Tháng củ mật là gì? Trong tháng củ mật cần lưu ý điều gì?

Có lẽ bạn đã từng đôi lần nghe ông bà hoặc cha mẹ gọi tháng 12 âm lịch là tháng củ mật hoặc tháng Chạp. Mặc dù thường xuyên sử dụng nhưng không phải ai cũng biết tại sao lại gọi tháng 12 âm là tháng củ mật. Vậy tháng củ mật là gì? Trong tháng của mật chúng ta cần lưu ý những gì? Trong bài viết này, Vua Nệm sẽ cùng bạn giải đáp các thắc mắc này. 

1. Tháng củ mật là gì?

Tháng củ mật trong văn hóa của người Việt chính là tháng 12 âm lịch. Đây là tên gọi được nhiều người sử dụng khá phổ biến. Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu nguồn gốc của tháng củ mật. Vậy tháng củ mật là gì?

Trên thực tế, tên gọi tháng củ mật không liên quan đến bất kì loại củ nào. Từ củ mật ở đây là từ Hán Việt. Cụ thể, “củ” nghĩa là xem xét, đốc trách một việc gì đó. Người xưa thường sử dụng cụm từ “củ sát” có nghĩa là kiểm soát. Còn “mật”, đây là từ thuộc cụm “cẩn mật”, có nghĩa chỉ sự kín đáo, không để lộ. Như vậy, củ mật có thể hiểu là của sát cẩn mật hay rõ nghĩa hơn chính là kiểm soát cẩn thận. 

2. Tại sao tháng 12 âm lịch lại được gọi là tháng củ mật hoặc tháng Chạp?

Tháng cuối cùng của năm âm lịch tại nước ta ngoài tên gọi tháng củ mật thì còn được biết đến với cái tên tháng Chạp. Vậy tại sao tại có hai tên gọi này? Câu trả lời như sau: 

2.1. Tháng 12 âm lịch ở nước ta vì sao được gọi là tháng củ mật?

Như đã giải thích tháng củ mật là gì ở trên, ta có cụm từ củ mật có nghĩa là kiểm soát cẩn thận. Và tháng 12 âm lịch được gọi là tháng củ mật cũng mang một ý nghĩa nhất định. Cách gọi này chính là lời người xưa nhắc nhở nhau hết sức cẩn thận trong tháng cuối năm. 

Ngày xưa, tháng 12 thường rất dễ xảy ra tình trạng mất trộm. Nguyên nhân là bởi mọi người đều bận rộn và mệt mỏi nên dễ lơ là, tạo cơ hội cho phường trộm cắp hoạt động. Nếu không cẩn thận thì thu hoạch cả năm của bạn có thể không cánh mà bay bất cứ lúc nào. 

Ngoài ra, vào tháng cuối năm mọi người thường tổ chức rất nhiều tiệc tùng. Việc cỗ bàn say sưa rất dễ sơ sểnh và gây ra hỏa hoạn. Thời tiết cuối năm hanh khô sẽ dễ khiến đám cháy bùng to và lan nhanh. Do vậy “củ mật” ở đây không chỉ là chuyện tiền bạc mà còn cẩn thận cả củi lửa, phòng hỏa hoạn. 

Trong xã hội hiện đại ngày nay, tháng 12 âm lịch mọi người lại càng phải cẩn thận hơn. Cuối năm mọi người thường vô cùng bận rộn. Việc làm việc quá sức, tham gia các tiệc tùng cuối năm… sẽ khiến cơ thể chúng ta trở nên mỏi mệt. Hệ lụy dẫn đến chính là bạn có thể sẽ gặp một số trục trặc về sức khỏe như đau dạ dày, ngộ độc rượu, kém tỉnh táo khi tham gia giao thông,… Vậy nên mọi người cần phải thật cẩn thận trong tháng 12. 

2.2. Tên gọi tháng Chạp bắt nguồn từ đâu?

Ngoài tháng củ mật thì tháng 12 âm lịch còn được gọi là tháng Chạp. Theo các nhà nghiên cứu văn hóa đã tìm hiểu thì chữ “chạp” có thể là biến âm của chữ “lạp” trong tiếng Hán. Theo văn hóa của người Trung Quốc xưa, lễ tế thần vào cuối năm sẽ được gọi là Lạp. Vậy nên tháng 12 sẽ được họ gọi là Lạp nguyệt. Và khi ta nhắc tới chữ “lạp” tức là đang nhắc đến việc đi “lạp mả”, có nghĩa là đi thăm nom, sửa dọn phần mộ của ông bà tổ tiên để chuẩn bị đón Tết Nguyên đán. 

Trên thực tế, văn hóa Việt Nam cũng chịu ảnh hưởng phần nào từ văn hóa Trung Quốc. Và tháng 12 ở nước ta cũng là tháng người dân thực hiện nhiều nghi lễ cúng bái. Do vậy mà dần dần hình thành cụm từ “giỗ chạp”. Đồng thời người Việt cũng rất coi trọng việc thăm nom và chăm sóc mồ mả ông bà trong tháng cuối năm. Vào tháng Chạp, tất cả các gia đình sẽ đi tảo mộ, dọn sửa phần mộ tổ tiên để đón ông bà về ăn tết cùng con cháu, thể hiện sự nhớ thương và tình cảm gia đình ấm áp bao đời của người Việt. 

Ngoài ra còn một cách lý giải khác, đó là chữ “lạp” trong tiếng Hán cũng còn có nghĩa là thịt. Vào tháng cuối năm, người ta thường tích trữ các loại thực phẩm để trải qua mùa đông và chuẩn bị đón Tết Nguyên đán. Do đó, thịt là thực phẩm rất quan trọng. Có lẽ vì vậy mà người xưa đã gọi tháng 12 là tháng lạp, đọc trại sang tiếng Việt là tháng Chạp. 

>>>Đọc thêm: Ngày rằm tháng chạp có gì đặc biệt? Những lý giải khoa học 

3. Một số lưu ý cần ghi nhớ trong tháng củ mật

Đối với người Việt, tháng Chạp là tháng vô cùng quan trọng trong năm. Đây là thời điểm sắp kết thúc năm cũ và chuẩn bị chào đón năm mới. Do đó, trong tháng 12 âm lịch cũng có nhiều điều cần kiêng kỵ và chú ý. Vậy những điều cần lưu ý trong tháng củ mật là gì? Sau đây là một số điều cần tránh để trải qua tháng Chạp thật may mắn:

3.1. Hạn chế mâu thuẫn

Dù là trong tháng cuối năm hay bất kỳ thời điểm nào, việc tránh các mâu thuẫn không đáng có cũng đều rất quan trọng. Vào tháng 12, mọi người nên tránh tranh cãi với người xung quanh. Nguyên nhân là nếu có tranh cãi hay xung đột, năng lượng xấu từ những sự việc này có thể ảnh hưởng đến hạnh phúc trong năm mới của bạn, bạn cũng sẽ dễ gặp nhiều rắc rối hơn. 

Nếu chẳng may xảy ra tranh cãi với người khác, bạn nên tránh cãi cọ vào sáng sớm. Đặc biệt là nếu bạn đang kinh doanh hoặc xây nhà, việc tranh cãi vào sáng sớm có thể gây năng lượng khó chịu, khiến ta cả ngày không yên. 

3.2. Dọn dẹp nhà cửa gọn gàng

Nhà cửa gọn gàng là điều cần thiết với tất cả mọi người. Môi trường sống sạch sẽ, gọn gàng sẽ khiến tinh thần của bạn được thư giãn, thoải mái. Nếu để nhà cửa bề bộn sẽ dễ gây ra tình trạng tinh thần mệt mỏi, lúc nào cũng cảm thấy mọi thứ đều dang dở. Không chỉ vậy, việc để nhà cửa không sạch sẽ lâu ngày, không gian ẩm thấp, rêu mốc còn là dấu hiệu của tà khí. Do vậy, trong tháng 12 bạn nên đặc biệt chú ý dọn dẹp nhà cửa, đảm bảo không gian sống luôn gọn gàng nhất có thể. 

3.3. Không vay mượn

Bị rơi vào hoàn cảnh phải vay mượn thường sẽ khiến tinh thần ta luôn căng thẳng, lo lắng và bất an. Đặc biệt là việc thiếu thốn về kinh tế và phải vay mượn vào cuối năm. Việc vay tiền này sẽ có thể dẫn đến một khoản nợ lớn và ảnh hưởng đến vận may của bạn trong năm sau. Cụ thể việc kiếm tiền của bạn có thể sẽ khó khăn hơn, làm ăn không suôn sẻ, dễ hao tài tốn của. Do đó, hãy hạn chế vay mượn vào tháng cuối năm để giữ gìn may mắn tài lộc trong năm mới cho mình. 

Ngoài việc không vay tiền thì vào tháng Chạp ta không nên nhặt tiền rơi ngoài đường. Hoặc nếu đã nhặt thì nên dùng số tiền đó để quyên góp, làm từ thiện. Bởi theo quan niệm dân gian của ông bà ta, việc nhặt tiền vào tháng Chạp có thể dẫn đến một số xui xẻo không đáng có. 

3.4. Không nên ở yên trong nhà quá nhiều vào cuối năm

Lưu ý tiếp theo trong tháng củ mật là gì? Đó chính là trong tháng cuối năm, nếu thường xuyên ở nhà thì chúng tôi khuyên bạn nên ra ngoài nhiều hơn. Bởi nếu ở trong nhà nhiều quá, ít tiếp xúc với ánh mặt trời sức khỏe của bạn có thể bị ảnh hưởng. Hãy thường xuyên ra ngoài đi dạo để dương khí chi phối âm khí, thư giãn tinh thần và nâng cao sức khỏe bản thân. 

Đặc biệt, trong tháng 12 nếu bạn liên tiếp gặp xui xẻo thì hãy đi du lịch một thời gian. Ngoài ra, bạn cũng nên xem xét chuyển nhà sang một nơi ở mới. Đây là cách để tránh các tai ương và tìm cho mình một tương lai may mắn hơn. 

3.5. Cẩn thận khi tìm nơi nghỉ tạm

Vào tháng Chạp, hầu hết những người Việt xa nhà sẽ trở về ăn Tết cùng gia đình. Trong quá trình di chuyển, bạn có thể sẽ phải tìm khách sạn, nhà nghỉ để ngủ lại và nghỉ ngơi trước khi tiếp tục hành trình. Trong những trường hợp này bạn cần phải thật cẩn thận thi tìm nơi ở. Hãy chọn các khách sạn, nhà nghỉ có kiến trúc kiên cố, phòng ốc mới mẻ, sạch sẽ và thông thoáng. Cần tránh những nơi ở cũ kỹ, ẩm thấp và thông thường các địa điểm này sẽ có năng lượng âm nặng, dễ thu hút tà khí, xui xẻo. 

Như vậy là chúng ta đã vừa cùng nhau tìm hiểu xem tháng củ mật là gì. Sau bài viết này, có lẽ mọi người đều có câu trả lời cho mình rồi đúng không? Để cập nhật thêm nhiều tin tức thú vị khác, bạn đừng bỏ lỡ những bài viết mới nhất từ Vua Nệm nhé!