Chuyện quanh ta

Tam Thế Phật là gì? Ý nghĩa và cách thờ cúng như thế nào?

CẬP NHẬT 10/09/2022 | BỞI Tôn Vân

Đối với các Phật tử chắc hẳn đã hiểu rõ về Tam Thế Phật là gì, có ý nghĩa như thế nào và cách thờ cúng ra sao. Tuy nhiên, đối với nhiều gia chủ đây có thể còn là một khái niệm khá xa lạ. Đó cũng là lý do chúng tôi muốn chia sẻ bài viết này!

tranh tam thế phật
Tìm hiểu về Tam Thế Phật và cách thờ cúng

 

1. Tam Thế Phật là gì?

Trên thực tế, nếu không theo đạo Phật thì rất ít người biết rõ Tam Thế Phật là gì. Để giúp bạn hiểu rõ về Tam Thế Phật chúng tôi sẽ phân tích ý nghĩa của từng từ trong cách gọi tên này. Cụ thể:

  • Tam: Trong tiếng Hán có nghĩa là 3
  • Thế: Có 2 cách giải thích khác nhau. Cách đầu tiên, có thể hiểu “Thế” tức là “Thời”, gồm thời quá khứ, hiện tại và tương lai. Hoặc cũng có thể “Thế” tức là thế giới, gồm có thế giới phương Tây (bên trái) – Thế giới Cực Lạc của Phật A Di Đà, 2 bên là Quan Thế Âm Bồ Tát và Đại Thế Chí Bồ Tát, thế giới trung tâm – Thế giới Sa Bà của Phật Thích Ca Mâu Ni
  • Phật: Ý chỉ các vị thần Phật

Như vậy, Tam Thế Phật hay còn gọi là Tam thế tam thiên Phật chính là 3 vị Phật đại diện cho quá khứ, hiện tại và tương lai, cho thế giới nhân loại. Hay hiểu rộng ra thì Tam Thế Phật còn có ý nghĩa vô lượng vô biên vô số chư Phật mười phương.

2. Tam Thế Phật gồm những vị nào?

Tam Thế Phật như đã nói gồm có 3 vị Phật. Trong đó gồm: 

  • Phật A Di Đà: Đại diện cho quá khứ
  • Phật Thích Ca Mâu Ni: Đại diện cho hiện tại
  • Phật Di Lặc: Đại diện cho tương lai
hình tam thế phật
Tam Thế Phật gồm 3 vị Phật hiển linh

2.1. Phật A Di Đà

A Di Đà hay dịch ra có nghĩa là ánh sáng vô hạn. Cũng vì vậy mà vị Phật này còn được gọi là Đức Phật Ánh Sáng. Trong Phật giáo Đại Thừa có ghi chép lại rằng, tên của Phật A Di Đà có nghĩa là Vô Lượng Thọ (thọ mệnh vô lượng) và Vô Lượng Quang (ánh sáng vô lượng). Ngài cũng chính là giáo chủ của giới Cực lạc tại Tây Phương. 

Phật A Di Đà được biết tới nhiều hơn thông qua các ghi chép trong cuộc đời hoằng đạo của Phật Thích Ca Mâu Ni. Dựa theo lời kể này thì Phật A Di Đà là một vị Phật thuộc thế giới khác.

Còn theo như Đại Kinh A Di Đà, thì phật A Di Đà ở một kiếp sống trước đây được sinh ra trong hoàng tộc và giữ vị trí Hoàng tử Kiều Thi Ca của nước Diệu Hỷ. Ngài chính là con trai của vua Nguyệt Thượng Luân với hoàng hậu Thù Thắng Diệu Nhân. 

hình tam thế phật đẹp
Phật A Di Đà – Đại diện cho quá khứ

Cũng ở thời ấy, xuất hiện Thế Tự Tại Vương Như Lai – Đức Phật giáng sinh cứu độ chúng sinh. Khi nghe được tin này, Hoàng tử Kiều Thi Ca đã quyết định xuất gia, rời xa cung điện, hồng trần và được Phật chấp nhận, đồng thời còn cho thọ Tỳ kheo giới với hiệu là Pháp Tạng Tỳ kheo.

Ngài đã phát 48 lời nguyện để độ mười phương chúng sinh trước Đức Phật. Chỉ cần bất kỳ lời nguyện nào không viên mãn Ngài thề không thành Phật.

2.2. Phật Thích Ca Mâu Ni

Trong bộ Tam Thế Phật thì Phật Thích Ca Mâu Ni được đặt ở giữa và là biểu trưng cho hiện tại hoặc thế giới Ta Bà. Ngài được xưng tôn là Phật Tổ Như Lai, Phật Đà hoặc Đức Thế Tôn và là Bổn Sư thị hiện ở thế gian để giáo hóa chúng sinh.

Trong nhiều tài liệu Phật Giáo ghi chép lại thì Ngài giữ vai trò là giáo chủ của cõi Ta Bà. Vào tháng 4 năm 588 TCN, Ngài đã hoàn toàn giác ngộ và được chứng Thánh, thành Phật. Phật Thích Ca Mâu Nai đã là bậc đạo sư giác ngộ viên mãn và Ngài có khả năng nhìn được kiếp trước của bản thân lẫn chúng sinh cũng như sự hình thành hay hủy diệt của nhân loại. Đồng thời, Ngài cũng biết rằng mình đã thoát khỏi quy luật luân hồi và không thể tái sinh thêm bất kỳ lần nào nữa.

tam thế phật gồm những ai
Phật Thích Ca Mâu Ni – Đại diện cho hiện tại

Kinh Phạm Võng có ghi chép lại cho thấy rằng Phật Thích Ca Mâu Ni thị hiện ở thế giới này đã là lần thứ 8000. Ở kiếp trước, trước khi trở thành Phật, Ngài chính là Thái tử của tiểu vương quốc Sakya và là con trai của vua Tịnh Phạn, tên Tất Đạt Đa. Khi ấy đã có nhiều tiên tri dự đoán rằng sau ngày Ngài sẽ trở thành bậc vĩ nhân vĩ đại.

Đồng thời cũng có tiên đoán rằng sau khi thấy “một người già, một người bệnh, một xác chết và một sa môn” ngài sẽ quyết định xuất gia tu hành. Vua Suddhodana vì không muốn con trai minh đi tu đã cho Ngài được hưởng hết vinh hoa và tránh xa mọi cảnh khổ trong đời.

Tuy nhiên, trong một lần nộ, Ngài đi qua 4 cửa thành đã nhìn thấy hình ảnh một người già, một người bệnh, một tu sĩ cùng một xác chết như lời tiên đoán. Vậy là Ngài đã quyết định từ bỏ cuộc sống nhung lụa để đi tìm đạo.

Ngài cũng được biết tới là người đã phát hiện và khởi xướng con đường Trung đạo. Mặt khác, Ngài cũng đã dùng 49 liên tục để cho chúng sinh biết rõ về chân tướng vũ trụ nhân sinh, từ đó có thể sớm ngày phá mê khai ngộ.

Trong kinh điển Pali có ghi chép lại, Phật Thích Ca Mâu Ni thọ 80 tuổi và Ngài ra đi vào đúng mùa mưa. Trước đó 3 tháng Ngài cũng đã dự đoán được sự nhập diệt của mình. 

2.3. Phật Di Lặc

Di Lặc trong tiếng Phạn là Maitreya, có nghĩa là Từ Thị hay còn được hiểu là chủng tính từ bi. Trong đó, “từ” là từ, bi, hỷ, xả trong tứ vô lượng tâm, “thị” là chủng, họ, tộc.

Các ghi chép trong Kinh Bình Đẳng Giác và Kinh Pháp Hoa để lại thì Ngài chính là một trong những đệ tử của Phật Thích Ca. Đồng thời, Ngài cũng được lựa chọn trở thành Phật kế thừa của Phật Thích Ca. 

tam thế phật là gì
Phật Di Lặc – Đại diện cho tương lai

Kinh điển Phật giáo ghi chép lại rằng Di Lặc chính là vị Bồ tát đã được giác ngộ hoàn toàn và Ngài xuất hiện trên trái đất để giáo hóa chúng sinh, giảng dạy Phật pháp, chứng ngộ thành Phật. 

Ngoài ra, theo các tài liệu ở Ấn Độ thì Phật Di Lặc được cho là một vị hoàng tử có dáng người thanh mảnh nhưng rất tuấn tú. Ngài thường mặc trang phục Hoàng gia của Ấn Độ. Tuy nhiên, theo tài liệu từ Trung Quốc, Việt Nam thì Ngài lại có dáng người tròn, mặc áo hở bụng, vai đeo túi vải và gương mặt vui vẻ.

Ngài đi đến đâu cũng xin và ai cho thì cũng lấy. Nhưng khi Ngài gặp trẻ con thì đều cho hết. Nhìn chung thì Ngài là vị Phật sống rất vô tư, tự tại.

3. Thờ Tam Thế Phật có ý nghĩa gì?

Dựa trên những chia sẻ trên thì về cơ bản có thể hiểu rằng Tam Thế Phật gồm có 3 pho tượng Phật, gồm Phật A Di Đà, Thích Ca Mâu Ni và Di Lặc được tạc trong tư thế ngồi thiền kiết già. Người ta cho rằng khi thờ bộ tượng Phật này có thể nhắc nhở chúng ta luôn biết trân trọng cuộc sống hiện tại để khi nhìn về quá khứ có thể không hối tiếc, đồng thời cũng trân quý cuộc sống đang có và hướng tới tương lai vui vẻ, lạc quan, tốt đẹp.

bộ tam thế phật gồm những ai
Ngày ngày ngắm tượng của các Ngài thì có thể học được cách giữ cho tâm thanh tịnh

Nếu chúng ta thành tâm thờ cúng, lễ bái Tam Thế Phật, ngày ngày ngắm tượng của các Ngài thì có thể học được cách giữ cho tâm thanh tịnh, thoát khỏi mọi phiền não thế gian và tìm được chân lý của cuộc sống. Đồng thời, chúng ta cũng học được cách tiêu trừ những vọng tưởng, tạp niệm, sống nhân từ, vui vẻ, an yên hơn. 

4. Cách thờ tượng Tam Thế Phật tại gia

4.1. Thỉnh tượng Tam Thế Phật

Nếu bạn muốn thờ cúng tượng Tam Thế Phật tại gia thì đầu tiên cần phải thỉnh tượng Phật hay còn gọi là khai quang điểm nhãn. Có thể khai quang bộ tượng Phật bằng cách nhờ thầy tại chùa làm phép, tụng kinh, làm lễ. 

thờ tam thế phật tại gia
Thờ cúng Tam Thế Phật tại gia đúng cách

Sau khi khai quang bộ tượng thì bạn có thể đặt bộ tượng ở nơi cao ráo, sạch sẽ và xếp thêm đầy đủ các vật phẩm thờ cúng. Cuối cùng là lựa chọn ngày lành tháng tốt để làm lễ an vị Phật và thỉnh Phật về thờ. 

Lưu ý, gia chủ nên ăn chay trong thời gian thỉnh Phật sau đó mới mời thầy tới để cúng bái, làm lễ.

4.2. Cách thờ cúng Tam Thế Phật đúng phong thủy

  • Đặt bàn thờ Tam Thế Phật tại nơi khô ráo, sạch sẽ và cao ráo. Tượng hướng ra phía cửa chính. Tuyệt đối không để bàn thờ Phật gần hoặc hướng về phòng ngủ, phòng vệ sinh, phòng bếp,…
  • Bên cạnh đó cũng tránh để Tam Thế Phật thờ chung với các tượng Thần Thánh khác
  • Nếu thờ gia tiên thì không nên thờ chung mà phải đặt bàn thờ gia tiên bên phải hoặc bên trái bàn thờ Tam Thế Phật
thỉnh tượng tam thế phật
Đặt bàn thờ Tam Thế Phật tại nơi khô ráo, sạch sẽ và cao ráo.
  • Nên chọn ngày rằm, ngày mùng 1 hoặc ngày vía chư Phật, Bồ Tát để tổ chức lễ thượng an vị cho Tam Thế Phật
  • Đồ lễ cúng Tam Thế Phật thường là hoa quả, bánh kẹo được đặt trên đĩa hoặc mâm bồng, không thờ vàng mã, đồ mặn

XEM THÊM: Mẹo đặt bát muối phong thủy thu hút tài lộc, đời phất nhanh như diều gặp gió

Trên đây là giải đáp cho những ai đang quan tâm Tam Thế Phật là gì và có ý nghĩa ra sao. Nếu gia đình bạn đang có ý định thờ cúng bộ 3 tượng Phật này thì cần chú ý thờ cúng đúng cách, đúng phong thủy.

Bài viết liên quan:

Tôn Vân
Tôn Vân