Chuyện quanh ta

Polyurethane là gì? Đặc điểm và ứng dụng của Polyurethane trong đời sống

CẬP NHẬT 03/01/2023 | BỞI Ngọc Hân

Polyurethane đã xuất hiện từ rất lâu và trở thành chất liệu quan trọng trong sản xuất công nghiệp. Hiện nay, Polyurethane cũng được sử dụng rất phổ biến tại Việt Nam, mang đến nhiều tác dụng hữu ích. Vậy Polyurethane là gì, có đặc điểm ra sao, ứng dụng như thế nào? Bài viết dưới đây của Vua Nệm sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về chất liệu này.

1. Đôi nét về Polyurethane là gì?

Polyurethane là gì? Polyurethane còn được viết tắt là PU, đây là một loại hợp chất cao phân tử được tạo nên bằng cách kết hợp nhiều hợp chất khác nhau như: chất tạo bọt, polyol, chất xúc tác, isocyanate… Những chất liệu này sẽ được trộn đều với nhau bằng máy phun áp cao chuyên dụng. Sản phẩm cuối cùng là bọt xốp với trọng lượng nhẹ, không mùi, có nhiều màu sắc khác nhau tùy theo từng biến tính như: màu trắng ngà, màu đỏ, màu xanh

polyurethane
Tìm hiểu về Polyurethane là gì?

Hiện nay, Polyurethane được sử dụng phổ biến trong công nghiệp nhờ sở hữu độ bền cao, chống chịu được điều kiện môi trường khắc nghiệt như thời tiết nóng, ẩm, mưa, chống được oxy hóa, không bị nhiễm các hóa chất vô cơ và hữu cơ, chống mài mòn hiệu quả.

Chất liệu Polyurethane có cấu trúc phân tử gồm các đoạn cứng và mềm. Đoạn cứng sẽ được tạo nên từ thành phần diisocyanate. Đoạn mềm được tạo bởi polyol. Các đoạn cứng sẽ được nối với nhau bằng liên kết hidro để tạo nên pha cứng. Mạch chính của Polyurethane thằng và không bị phân nhánh, được liên kết một cách chặt chẽ nên chất liệu này có độ đàn hồi cao.

2. Các loại Polyurethane cơ bản

Trên thị trường hiện nay có nhiều loại Polyurethane khác nhau, mỗi loại sẽ có những thành phần hóa học và tính năng khác biệt. Dưới đây là một số loại phổ biến nhất hiện nay, được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau:

  • Polycarbonate (PC): Đây thực chất là một loại nhựa có độ bền cao, chịu được ánh sáng, nhiệt độ cao và độ ẩm và các điều kiện thời tiết khác. Vật liệu này được sử dụng phổ biến trong lĩnh vực giao thông vận tải.
  • Polyether (PET): Đây là một loại nhựa dẻo với đặc tính chống ẩm và chống nhiệt rất hiệu quả. Polyether được sử dụng chủ yếu trong lĩnh vực ứng dụng thương mại.
  • Polyester (PES): Đây cũng là một chất liệu nhựa được sử dụng nhiều trong lĩnh vực may mặc với mục đích chính là tạo nên các sản phẩm có khả năng chống ẩm và chống thấm hữu hiệu.
  • Thermoplastic polyurethanes (TPU): Là loại PU có khả năng chịu được nhiệt độ cao, khả năng đàn hồi tốt, được sử dụng nhiều trong lĩnh vực kiến trúc, ví dụ như: cách nhiệt cho tường nhà, mái nhà.

3. Điểm đặc trưng của polyurethane là gì?

Để hiểu rõ hơn Polyurethane là gì, bạn cần nắm được những đặc điểm đặc trưng của chất liệu này. Ngoài ra, hiểu rõ đặc điểm của Polyurethane cũng giúp bạn có thể ứng dụng chúng một cách hiệu quả để phục vụ cho mục đích của mình.

chất liệu polyurethane
Polyurethane có khả năng chịu mài mòn tốt
  • Polyurethane chịu mài mòn tốt: Nhờ đặc điểm này mà Polyurethane được dùng để sơn bề mặt một số chất liệu để bảo vệ chúng khỏi tác động của điều kiện môi trường. Theo đánh giá, Polyurethane có khả năng chịu mài mòn tốt hơn một số loại cao su nhựa, thậm chí còn tốt hơn so với một số kim loại.
  • Chống bám dính hiệu quả: Polyurethane có khả năng chống bám dính rất tốt, không bị dầu mỡ, chất béo hoặc các dung môi hữu cơ bám trên bề mặt.
  • Chịu lực tốt hơn các loại cao su thông thường: Nhờ khả năng chịu lực tốt mà PU còn được sử dụng để làm vật liệu sản xuất các tấm chống sốc, bánh xe tải nặng hoặc khớp gối…
  • Chống chịu lực kéo xé rất tốt: Để xé rách được chất liệu Polyurethane cần có một lực từ 500-100 lbs/inch, khả năng chịu lực xé này cao hơn nhiều so với một số loại cao su khác.
  • Chịu được điều kiện thời tiết khắc nghiệt: Polyurethane bền bỉ trước các tác động của thời tiết như: ánh nắng mặt trời, mưa, độ ẩm, nhiệt độ cao…
  • Polyurethane có khả năng cách điện tốt, do đó chúng còn được sử dụng để sản xuất vỏ bọc dây điện, dây cáp điện.
  • Không bị co giãn sau một thời gian sử dụng lâu dài, nhờ vậy mà các loại đồ dùng làm từ Polyurethane luôn giữ được độ mới, bền bỉ với thời gian.

4. Ứng dụng của Polyurethane là gì?

Với những ưu điểm nổi bật, Polyurethane được ứng dụng trong nhiều ngành nghề khác nhau, trong đó chủ yếu là lĩnh vực công nghiệp, khai khoáng và sản xuất, thời trang… Những ứng dụng này cũng sẽ giúp bạn có thêm kiến thức và hiểu rõ hơn Polyurethane là gì và nhận biết chúng bằng các sản phẩm mà bạn nhìn thấy. Một số ứng dụng của Polyurethane có thể kể đến dưới đây.

4.1. Ứng dụng Polyurethane trong lĩnh vực công nghiệp

Căn cứ vào từng ưu điểm của Polyurethane mà người ta có thể dùng chất liệu này để tạo nên những sản phẩm khác nhau trong công nghiệp. Dưới đây là một số ứng dụng phổ biến của chất liệu này trong công nghiệp:

  • Khả năng chống hóa chất và dung môi tốt: Polyurethane sẽ được ứng dụng để bọc các loại trục trong ngành in, dệt nhuộm, sản xuất giày dép…
  • Tính cơ học tốt: PU được dùng để sản xuất nệm ngủ, là chất liệu để làm kín một số ứng dụng động lực.
  • Độ đàn hồi cao: Được dùng để làm sạch lớp lót ống hoặc đường ống trong ngành dầu khí.
  • Khả năng kết dính cao, chống thấm tốt: Polyurethane được dùng làm khuôn đổ bê tông hoặc làm các hoa văn tinh xảo trên đồ gốm sứ, đồ gỗ.
  • Khả năng cách âm tốt: Được dùng để cách âm các tấm kính, cách âm tường, trần nhà.
  • Khả năng chống mài mòn tốt: Nhờ đặc tính này mà Polyurethane được sử dụng để làm con lăn băng tải, sản phẩm có tuổi thọ cao gấp 3 lần so với con lăn băng tải bọc bởi cao su nitrile.
ứng dụng polyurethane
Polyurethane được dùng để sản xuất giày dép

4.2. Ứng dụng của Polyurethane trong lĩnh vực khai khoáng

Trong lĩnh vực công nghiệp khai khoáng, Polyurethane được dùng để làm băng tải, sàn, lớp lót, bọc trục, làm bánh xe. Nhờ sự bền bỉ, khả năng chống mài mòn tốt cùng nhiều ưu điểm khác mà Polyurethane có tác dụng tăng tuổi thọ của máy móc đồng thời duy trì năng suất của các thiết bị này.

4.3. Ứng dụng Polyurethane trong lĩnh vực thời trang

Trong lĩnh vực thời trang, Polyurethane được sử dụng rất phổ biến. Nhờ đặc tính chống ẩm, chống thấm mà PU được sử dụng để tráng trên bề mặt hoặc may bên trong các chất liệu khác để chống thấm nước và cản gió. Một số ứng dụng phổ biến của chất liệu này trong thời trang có thể kể đến như: giày da, túi xách, thắt lưng, váy da, quần da, đế giày…

những ứng dụng polyurethane
Polyurethane được ứng dụng rộng rãi trong ngành thời trang

4.4. Ứng dụng chất liệu Polyurethane trong trang trí nội thất

Trong lĩnh vực thiết kế và trang trí nội thất, chất liệu Polyurethane được dùng để sản xuất một số đồ dùng như: bọc nệm cho ghế sofa, bàn ghế ăn ghế ô tô…Khi bọc bằng chất liệu Polyurethane, các sản phẩm nội thất vừa có tính thẩm mỹ cao lại vừa có khả năng chống nước, chống ẩm hiệu quả, dễ dàng lau chùi bằng khăn ẩm hoặc một số loại nước tẩy rửa chuyên dụng.

4.5. Ứng dụng của PU trong vực ẩm thực và gia dụng đời sống

Nhờ ưu điểm cách nhiệt và giữ nhiệt nên Polyurethane được ứng dụng khá phổ biến trong lĩnh vực ẩm thực và gia dụng thiết yếu của đời sống. Polyurethane sẽ được dùng để cách nhiệt, giữ nhiệt trong các sản phẩm như: nồi nấu phở điện, tủ nấu cơm công nghiệp, tủ lạnh… Chất liệu này sẽ giúp giữ nhiệt cho thức ăn, không để thức ăn bị nguội.

4.6. Ứng dụng trong sản xuất nệm

Nhờ ưu điểm về tính đàn hồi cao nên Polyurethane được ứng dụng để sản xuất nệm với sản phẩm tiêu biểu là nệm cao su nhân tạo, nệm PU Foam… Nệm được làm từ chất liệu Polyurethane có khả năng nâng đỡ cơ thể tốt, không bị biến dạng do tác động của ngoại lực. Polyurethane còn có cấu trúc hình học, dạng bọt khí hở nên có thể giúp nệm luôn thông thoáng, giúp người dùng cảm thấy dễ chịu khi nằm ngủ.

>> Xem thêm:

Trên đây đã những giải đáp cho bạn thắc mắc Polyurethane là gì cũng như những ứng dụng của chất liệu này trong công nghiệp và cuộc sống. Hy vọng những kiến thức này sẽ giúp bạn hiểu hơn về vai trò của loại chất liệu Polyurethane và có thể sử dụng chúng một cách đúng đắn nhằm phục vụ mục đích của mình.

Bài viết liên quan:

Avatar
Ngọc Hân