Mùa là gì? Các mùa trong năm từ tháng mấy đến tháng mấy?

Nghe đến mùa hè, mùa thu hay mùa xuân nhiều nhưng bạn đã biết khái niệm mùa là gì chưa? Các mùa trong năm từ tháng mấy đến tháng mấy và có gì đặc trưng nhận biết? Dưới đây hãy cùng Vua Nệm giải đáp những thắc mắc trên nhé.

1. Mùa là gì? 

Mùa là một khái niệm liên quan đến sự thay đổi về khí hậu và thời tiết xảy ra theo chu kỳ hàng năm. Trái Đất quay quanh Mặt Trời trong một quỹ đạo hình elip, khiến cho ánh sáng mặt trời chiếu vào các vùng khác nhau của Trái Đất theo góc độ khác nhau. Do góc quỹ đạo và trục quay của Trái Đất, ánh sáng mặt trời không được phân bố đều khắp mặt đất. Khi một khu vực trên Trái Đất nằm gần hơn Mặt Trời, nó nhận được nhiều ánh sáng mặt trời và có xu hướng nóng hơn. Trong khi đó, khu vực cách xa mặt trời sẽ có xu hướng lạnh hơn. 

Chính vì sự khác biệt này mà trên Trái Đất có sự phân chia theo mùa gồm: xuân, hạ, thu và đông, trong đó:

• Bán cầu bắc, xuân diễn ra từ tháng 3 đến tháng 6, hạ diễn ra từ tháng 6 đến tháng 9, thu diễn ra từ tháng 9 đến tháng 12 và đông diễn ra từ tháng 12 đến tháng 3. 
• Bán cầu nam, các mùa diễn ra đối lập với bán cầu bắc, nghĩa là khi một bán cầu có mùa hè thì bán cầu còn lại có mùa đông.

2. Phương pháp phân chia thời gian theo mùa

Các mùa trong năm từ tháng mấy đến tháng mấy? Để phân chia theo mùa hiện nay có 2 phương pháp chính dựa vào nguyên tắc cơ bản về vị trí của Trái Đất trong quỹ đạo quanh Mặt Trời.

2.1. Theo các tháng trong năm

Phương pháp phân chia thời gian theo mùa dựa vào các tháng trong năm sẽ được chia dựa vào các ngày đặc trưng khi chuyển mùa, lúc này mặt trời đạt đến 1 vị trí đặc biệt trên bầu trời. 

• Ngày Xích Đầu (20 hoặc 21 tháng 3) vì vậy mùa xuân sẽ bắt đầu từ cuối tháng 3, kết thúc vào tháng 5.
• Ngày Hạ Chí (20 hoặc 21 tháng 6), vì vậy mùa hạ sẽ bắt đầu từ tháng 6, kết thúc vào tháng 8.
• Ngày Thu Phân (22 hoặc 23 tháng 9), vì vậy mùa thu sẽ bắt đầu từ tháng 9 đến tháng 11.
• Ngày Đông Chí (21 hoặc 22 tháng 12) nên mua đông sẽ bắt đầu từ gần cuối tháng 12 kéo dài đến tháng 3 năm sau.

Dựa vào các tháng trong năm để phân chia mùa vô cùng dễ nhớ cũng như phổ biến hiện nay. Hạn chế của việc phân chia theo thời gian là đôi khi bạn sẽ không cảm nhận được sự thay đổi rõ rệt về thời tiết, thiên nhiên, khí hậu khi giao mùa.

2.2. Chia mùa theo nhiệt độ, khí hậu

Ngoài cách chia mùa trong năm theo tháng này thì còn có thể dựa vào nhiệt độ để thấy rõ sự phân hóa thời tiết của các mùa. Tuy nhiên để chia mùa theo nhiệt độ sẽ khá phức tạp và cũng không khá phổ biến. 

Dựa vào nhiệt độ sẽ chia các mùa trên Trái Đất như sau:

• Mùa xuân gồm các tháng có nhiệt độ hơi se lạnh từ 20-21 độ C
• Mùa hè gồm các tháng có nhiệt độ cao hơn 22 độ C
• Mùa thu tiết trời lạnh, nhiệt độ dao động từ 10-12 độ C
• Mùa đông sẽ gồm các tháng có nhiệt độ thấp hơn 10 độ C. 

Lưu ý: Cách phân chia nhiệt độ để xác định mùa này sẽ chỉ áp dụng được ở những vị trí địa lý nhất định nhưng đây không phải là “công thức chung” cho toàn lãnh thổ trên trái đất bởi có những châu lục sở hữu nhiều kiểu khí hậu khác nhau nên nhiệt độ cũng sẽ khác nhau. Ví dụ như ở Việt Nam nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới và á nhiệt đới có nhiệt độ trung bình năm từ 22 – 27 độ C. Với mức nhiệt này sẽ không thể có đủ hết 4 mùa như cách phân chia trên.

3. Thời gian bắt đầu và kết thúc của 4 mùa trong năm ở Việt Nam

Các mùa trong năm được phân chia rõ ràng theo tháng, vậy tại Việt Nam có gì thay đổi hay không? Điều kiện thời tiết, khí hậu có sự phân hóa rõ ràng từ Bắc vào Nam nên sẽ có sự đổi về bốn mùa tính theo lịch dương, cụ thể:

3.1. Miền Bắc

• Mùa Xuân kéo dài từ tháng 1 – tháng 3.
• Mùa Hạ (mùa hè) kéo dài từ tháng 4 – tháng 6.
• Mùa Thu sẽ diễn ra từ tháng 7 – tháng 9.
• Mùa Đông sẽ diễn ra từ tháng 10 – tháng 12.

3.2. Miền Nam

Miền Nam nằm trong vùng nhiệt đối nên chỉ có 2 mùa là mùa mưa và mùa khô. 

• Mùa mưa sẽ bắt đầu từ tháng 5 đến tháng 11.
• Mùa khô thường bắt đầu vào tháng 11 và kết thúc vào tháng 4 hoặc đầu tháng 5 năm sau.

4. Đặc điểm của 4 mùa Xuân, Hạ, Thu, Đông

Mỗi mùa có những đặc điểm riêng về thời tiết, nhiệt độ và sự thay đổi trong tự nhiên mang đến điều kiện thuận lợi cho con người để sinh sống, sinh hoạt hay làm việc nhất định. Lúc này cũng là tự nhiên có những sự thay đổi vô cùng đặc sắc. 

4.1. Mùa Xuân

Mùa xuân là mùa mở đầu của 1 năm mới đầy hy vọng, may mắn với cả năm luôn thuận lợi, suôn sẻ. Mùa xuân, nhiệt độ ấm áp dao động khoảng 20 – 21 độ C, cây cối cũng bắt đầu đâm chồi, nảy lộc, trăm hoa đua nhau khoe sắc mang đến bức tranh thiên nhiên tràn đầy nhựa sống. 

Vào mùa xuân thường có xuất hiện 1 vài cơn mưa phùn, mưa nhỏ cùng độ ẩm không khí tăng cao, có những ngày thời tiết nồm ẩm có thể xuất hiện. Các đặc điểm về thời tiết, nhiệt độ của mùa xuân rất thích hợp để đi du lịch, du xuân cũng như bắt đầu trồng trọt của con người. 

4.2. Mùa Hạ

Mùa hạ hay còn gọi là mùa hè, những ngày thời tiết nóng nực, oi bức, nhiệt độ gay gắt kéo dài, cao nhất trong năm do Trái Đất đang đón nhận một lượng nhiệt cực lớn từ Mặt Trời. Mùa hè có lẽ ở miền Trung chịu ảnh hưởng nặng nhất với những cơn nắng “cháy da cháy thịt”. Nguyên nhân là do vị trí địa lý nằm gần biển, khí hậu nhiệt đới kèm theo những cơn gió Lào hanh khô vô cùng khó chịu. 

Tuy nhiên mùa hè cũng là dấu hiệu mùa vụ thu hoạch đang đến gần. Hơn nữa, kỳ nghỉ hè của học sinh, sinh viên đến gần cũng là dịp mọi người, các gia đình tổ chức nhiều chuyến du lịch nhằm gắn kết tình cảm gia đình. 

4.3. Mùa Thu

Khi mùa hè bước sang thu thì thời tiết bắt đầu dịu lại, nhiệt độ cũng không còn quá gay gắn mà giảm dần, trời cũng mát hơn. Có những nơi, buổi sáng cũng sẽ xuất hiện sương mù, trời hơi se lạnh vào buổi tối và lạnh vào ban đêm. Mùa thu cảnh sắc thiên nhiên đẹp nao lòng với những con đường phủ đầy lá vàng rơi, những bông hoa nở rộ. “Thiên thời địa lợi nhân hòa” như vậy, đây là mùa rất thích hợp để tổ chức các chuyến đi du lịch, dã ngoại ngoài trời. 

4.4. Mùa Đông

Giống như mùa hè thì mùa đông rất dễ nhận biết bởi thời tiết se lạnh và thậm chí là rất lạnh. Ở miền Bắc nhiều nơi nhiệt độ xuống thấp dưới 20 độ C, mưa phùn kèm những cơn gió lạnh. Mùa đông với đặc trưng là thời tiết lạnh giá, trời nhiều mây, âm u, thực vật và động vật cũng chịu ảnh hưởng không kém. Những cơn mưa dai dẳng có thể ảnh hưởng đến hệ sinh thái, sinh hoạt, công việc của chúng ta. Đặc biệt, vào mùa đông, con người rất dễ xuất hiện các loại bệnh về hô hấp, cảm cúm, sốt… 

Trên đây là giải đáp thắc mắc các mùa trong năm từ tháng mấy đến tháng mấy cùng những cập nhật về đặc điểm 4 mùa Xuân, Hạ, Thu, Đông tại Việt Nam. Hy vọng với những thông tin sẽ giúp bạn có thêm kiến thức để ứng dụng vào cuộc sống, công việc và có những chuyến du lịch, trải nghiệm đáng nhớ.