Tục xin chữ đầu năm có ý nghĩa gì? Xin chữ cho Tết 2025

CẬP NHẬT 25/10/2024 | Bài viết bởi: Dương Ly
Ưu đãi tháng 12 tại Vua Nệm: Sale bùng nổ - Giá hủy diệt 

Tục xin chữ đầu năm được bắt nguồn từ những người hiếu học, biết trân trọng nét chữ đẹp, nên ngày xuân xin chữ, như in một thức phúc lộc may mắn và giỏi giang. Vậy xin chữ đầu năm có ý nghĩa gì? Và nên xin chữ gì? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết này!

1. Xin chữ đầu năm có ý nghĩa gì? 

Từ xa xưa, thói quen xin chữ từ những ngày đầu năm mới của người Việt đã trở thành một thông lệ. Đây được xem là việc vô cùng thiêng liêng, việc quan trọng trong gia đình. 

Theo nhà thư pháp Cung Khắc Lược thì ý nghĩa của tục xin chữ đầu năm là với mong muốn cả năm mới may mắn, bình an và phúc lộc thọ ngập tràn với gia đình và những người thân yêu. 

Theo đó, mỗi người sẽ xin lên tấm giấy đỏ một con chữ thể hiện điều mình mong muốn. Ngoài ra, họ còn muốn xin đức độ, tài năng của thầy đồ. Đây là minh chứng cho truyền thống hiếu học, trọng chữ nghĩa của dân tộc Việt Nam.

Xin chữ đầu năm là một nét văn hoá đã có từ lâu đời

Mỗi bức thư pháp khi hoàn thành bao giờ cũng có hai con người đồng cảm, đó là bộ óc, trí tuệ của người cho chữ gặp trái tim và tâm hồn người xin chữ. Chữ Nho có thể viết theo nhiều cách nên người cho chữ tuỳ tâm trạng, tuỳ vào hoa tay có thể tạo ra hình tượng lạ mắt. 

Mỗi chữ hiện ra dưới tay thầy đồ không chỉ là tác phẩm nghệ thuật thư pháp mà còn thể hiện tấm lòng, tính cách, tâm hồn và sự sáng tạo của mỗi cá nhân.  

2. Cách xin chữ đầu năm như thế nào cho đúng? 

Từ xa xưa, khi muốn xin chữ vào đầu năm mới, người đi xin chữ sẽ chuẩn bị một lễ nho nhỏ như trầu cau, chè thuốc… để đến nhà thầy đồ xin chữ. Thầy đồ phải là những người giỏi chữ ở trong vùng, nho sĩ hoặc đố tú tài do nhà vua ban.

Ngày nay, chúng ta không cần phải cầu kỳ đến tận nhà các thầy đồ nữa mà chỉ cần đến các khu phố ông đồ, chọn một trong những ông đồ trong đó và xin chữ. Hiện nay, không chỉ có những ông đồ dày dặn kinh nghiệm mà giờ đây còn có ông đồ trẻ với nét chữ hiện đại. 

Xin chữ đầu năm như thế nào cho đúng?

Nói đến việc xin chữ đầu năm, từ trước đến nay, người ta sẽ xin chữ thư pháp bằng từ Hán Việt, nhưng càng ngày, càng có nhiều bạn trẻ thay thế chữ quốc ngữ và viết theo dạng thư pháp xưa.

Sau khi đã xin được chữ, thầy đồ sẽ giảng giải ý nghĩa theo từng nét chữ mà họ đã xin để hiểu hết được ý nghĩa sâu xa trong đó. Từ đó những người xin chữ sẽ hiểu thêm được một nét đẹp văn hoá cổ truyền của dân tộc Việt. 

3. Ý nghĩa các chữ thường hay được xin trong ngày Tết

Ông Phạm Hải từ Câu lạc bộ Thư Pháp UNESCO Hà Nội cho biết rằng nhiều năm qua, phong tục xin chữ đầu năm của người dân Việt Nam thường xoay quanh bốn chữ: Tâm, Phúc, Đức và Nhẫn. Ngoài ra, các chữ Phúc, Lộc, và Thọ cũng được nhiều người ưa chuộng. 

Mỗi chữ cái không chỉ đơn thuần là một ký tự mà còn mang theo những nguyện vọng và ước mơ riêng biệt của mỗi người. Hãy cùng tìm hiểu ý nghĩa sâu sắc của một số chữ trong số đó:

  • Lộc không chỉ là biểu tượng của sự thịnh vượng mà còn là biểu hiện của hạnh phúc. Khi xin chữ này, người ta hy vọng vào một năm phát tài, phát lộc và tràn đầy niềm vui. 
  • Phúc đại diện cho hạnh phúc và may mắn, là ước vọng về một cuộc sống đầy đủ và ấm no, nơi mọi thành viên trong gia đình đều sống trong sự an lành.
  • Thọ không chỉ là chữ viết mà còn là lời cầu chúc cho ông bà, cha mẹ có thể sống lâu trăm tuổi. Người xin chữ này thường gửi tặng như một món quà đầy ý nghĩa, mong muốn gia đình luôn khỏe mạnh và an khang.
  • Tâm mang trong mình hơi hướng Phật giáo, thể hiện khát vọng tu dưỡng đạo đức, để con người có được tâm hồn thanh tịnh, bình an và yên ả.
  • Đức là biểu trưng cho đạo đức, nhắc nhở con người về việc sống chân thật và tốt đẹp với bản thân cũng như xã hội.
  • Tài thường được xin với mong ước phát triển tài năng và thành công trong sự nghiệp, trong khi **An** là ước vọng về một cuộc sống bình yên, an lành.
  • Nhẫn là phẩm hạnh của sự kiên nhẫn và khoan dung, vì vậy nhiều gia đình thường treo chữ này trong nhà như một lời nhắc nhở về độ lượng.
  • Hiếu được nhiều người xin đầu năm để tặng ông bà, cha mẹ, thể hiện lòng biết ơn về công sinh thành và dưỡng dục.
  • Tín tượng trưng cho sự tin cậy và cam kết, khuyến khích mọi người thực hiện đúng lời hứa của mình. 
  • Duyên là biểu tượng của tình yêu, một dấu hiệu may mắn cho những ai đang tìm kiếm một nửa của mình, giúp họ hướng tới những khởi đầu mới trong tình cảm. 

Mỗi con chữ không chỉ mang lại niềm vui mà còn là nguồn động lực để con người hướng tới những giá trị tốt đẹp trong cuộc sống.

Các chữ thường được xin nhiều nhất trong dịp đầu năm

4. Xin chữ đầu năm – Gìn giữ và phát huy nét đẹp văn hóa cổ truyền của người Việt

Nếu như trước đây, người cho chữ phải có kiến thức chuyên sâu về thư pháp, nghĩa là phải có nội hàm về tư tưởng và thuần tuý về nội dung. Người viết chữ không chỉ rèn luyện bản thân mà đòi hỏi tài khoa khéo léo. Ngày nay, bên cạnh những ông đồ am hiểu cách thức viết chữ, am hiểu câu từ ý nghĩa sâu xa của chữ viết, có thần, lực, khí trong nét bút thì cũng có không hiếm ông đồ xem việc viết chữ như một cách kinh doanh kiếm tiền. 

Trong bối cảnh kinh tế thị trường diễn ra sôi nổi, xin chữ không còn thuần túy mang giá trị văn hoá nữa, có những thầy đồ đem cả yếu tố phong thuỷ vào màu giấy để thu hút khách hàng. Điều đó hoàn toàn không còn là bản chất của thư pháp, đó là một dạng biến tướng. Nhưng xét cho cùng, đó cũng chỉ là nhu cầu chính đáng của cuộc sống. Tuy nhiên nếu ai coi việc viết chữ là “cần câu cơm” thì bản thân cũng phải rèn luyện để xứng đáng là người trao niềm tin tinh thần cho mọi người. 

Mỗi người cần giữ gìn và phát huy nét đẹp của tập tục xin chữ đầu năm

Bên cạnh sự lệch lạc từ phía người cho chữ, chúng ta cũng cần đánh giá phương diện người xin chữ. Nếu như trước đây, người đến xin chữ sẽ dựa vào giá trị tự thân của chữ thì ngày nay người xin chữ tìm đến thầy đồ như một sự cầu tìm giá trị cụ thể trong xã hội vật chất, bằng cấp. Thậm chí xin chữ cũng là giải pháp cho mọi sự bế tắc khi họ kinh doanh thua lỗ, hay cặp vợ chồng trẻ hiếm muộn con cái cũng đến xin chữ… 

Trong hoàn cảnh đó, người xin chữ là người ra đề, còn người cho chữ lại trở thành người giải đề. Từ đó quan niệm đó đã vô hình biến tục xin chữ đầu năm thành mê tín dị đoan.

Dù vậy, đâu đó vẫn có những người đến xin chữ một cách thuần tuý, ông đồ cho chữ nào, nhận chữ đó. Điều này gián tiếp đẩy người cho chữ lên một vị trí cao, người cho chữ được quay về giá trị nguyên thuỷ vốn có. 

Đọc thêm: 15 phong tục truyền thống trong ngày Tết Nguyên Đán

Trên đây là thông tin về tục xin chữ đầu năm mà Vua Nệm muốn gửi đến bạn đọc. Hy vọng rằng bài viết sẽ giúp bạn hiểu hơn về ý nghĩa của phong tục này, từ đó chọn được chữ phù hợp với mong muốn, nguyện vọng của mình. 

5/5 - (1 lượt bình chọn)

TÁC GIẢ: Dương Ly

Xin chào! Mình là Dương Ly, chuyên viên Digital Marketing tại Vua Nệm. Với niềm đam mê viết lách, sự trải nghiệm cùng 3 năm kinh nghiệm xây dựng và phát triển nội dung đa lĩnh vực. Mình hy vọng có thể đem đến cho quý độc giả những bài viết hay ho, đầy hữu ích về mọi lĩnh vực trong đời sống.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM