Tháng 1 chính là thời gian đáng mong đợi nhất trong năm, khi không chỉ là dấu mốc khởi đầu của một năm mới đầy hy vọng mà còn là dịp để các gia đình quây quần, sum vầy trong không khí Tết đầm ấm. Đây cũng là lúc nhiều lễ hội Tết trong tháng 1 được tổ chức khắp nơi, tạo nên không khí vui tươi và hạnh phúc.
Trong bài viết này, Vua Nệm sẽ đưa bạn khám phá Top 15+ lễ hội, ngày Tết đặc sắc sẽ diễn ra trong tháng 1 dương lịch và âm lịch sắp tới ở cả ba miền đất nước. Hãy cùng theo dõi để không bỏ lỡ những lễ hội độc đáo và đầy ắp niềm vui này!
NỘI DUNG CHÍNH:
1. Tết Dương lịch và Tết Âm lịch
1.1. Tết Dương lịch
Tết Dương lịch là một trong hai lễ hội Tết trong tháng 1 quan trọng nhất đối với người dân Việt Nam. Tết Dương lịch diễn ra vào ngày 1 tháng 1 mỗi năm (tính theo lịch dương). Ngày lễ này còn được gọi với rất nhiều cái tên như Tết Tây, New Year’s Day, New Year’s hoặc New Year.
Không chỉ tại Việt Nam, Tết Dương lịch cũng chính là dịp lễ cực kỳ quan trọng của rất nhiều quốc gia trên thế giới. Tại Việt Nam, cứ vào ngày 1 tháng 1 hằng năm, mọi người dân lao động, học sinh, sinh viên,… đều được nghỉ. Nhân dịp này, mọi người sẽ tổ chức tụ tập bạn bè, người thân vui chơi, ăn uống và cùng nhau xem pháo hoa đón chào năm mới.
Ngày 1/1/2025, Tết Dương lịch diễn ra vào thứ 4, đánh dấu sự khởi đầu của năm mới theo lịch quốc tế. Trùng với thời điểm này, người lao động Việt Nam – bao gồm công nhân, viên chức, học sinh và sinh viên – sẽ được nghỉ một ngày để cùng chia sẻ niềm vui năm mới. Đây cũng là thời điểm mở đầu cho chuỗi hoạt động chuẩn bị đón Tết Nguyên Đán sắp tới, khi không khí xuân bắt đầu lan tỏa khắp mọi miền.
>> Xem thêm: Bật mí top 10 địa điểm vui chơi Tết Dương Lịch 2025 lý tưởng
1.2. Tết Âm lịch
Tết Nguyên Đán, hay Tết Âm Lịch, là dịp lễ hội Tết trong tháng 1 lâu đời và lớn nhất trong văn hóa Việt Nam và nhiều quốc gia Á Đông. Đây không chỉ là thời điểm để các gia đình đoàn tụ, tưởng nhớ cội nguồn, mà còn là khoảnh khắc chào đón khởi đầu mới với mong ước về một năm đầy bình an và thịnh vượng.
Mặc dù Tết chính thức diễn ra từ ngày 30 tháng Chạp đến mùng 3 tháng Giêng âm lịch, nhưng không khí chuẩn bị thường bắt đầu từ rất sớm.
Thông thường, kể từ ngày 23 tháng Chạp – ông Công ông Táo không khí Tết âm đã bắt đầu nhộn nhịp, đầy sức sống và hân hoan. Người dân bận rộn với việc dọn dẹp, trang hoàng nhà cửa, sắm sửa đồ Tết và chuẩn bị các món truyền thống như bánh chưng, bánh tét – biểu tượng của lòng biết ơn và sự gắn kết gia đình.
Trong năm 2025, Tết Âm Lịch sẽ diễn ra với Mùng 1 Tết rơi vào ngày thứ Tư, 29/01/2025 (tức ngày 29 tháng 1 dương lịch). Kỳ nghỉ Tết Âm Lịch năm nay kéo dài 9 ngày, bắt đầu từ ngày 25/01/2025 và kết thúc vào ngày 02/02/2025. Với thời gian nghỉ dài như vậy, người dân sẽ có nhiều cơ hội đoàn tụ gia đình, thăm viếng bà con và tận hưởng không khí xuân rộn ràng.
XEM THÊM:
- Tết cổ truyền Việt Nam hay Tết Nguyên Đán là gì? Ý nghĩa của ngày này?
- Tổng hợp 15 phong tục truyền thống trong ngày Tết Nguyên Đán
2. Các lễ hội Tết trong tháng 1 dương, âm lịch trên khắp 3 miền Việt Nam
Tại Việt Nam, thời gian trong năm không chỉ tính theo lịch dương mà còn tính theo lịch âm. Hơn nữa, lịch âm còn có vai trò quan trọng trong đời sống văn hóa người Việt. Do đó, tháng 1 âm lịch chính là thời điểm diễn ra rất nhiều lễ hội lớn. Các lễ hội tết trong tháng 1 (tháng Giêng) bao gồm:
2.1. Lễ hội Tết trong tháng 1 – Rước pháo làng Đồng Kỵ, Từ Sơn, Bắc Ninh
Đây là một trong những lễ hội được tổ chức sớm nhất trong tháng Giêng, thường sẽ được khai hội vào ngày mùng 4 Tết hằng năm. Lễ hội này được tổ chức nhằm tưởng nhớ ngày Thánh Thiên Cương với tâm điểm là những ống pháo dài 5 đến 6 mét sơn son thiếp vàng và gắn tứ linh được rước qua các trục đường chính của làng Đồng Kỵ.
2.2. Lễ hội núi Bà Đen
Vào mùng 4 tháng Giêng, hội xuân núi Bà Đen tại Tây Ninh sẽ được khai mạc và kéo dài cho đến hết tháng này và hội chính sẽ diễn ra từ ngày 15 đến 18. Đây là lễ hội Tết lớn tại khu vực Đông Nam Bộ, ngày lễ được tổ chức rất linh đình, được các du khách từ mọi phương đến chiêm bái, cầu an hay cầu công danh sự nghiệp.
2.3. Lễ hội gò Đống Đa tại Hà Nội
Lễ hội này sẽ diễn ra vào mùng 5 Tết hằng năm, tại gò Đống Đa, P. Quang Trung, Q. Đống Đa, TP. Hà Nội. Đây là dịp để tưởng nhớ tới công lao lớn lao của vua Quang Trung trong lịch sử chống giặc ngoại xâm. Buổi lễ diễn ra với các nghi lễ truyền thống và tổ chức trò chơi dân gian (múa rồng, múa lân, chơi cờ, chọi gà, đấu vật).
Tại Bình Định – quê hương của Vua Quang Trung, lễ hội này sẽ được tổ chức vào mùng 4 đến mùng 5 Tết. Ngoài nghi thức truyền thống, buổi lễ còn diễn ra nhiều hoạt động như biểu diễn võ thuật, đua thuyền, hát tuồng…
2.4. Lễ hội chùa Hương
Khi nhắc đến các lễ hội Tết trong tháng 1 ở miền Bắc, lễ hội chùa Hương luôn là một trong những sự kiện nổi bật và thu hút đông đảo khách tham quan. Lễ hội này được tổ chức tại khu vực chùa Hương, thuộc huyện Mỹ Đức, Hà Nội từ mùng 6 tháng Giêng đến hết tháng 3 âm lịch. Đây là một trong những lễ hội lớn và lâu đời nhất của vùng đồng bằng Bắc Bộ, mang đậm bản sắc tín ngưỡng Phật giáo.
Trong suốt thời gian lễ hội, hàng nghìn tín đồ Phật giáo và du khách từ khắp nơi về tham dự, với mong muốn cầu bình an, sức khỏe và may mắn cho năm mới. Ngoài việc tham gia các nghi lễ bái Phật, cầu an, người dân còn thưởng thức phong cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp của khu vực chùa Hương, với những hang động, đền thờ, suối và núi non bao quanh.
Đây không chỉ là dịp để mọi người tìm đến với đức Phật mà còn là cơ hội để chiêm ngưỡng vẻ đẹp huyền bí của thiên nhiên, thư giãn tâm hồn và kết nối với những giá trị văn hóa, tín ngưỡng lâu đời của dân tộc.
2.5. Lễ hội Gióng tại đền Sóc
Lễ hội này được tổ chức bắt đầu từ ngày 6 đến ngày 8 tháng Giêng, tại Hà Nội, nhằm tưởng nhớ chiến công của người anh hùng truyền thuyết Thánh Gióng. Trong ngày Lễ hội Gióng tại đền Sóc sẽ có vô số tín ngưỡng đổ về chiêm bái, tham gia các hoạt động mô phỏng trận đấu của Thánh Gióng với giặc ngoại xâm.
2.6. Lễ hội Tết trong tháng 1 – Hội Xoan
Cứ vào mùng 7 đến mùng 10 Tết mỗi năm, tại huyện Tam Thanh, Phú Thọ sẽ lại tổ chức Hội Xoan, tưởng nhớ về Xuân Nương (một nữ tướng tài giỏi của Hai Bà Trưng). Khởi đầu hội Xoan sẽ là tiệc cầu Xuân dâng Thành hoàng, sau đó là lễ hội diễn trò trình nghề, diễn ra ở bãi sông trước đình làng.
2.7. Lễ hội Lồng Tồng
Đây là lễ hội truyền thống của người dân tộc Tày tại tỉnh Tuyên Quang và được tổ chức vào mùng 8 tháng 1 âm lịch, nhằm cầu cho một năm mới mưa thuận, gió hòa, mùa màng bội thu, gia đình hạnh phúc ấm no.
Bên cạnh việc chuẩn bị và dâng lên thần linh những phần lễ quen thuộc (bánh chưng, thịt lợn, xôi ngũ sắc, trứng luộc), buổi lễ còn gắn liền với các trò chơi dân gian như ném còn, đi cà kheo, chọi gà, đánh đu, múa rối, múa võ, kéo co, đẩy gậy, hát then…
2.8. Lễ hội Tết trong tháng 1 – Lễ hội Yên Tử
Cứ vào mùng 9 Tết hằng năm, tại núi Yên Tử, tỉnh Quảng Ninh sẽ diễn ra lễ hội Yên Tử. Đặc biệt, ngày hội này và kéo dài từ tháng Giêng cho đến hết tháng 3 âm lịch với ý nghĩa tôn vinh công đức của Phật Hoàng Trần Nhân Tông (tổ sư đã sáng lập ra Thiền Phái Trúc Lâm).
Vào những ngày này, các tín đồ Phật giáo sẽ đến đây bái tổ Trúc Lâm, dâng hương cúng Phật, tham quan và tham gia hoạt động văn hóa dân gian…
2.9. Hội đền Hùng
Lễ hội đền Hùng tại Phú Thọ, Việt Trì là một trong những ngày hội lớn tại khu vực miền Bắc. Lễ hội này sẽ bắt đầu từ mùng 9 Tết cho đến ngày 13 tháng 3 (âm lịch). Chính hội đền Hùng sẽ là ngày mùng 10 tháng 3 (ngày Giỗ tổ Hùng Vương), với mục đích tưởng nhớ công lao dựng nước, giữ nước của các vị vua Hùng.
Vào dịp lễ này, người dân trên khắp mọi miền đất nước sẽ ghé thăm đền Hùng tại Phú Thọ để tham gia lễ, cúng bái cùng các hoạt động văn hóa nghệ thuật vô cùng đặc sắc.
2.10. Lễ hội Tết trong tháng 1 – Hội Lim
Hội Lim sẽ được tổ chức hằng năm vào ngày 12 đến ngày 14 tháng Giêng, tại huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh. Mở đầu hội Lim sẽ là lễ rước với sự tham gia của đông đảo người dân mặc lễ phục ngày xưa và đoàn rước kéo dài tới cả gần 1km. Tiếp theo là các trò chơi dân gian (đấu võ, đấu vật, nấu cơm, đấu cờ,…) và hội thi hát quan họ.
2.11. Lễ hội Khai ấn đền Trần
Lễ hội đền Trần cũng là một trong những lễ hội Tết trong tháng 1 được đón chờ nhất trong năm bởi người dân Nam Định.
Lễ hội này được tổ chức ở đền Trần, thành phố Nam Định, từ đêm ngày 14 đến rạng sáng ngày 15 tháng Giêng. Lễ Khai ấn sẽ bắt đầu từ giờ Tý (lúc giữa đêm). Sau khi hoàn tất lễ khai ấn, cửa đền sẽ mở để đón người dân cùng du khách thập phương vào dâng lễ đầu năm. Từ khoảng 5 giờ sáng ngày 15 tháng giêng sẽ bắt đầu phát ấn cho mọi người.
2.12. Lễ hội cầu Ngư
Cứ vào ngày 12 tháng Giêng của các năm Tý, Ngọ, Mão, Dậu (3 năm một lần) thì lễ hội cầu Ngư – một trong những lễ hội Tết trong tháng 1 dương lịch lại diễn ra. Ngày hội này được tổ chức tại làng chài Thái Dương Hạ, Thuận An, Huế.
Lễ hội cầu Ngư là dịp để người dân tưởng nhớ công ơn truyền dạy nghề của vị Thành Hoàng Trương Quý Công, cũng như cầu bình an, ra khơi sóng yên biển lặng cho người dân làng chài.
2.13. Lễ hội Tết trong tháng 1 – Hội làng Sình
Lễ hội làng Sình hay còn gọi là lễ hội đấu vật làng Sình. Đây là lễ hội nổi tiếng tại Huế, được tổ chức vào mùng 10 Tết hằng năm. Địa chỉ cụ thể của buổi lễ diễn ra tại đình làng Lại Ân (làng Sình) thuộc xã Phú Mậu, huyện Phú Vang, Huế.
Lễ hội đấu vật làng Sình được tổ chức với mong muốn ai ai cũng khỏe mạnh, an yên, mùa màng bội thu, đồng thời nâng cao tinh thần thượng võ và lòng dũng cảm.
2.14. Tết Nguyên Tiêu
Tết Nguyên Tiêu hay còn gọi là Tết Thượng Nguyên có nguồn gốc từ lễ cổ truyền Trung Quốc. So với Tết Nguyên đán thì Tết Nguyên Tiêu cũng là một trong những lễ hội Tết trong tháng 1 quan trọng. Ngày Tết này sẽ diễn ra vào rằm tháng Giêng (15 tháng 1 âm lịch).
Vào dịp Tết Nguyên Tiêu các gia đình thường làm mâm cúng dâng ông và tổ tiên, đồng thời lập đàn lễ ngoài trời để cảm tạ sự che chở, giúp đỡ của đất trời. Bên cạnh đó, cũng có một số gia đình lên chùa cúng sao giải hạn, cầu bình an, thuận lợi.
Tại một số nơi có cộng đồng người Hoa sinh sống sẽ có thể diễn ra nhiều lễ hội vô cùng đặc sắc như múa lân sư rồng, đố chữ, trình diễn ca kịch cổ truyền, thư pháp, thư họa…
2.15. Lễ hội Tết tháng Giêng – Chùa Bà Thiên Hậu, Bình Dương
Lễ hội Chùa Bà Thiên Hậu tại Bình Dương diễn ra từ ngày 13 – 15 tháng Giêng hàng năm, không chỉ là lễ hội Tết trong tháng 1 mà còn là sự kiện văn hóa đặc sắc, mang đậm bản sắc dân gian của vùng Đông Nam Bộ.
Đây là dịp để người dân và du khách tưởng nhớ và tôn vinh Bà Thiên Hậu – vị thần bảo trợ cho những người đi biển và những người nhập cư đến các vùng đất mới. Theo tín ngưỡng của người Hoa, Bà Thiên Hậu không chỉ giúp người dân vượt qua sóng gió trên biển mà còn che chở cho họ khi lập nghiệp nơi đất khách.
Truyền thuyết kể rằng Bà Thiên Hậu, tên thật là Lâm Mị Châu, người Phúc Kiến, sống vào thời nhà Tống. Từ nhỏ, Bà đã sở hữu những khả năng đặc biệt như nghe và nhìn thấy sự vật xảy ra cách xa hàng vạn dặm.
Nghi thức rước kiệu Bà đi một vòng quanh thành phố là một sự kiện long trọng, thu hút đông đảo người dân và du khách tham gia. Sau lễ rước kiệu, khách thập phương sẽ vào chùa, thắp nén hương thơm để tưởng nhớ và tri ân công đức của Bà, cầu mong sự bình an, may mắn và phát tài cho gia đình, cộng đồng.
2.16. Lễ Hội dịp Tết – Dinh Cô, Bà Rịa Vũng Tàu
Lễ hội Dinh Cô được tổ chức từ ngày 10 đến 12 tháng 2 Âm lịch tại thị trấn Long Hải, huyện Long Điền, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, là một trong những lễ hội Tết trong tháng 1 truyền thống đặc sắc của vùng biển. Lễ hội thờ bà Lê Thị Hồng Thủy, một người con gái xấu số, sau khi qua đời, xác bà trôi dạt vào bờ biển Long Hải. Người dân nơi đây đã chôn cất và lập miếu thờ bà trên một đồi cao để tưởng nhớ và tôn vinh bà.
Vào ngày chính hội, du khách và tín đồ tham gia lễ hội thường cầm trên tay một cành huệ trắng, biểu trưng cho sự thuần khiết và hiền hòa của bà, cùng một nén hương để dâng lên bàn thờ.
Điểm đặc biệt của lễ hội là nghi thức “Nghinh Cô” – hàng nghìn ghe thuyền xếp thành hàng ngay ngắn trên biển, tạo nên một khung cảnh trang trọng và linh thiêng, chào đón linh hồn bà trở về. Đây là một nghi lễ không chỉ thể hiện lòng thành kính, mà còn là dịp để người dân cầu mong bình an, may mắn cho năm mới.
2.17. Chợ Nổi – điểm du lịch nổi tiếng miền Tây Nam Bộ
Vào dịp cuối năm, các chợ nổi miền Tây trở nên sôi động và nhộn nhịp hơn bao giờ hết, khoác lên mình vẻ đẹp lung linh của sắc Tết. Đây không hẳn là một lễ hội Tết trong tháng 1 mà nhiều hơn là một phần không thể thiếu trong văn hóa độc đáo của miền sông nước dịp Tết đến xuân về.
Với hệ thống sông ngòi dài hơn 54.000 km, miền Tây Nam Bộ sở hữu một nền văn minh sông nước riêng biệt, không nơi nào có được. Những khu chợ nổi trên sông đã trở thành hình ảnh quen thuộc, gắn bó với đời sống của người dân nơi đây suốt hàng trăm năm qua, từ thời khẩn hoang lập đất cho đến nay.
>> Xem thêm: Top 10+ trò chơi dân gian trong dịp Tết đậm bản sắc dân tộc
Như vậy, Vua Nệm đã cùng bạn khám phá các lễ hội Tết trong tháng 1 dương lịch và âm lịch nổi tiếng tại Việt Nam. Hy vọng rằng, thông qua bài viết trên, bạn có thể hiểu thêm văn hóa dân tộc ta, nếu có cơ hội hãy thử tham gia một trong những lễ hội vô cùng đặc sắc trên nhé.