trạng tiểu đêm thường gặp nhất là do uống quá nhiều nước khi gần đến giờ đi ngủ, đặc biệt là thức uống có chứa cồn và cafein. Vì vậy, người bệnh nên hạn chế bổ sung lượng chất lỏng vào thời điểm này để cải thiện đáng kể tình trạng tiểu đêm mất ngủ. Nếu tần suất đi tiểu đêm nhiều lần vẫn chưa giảm, bạn nên cân nhắc đến gặp bác sĩ để tìm ra nguyên nhân.

3.2. Tiểu đêm do nguyên nhân rối loạn thần kinh

Dung tích bàng quang của một người bình thường sẽ chứa từ 300 đến 400 ml chất lỏng. Khi nước tiểu bài tiết từ thận xuống đầy bàng quang, cơ thể sẽ có phản xạ mắc tiểu. Trong khi đó, bàng quang lại được não, tủy sống, đoạn S1, S2 và hệ thần kinh ngoại biên kiểm soát. Vì vậy, các vấn đề liên quan đến thần kinh cũng sẽ ảnh hưởng đến chức năng bàng quang, gây ra tình trạng tiểu đêm mất ngủ.

Trong đó, các rối loạn thần kinh thông thường gây bí tiểu, tiểu không kiểm soát, tiểu nhiều lần hay tiểu đêm bao gồm: xơ cứng rải rác từng đám, hội chứng chèn ép tủy sống, đái tháo đường, Parkinson…

Rối loạn thần kinh
Rối loạn thần kinh gây ra vấn đề như tiểu đêm nhiều lần

Nếu nữ giới trên 60 tuổi thường xuyên bị bí tiểu nhưng đã loại trừ nguyên nhân gây tắc nghẽn bàng quang thì các bệnh về thần kinh cần được nghĩ tới trong chẩn đoán bí tiểu hoặc tiểu đêm.

Ngoài ra, các rối loạn giấc ngủ cũng là nguyên nhân gây ra chứng tiểu đêm nhiều lần. Cụ thể là chứng ngưng thở khi ngủ được ghi nhận làm tăng tần suất tiểu đêm. Do đó, điều trị chứng ngưng thở khi ngủ có khả năng cải thiện đáng kể tình trạng hay tiểu đêm mất ngủ.

3.3. Tiểu đêm do rối loạn đường tiểu dưới

Chức năng cô đặc nước tiểu giúp cơ thể ngủ suốt đêm mà không bị gián đoạn sẽ kém hiệu quả hơn theo tuổi tác. Thêm vào đó, bệnh lý phì đại tuyến tiền liệt ở nam giới lớn tuổi và các vấn đề tiết niệu ở phụ nữ cũng gây ra viêm nhiễm, khiến bàng quang yếu hơn và phải giữ nhiều nước tiểu hơn, từ đó gia tăng đi tiểu vào ban đêm. Các nguyên nhân cụ thể là:

  • Bệnh niệu đạo gây nghẽn dòng chảy từ bàng quang;
  • Bàng quang hoạt động quá mức;
  • Quá nhạy cảm do bệnh lý hoặc mang thai;
  • Nhiễm trùng đường niệu;
  • Viêm bàng quang mô kẽ.

3.4. Tăng sản lành tính tuyến tiền liệt ở nam giới

Tăng sản lành tính tuyến tiền liệt, hay còn gọi là phì đại tuyến tiền liệt là bệnh lý phổ biến nhất ở nam giới trên 50 tuổi và cũng được xem như nguyên nhân gây tiểu đêm hàng đầu. Bệnh lý lành tính này không phải ung thư, nhưng ảnh hưởng đến 50% nam giới từ 51 đến 60 tuổi, con số này có thể tăng lên tới 90% ở các quý ông độ tuổi trên 80.

Tuyến tiền liệt bao quanh niệu đạo, nếu bị phì đại sẽ gây tắc nghẽn dòng chảy. Đồng thời, thành bàng quang cũng dày lên và gặp khó khăn khi làm trống nước tiểu.

Có thể điều trị tăng sản lành tính tuyến tiền liệt bằng cách can thiệp ngoại khoa lẫn điều trị nội khoa. Việc thăm khám và nghe tư vấn từ bác sĩ sẽ giúp bạn thoát khỏi tình trạng sống chung với triệu chứng phì đại lành tính tuyến tiền liệt, không còn tiểu đêm nhiều lần.

Tăng sản lành tính tuyến tiền liệt ở nam giới
Tăng sản lành tính tuyến tiền liệt ở nam giới

3.5. Tác động của một số loại thuốc

Cuối cùng, tác động của của nhiều loại thuốc cũng gây ra chứng tiểu đêm nhiều lần. Trong đó thường gặp nhất là thuốc lợi tiểu nhằm điều trị tăng huyết áp hoặc điều trị phù ngoại biên ở bàn chân và mắt cá. Một số loại thuốc như sau: Furosemide (Lasix); Demeclocycline; Lithium; Methoxyflurane; Phenytoin; Propoxyphene.

Sử dụng các loại thuốc lợi tiểu
Sử dụng các loại thuốc lợi tiểu có thể là nguyên nhân gây tiểu đêm nhiều lần

4. Một số biện pháp khắc phục chứng tiểu đêm nhiều lần

Nhìn chung, khi mắc phải chứng tiểu đêm nhiều lần, nhiều người thường nghĩ ngay đến vấn đề ở tuyến tiền liệt mà không xem xét đến những nguyên nhân khác. Thực tế, có rất nhiều nguyên nhân gây tiểu đêm mất ngủ, do đó bệnh nhân cần đến bệnh viện chuyên khoa kiểm tra cẩn thận để được xác định nguyên nhân tiểu đêm thông qua thăm khám lâm sàng, cận lâm sàng. Từ đó, kết hợp với điều chỉnh thói quen sinh hoạt phù hợp là cách giúp cải thiện chứng tiểu đêm nhiều lần. Điển hình như:

  • Hạn chế uống nước vào ban đêm: Uống nhiều nước trong ngày (đặc biệt là nước), nhưng bạn cần hạn chế uống 2-4 giờ trước khi ngủ. Đảm bảo hạn chế rượu và cafein (soda, trà và cà phê).
  • Quản lý việc sử dụng thuốc lợi tiểu của bạn: Nếu bạn phải dùng thuốc lợi tiểu, hãy làm như vậy ít nhất 6 giờ trước khi ngủ. Điều này sẽ giúp giảm số lần bạn đi tiểu trong đêm.
  • Nâng cao chân của bạn hoặc sử dụng tất nén: Một số người bị tích nước ở chân, khi kê cao chân, nó sẽ giúp tái phân phối chất lỏng trở lại máu, giảm nhu cầu đi tiểu. Vớ nén đàn hồi có tác dụng bằng cách tạo áp lực lên chân của bạn để ngăn tích tụ chất lỏng.
  • Tận hưởng những giấc ngủ ngắn buổi chiều: Khi bạn ngủ không ngon giấc, một giấc ngủ ngắn có thể giúp bạn cảm thấy tốt hơn trong ngày. Giấc ngủ ngắn cũng có thể cho phép chất lỏng được hấp thụ vào máu. Tuy nhiên, lưu ý bạn không nên ngủ trưa quá lâu hoặc quá thường xuyên. Bởi nó có thể làm gián đoạn giấc ngủ ban đêm bằng những giấc ngủ ngắn.
Thăm khám lâm sàn để biết nguyên nhân gây tiểu đêm
Thăm khám lâm sàn để biết nguyên nhân gây tiểu đêm

Trên đây là những thông tin về chứng đi tiểu đêm nhiều lần mà chúng tôi muốn gửi đến bạn đọc. Hy vọng rằng bài viết này của Vua Nệm sẽ cung cấp thông tin hữu ích để bạn chăm sóc sức khỏe của mình tốt hơn. Chúc bạn luôn mạnh khỏe!

Tài liệu tham khảo: https://www.sleepfoundation.org/physical-health/nocturia-or-frequent-unrination-night

Bài viết liên quan:

Hương Lăng
Hương Lăng