Sức khỏe giấc ngủ

Tại sao chúng ta dễ buồn ngủ khi ngồi trên xe

CẬP NHẬT 05/01/2023 | BỞI Hoàng Uyên

Cơn buồn ngủ không chỉ xảy ra khi đi xe ô tô mà còn bao gồm cả các phương tiện di chuyển khác, bao gồm cả máy bay. Nếu bạn là tuýp người dễ buồn ngủ khi ngồi trên xe thì bạn không cô đơn đâu. Đối với nhiều người, đi du lịch trên xe buýt, máy bay, thuyền, xe lửa hoặc ô tô là một thời điểm tuyệt vời để đánh một giấc đấy!

Cơn buồn ngủ trên xe
Cơn buồn ngủ không chỉ xảy ra khi đi xe ô tô mà còn bao gồm cả các phương tiện di chuyển khác

1. Lý do chúng ta dễ buồn ngủ khi ngồi trên xe

1.1. Sự rung lắc khiến chúng ta dễ buồn ngủ khi ngồi trên xe

Jade Wu, Tiến sĩ, nhà tâm lý học, cố vấn giấc ngủ của Sleep.com và chuyên gia về hành vi ngủ được hội đồng chứng nhận cho biết: “Các rung động tần số thấp có thể kích thích hệ thần kinh đối giao cảm. “Đây là hệ thống nghỉ ngơi và tiêu hóa (trái ngược với hệ thống chiến đấu hoặc bỏ chạy) có thể tạo ra sự thư giãn và buồn ngủ.”

Một nghiên cứu nhỏ năm 2017 đã xem xét tác động của tần số rung thấp đối với cơn buồn ngủ và sự thay đổi về nhịp tim. Trong nghiên cứu này, có mười lăm người tham gia và phải thực hiện hai nhiệm vụ lái xe mô phỏng kéo dài một giờ đồng hồ. Trong đó, một nhiệm vụ liên quan đến rung tần số thấp, trong khi nhiệm vụ kia thì không. Xét nhiệm vụ lái xe có rung động, những người tham gia ngày càng có thiên hướng buồn ngủ rất nhanh, chỉ trong vòng 15 phút.

Là người lái xe, bạn có thể thực hiện các bước điều khiển tay lái nhằm duy trì sự tỉnh táo, chẳng hạn như mở cửa sổ hoặc bật điều hòa, nghe nhạc sôi động, dừng hoặc đỗ xe, trong lúc đó, bạn vẫn có quyền sử dụng các loại thức uống chứa caffeine nếu khát.

Tuy nhiên, nếu bạn cảm thấy mệt mỏi, bạn nên thận trọng và dừng lại nghỉ ngơi cho đến khi cảm thấy sẵn sàng để lái xe trở lại. Nhưng nếu bạn là một hành khách, bạn có thể thả lỏng và để bản thân không cảnh giác với các cơn buồn ngủ kéo đến khi xe rung lắc.

sự rung lắc trên xe gây buồn ngủ
Các rung động tần số thấp có thể kích thích hệ thần kinh đối giao cảm

Một ví dụ cụ thể, Winter nói rằng anh ấy đã ngủ thiếp đi ngay lập tức trên máy bay. Anh nhớ lại: “Có lần, tôi thiếp đi rất nhanh trên một chuyến bay, đến nỗi nhận thức của tôi về mọi thứ chỉ còn lại quá trình qua cổng hải quan và quay lại cổng. Khi tôi hỏi người đàn ông ngồi cạnh tôi, “Có chuyện gì vậy? Tại sao chúng ta quay trở lại?” anh ấy trả lời, “Chúng tôi vẫn ở đây anh bạn!’”

1.2. Tiếng ồn trắng khiến chúng ta buồn ngủ

Một yếu tố khác có thể là từ sự chuyển động của các chi tiết động cơ giúp tạo ra tiếng ồn trắng, ru ngủ chúng ta lúc nào không hay. Nếu bạn muốn biết nguồn gốc phát ra tiếng ồn trắng này, bạn sẽ tìm thấy mọi thứ, từ phòng máy tàu đến âm thanh của máy bay phản lực.

Tiếng ồn trắng đã được chứng minh là giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ trong nhiều nghiên cứu nhỏ, đặc biệt là để ngăn chặn sự gián đoạn vào ban đêm, nhưng vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn. Tuy nhiên, nếu bạn đã quen với việc chìm vào giấc ngủ với tiếng ồn trắng trong phòng ngủ thì việc di chuyển trên ô tô, máy bay, xe buýt, tàu hỏa hoặc thuyền có thể báo hiệu cho bộ não của bạn rằng đã đến giờ đi ngủ.

tại sao dễ buồn ngủ khi ngồi trên xe
Yếu tố khác khiến chúng ta dễ buồn ngủ khi ngồi trên xe là tiếng ồn trắng

1.3. Chúng tôi có khả năng ngủ trong chuyển động

Xu hướng ngủ gật của chúng ta với tư cách là một hành khách cũng có thể liên quan đến sự khởi đầu sinh học.

Wu giải thích: “Thai nhi luôn trải qua những rung động tần số thấp trên toàn bộ cơ thể trong tử cung từ chuyển động, nhịp tim và các chức năng cơ thể khác của người mẹ,” Wu giải thích, “đó là lý do tại sao những đứa trẻ sơ sinh lắc lư và nhún nhảy nhẹ nhàng có thể mô phỏng cảm giác khi ở trong bụng mẹ, cái đưa chúng vào giấc ngủ. Có lẽ người lớn vẫn giữ một số mối liên hệ giữa rung lắc và buồn ngủ.

1.4. Chúng ta có thể quá mệt mỏi khi đi du lịch

“Nếu một người thường ngủ không đủ giấc hoặc bị kích thích quá mức,” Wu nói, “não của họ luôn cố gắng tìm cơ hội để chìm vào giấc ngủ.”

Sự mệt mỏi khi ngồi thời gian dài trên xe
Sự mệt mỏi khi ngồi thời gian dài trên xe cũng khiến ta dễ buồn ngủ

Cho dù bạn đang trong chuyến đi nghỉ mát, đi thăm họ hàng hoặc bạn bè ở xa…, bản thân hành động du lịch này có thể phá vỡ thói quen bình thường của bạn, gây ra tình trạng lệch múi giờ hoặc tiêu hao năng lượng. Cuối cùng, khi bạn có cơ hội ngồi một chỗ trong khoảng thời gian dài, cơ thể và bộ não của bạn có thể tận dụng cơ hội để thư giãn, thậm chí là lao vào giấc ngủ – ngay cả khi bạn không muốn.

“Trong quá trình theo học các trường nội trú, tôi hầu như không bao giờ ngủ đủ giấc,” Wu nói thêm, “lái xe hơn 15 phút rất nguy hiểm vì tôi chắc chắn sẽ buồn ngủ sau một quãng đường dài như vậy. Đối với những chuyến đi dài, tôi phải chợp mắt trước đó nhằm để phòng trước và trong suốt chuyến đi.”

1.5. Cuộc hành trình có thể quá nhàm chán khiến bạn buồn ngủ

Đôi khi hành trình của bạn quá đơn điệu và buồn tẻ, tâm trí của chúng ta chỉ đơn giản là quan tâm nhiều hơn đến điểm đến cuối cùng. Hoặc từng đợt cảnh vật trôi qua theo hướng xe chạy có thể gây một chút thôi miên, Winter nói thêm, ru chúng ta vào giấc ngủ với tư cách là một hành khách.

dễ buồn ngủ khi đi xe
Một hành trình dài buồn chán sẽ khiến ta dễ buồn ngủ

Cho dù kết nối internet của bạn bị hạn chế, khung cảnh đơn điệu thì thời gian trên thuyền, xe buýt, máy bay, ô tô hoặc tàu hỏa đều có thể gây đầu óc choáng váng, dẫn đến buồn ngủ.

2. Làm thế nào để ngủ ngon như với vai trò là hành khách

Nếu bạn đang trên đường di chuyển đến một nơi nào đó, bạn hoàn toàn có thể tận dụng các rung động tần số thấp, tiếng ồn trắng và thời gian di chuyển không bị gián đoạn để chợp mắt một lúc.

Tuy nhiên, Wu cảnh báo, bạn có thể không cần đến một giấc ngắn vào ban ngày này để không bị gián đoạn giấc ngủ về đêm sau khi đã đến khách sạn, nhà nghỉ và tiến hành check in nhận phòng ngủ.

Tuy nhiên, nếu chuyến bay của bạn kéo dài hơn dự tính, cụ thể là phải trải qua một đêm đau nhức mình mảy trên ghế máy bay thì đánh liều một giấc ngắn sẽ là ý tưởng không tồi chút nào đấy. Wu khuyên bạn nên sử dụng thêm các phụ kiện giấc ngủ hỗ trợ như bịt mắt, gối kê cổ và tất nhiên không thể thiếu một bộ quần áo đủ thoải mái. Nút tai hoặc tai nghe khử tiếng ồn cũng có thể hữu ích lúc này đấy.

các phụ kiện giấc ngủ hỗ trợ giấc ngủ
Chuẩn bị các phụ kiện giấc ngủ hỗ trợ khi phải ngủ trên các phương tiện di chuyển

“Nhưng đừng lo lắng về điều đó nếu bạn không ngủ được nhiều,” Wu nói thêm. “Giấc ngủ của chúng tôi rất ổn định và việc thỉnh thoảng bị gián đoạn do di chuyển là hoàn toàn bình thường. Bạn có thể chỉ cần bắt kịp vào đêm hôm sau.

3. Những điều cần biết khi ngủ trên xe

Chúng ta có thể dễ buồn ngủ khi ngồi trên ô tô, xe buýt, tàu hỏa, máy bay hoặc thuyền vì nhiều yếu tố, bao gồm những rung động và tiếng ồn trắng, những cảm giác đại diện cho việc ở trong bụng mẹ, sự buồn chán hoặc đơn giản là chúng ta đang mệt mỏi.

Tất nhiên, một số người miễn dịch với việc ngủ gật khi đi du lịch. “Điều này có thể có nghĩa là họ đã được nghỉ ngơi đầy đủ và không cần đánh một giấc vào lúc này,” Wu nói, “hoặc họ có thể mắc chứng mất ngủ và nói chung là khó đi vào giấc ngủ.”

dễ buồn ngủ khi ngồi trên ô tô
Chúng ta có thể dễ buồn ngủ khi ngồi trên ô tô

Nhưng đối với tôi, một người chiến đấu với chứng mất ngủ, nó luôn diễn ra như thế này: khi đặt tôi lên giường, tôi sẽ tỉnh như sáo; nhưng khi đặt tôi lên một chiếc thuyền, tôi sẽ sẵn sàng đi ngủ. 

Nguồn tham khảo: https://www.sleep.com/travel/fall-asleep-car

Bài viết liên quan:

Hoàng Uyên
Hoàng Uyên