Dương khí là gì? Cách giúp bổ dương khí hiệu quả

Trong dưỡng sinh Đông Y có một thuật ngữ rất quan trọng và thường xuyên được nhắc tới đó là dương khí. Có thể đã có rất nhiều người nghe tới thuật ngữ này. Thế nhưng không phải ai cũng hiểu dương khí là gì? Có tác dụng ra sao? Làm sao để bổ dương khí hiệu quả? Nếu đây cũng là những vấn đề bạn đang quan tâm thì hãy tham khảo bài viết của chúng tôi để hiểu rõ hơn về dương khí!

1. Dương khí là gì?

Trước khi đi tìm hiểu dương khí là gì thì cùng điểm qua khái niệm về khí. Khí chính là cơ sở trong học thuyết lý luận Đông Y, đồng thời đó cũng được xem là năng lượng giúp huyết và tân dịch trong cơ thể tuần hoàn. Cũng có nhiều người quan niệm khí chính là oxy mà chúng ta hít thở mỗi ngày. 

Đối với lĩnh vực Đông Y thì khí chính là một chất vô hình và cũng là nguồn năng lượng mà cho tới nay khoa học vẫn chưa thể xác định được bản chất của nó. Nhìn chung thì khí là một lĩnh vực rất rộng lớn, được sử dụng để làm nền tảng lý luận chính khi muốn luận bệnh hay dưỡng sinh phòng bệnh. 

Trong khí gồm có 2 loại là dương khí và âm khí. Tuy nhiên, ở khuôn khổ bài viết này chúng ta sẽ đi tìm hiểu dương khí là gì trước.

Dương khí được sử dụng để nói về nguồn năng lượng tồn tại bên trong cơ thể. Nhờ có sự vận động của dương khí mà các cơ quan cơ thể mới có thể hoạt động bình thường. Vì vậy, một khi cơ thể bị thiếu dương khí sẽ khiến các cơ quan trong cơ thể xuất hiện vấn đề. 

2. Những thay đổi của cơ thể khi thiếu dương khí

Sau khi đã nắm được khái niệm dương khí là gì thì cần xem xét các thay đổi gì khi cơ thể thiếu dương khí. Bao gồm: 

• Cảm thấy mệt mỏi, uể oải, thiếu sức sống, làm việc kém hiệu quả
• Có thể xuất hiện một số dấu hiệu như chân tay lạnh, da xanh xao, cơ thể yếu ớt, dễ bị chóng mặt, đánh trống ngực,…
• Kén ăn hơn, không còn cảm giác thèm ăn và ăn không ngon miệng nên càng làm sức khỏe yếu hơn
• Chức năng tiêu hóa bắt đầu xuất hiện một số vấn đề, dễ bị tiêu chảy, tiêu hóa kém, chướng bụng

3. Nguyên nhân cơ thể bị thiếu dương khí là gì?

Có rất nhiều người nhân khiến cơ thể của bạn bị thiếu dương khí. Cụ thể đó là những nguyên nhân nào? 

3.1. Do ăn uống không điều độ

Một trong những nguyên nhân lớn nhất khiến bạn rơi vào tình trạng thiếu dương khí đó là do ăn uống không điều độ. Ăn uống và sức khỏe có mối liên hệ mật thiết với nhau.

Nếu bạn nạp vào cơ thể quá nhiều thức ăn và ăn uống không đúng giờ, đúng bữa có thể gây tổn hại dương khí, tạo gánh nặng cho tràng vị và các bộ phận khác trong cơ thể. Từ đó làm giảm chức năng tiêu hóa, hấp thụ dưỡng chất kém và cơ thể dần tích tụ cặn bã. Kết quả cuối cùng là khiến hoạt động của khí huyết, kinh lạc bị cản trở.

3.2. Ăn quá nhiều thực phẩm cay nóng

Nếu bạn vẫn chưa biết nguyên nhân gây tổn hại dương khí là gì thì rất có thể là bởi bạn đã ăn quá nhiều thực phẩm cay nóng. Các thực phẩm cay nóng có thể kích thích thị giác, làm bạn hưng phấn và ăn ngon miệng hơn. Thế nhưng chúng lại chính là lý do khiến cơ thể bị tổn hao dương khí.

Không chỉ thế, ăn nhiều và thường xuyên đồ ăn cay nóng còn gây ra các bệnh về đường tiêu hóa như đau dạ dày, đại trạng, đặc biệt là niêm mạc dạ dày. Đồng thời, khả năng hấp thụ dinh dưỡng, tạo ra dương khí cho cơ thể cũng bị suy giảm.

3.3. Thường xuyên ăn uống đồ lạnh

Không chỉ đồ ăn cay nóng mà các đồ ăn lạnh cũng là nguyên nhân gây ảnh hưởng tới dương khí trong cơ thể. Vào mùa hè, khi thời tiết oi bức người ta thường có xu hướng thích những đồ ăn, đồ uống lạnh, ví dụ như kem, nước ngọt, nước ép để lạnh, trà sữa,…

Mặc dù những thực phẩm này có thể giải khát tạm thời, khiến bạn cảm thấy mát mẻ, dễ chịu hơn nhưng nó lại gây ra tình trạng kích ứng dạ dày và đường ruột, thậm chí là tổn hao dương khí và tiêu chảy. Vì vậy, bạn nên học cách kiểm soát cơ thể, ăn uống đồ lạnh có chừng mực, kể cả khi trời nóng để bảo vệ sức khỏe.

3.4. Làm việc và nghỉ ngơi không hợp lý

Rất nhiều người hiện nay đều bị thiếu dương khí bởi nguyên nhân làm việc và nghỉ ngơi không hợp lý, thiếu khoa học. Đặc biệt là các bạn trẻ thường có thói quen thức tới 2 – 3h sáng mới đi ngủ. Điều này sẽ gây ra rất nhiều vấn đề về sức khỏe, tinh thần và đặc biệt tổn hại dương khí. 

Vì vậy, tốt nhất bạn nên đi ngủ sớm, vào khoảng 10 – 11h để cơ thể được nghỉ ngơi, thư giãn. Khi tỉnh dậy cơ thể cũng sẽ cảm thấy khỏe khoắn, tinh thần tỉnh táo, sức khỏe bảo đảm và giảm nguy cơ xuất hiện tình trạng thiếu dương khí.

3.5. Ngồi điều hòa quá nhiều

Không chỉ tại các công ty mà rất nhiều gia đình đều đã lắp đặt điều hòa. Với nhiều người, vào mùa hè, điều hòa chính là “người bạn” quan trọng nhất. Có nhiều người ngồi làm việc 8 tiếng trong điều hòa và khi về nhà lại tiếp tục mở điều hòa để xua tan cái nóng nực, oi bức của mùa hè. Mặc dù điều này có thể giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn nhưng thực tế nó lại gây ra những ảnh hưởng nhất định tới sức khỏe. 

Dù thời tiết oi bức, khó chịu nhưng lại là cơ hội để cơ thể tiết mồ hôi. Các độc tố trong cơ thể sẽ theo tuyến mồ hôi mà được thải ra ngoài. Nhưng nếu ngồi điều hòa cả ngày thì cơ thể sẽ không còn cơ hội này nữa. Bên cạnh đó, luồng khí lạnh từ điều hòa xâm nhập vào cơ thể, lâu dài sẽ làm thể chất chuyển sang hàn tính, thiếu dương khí.

4. Các biện pháp giúp tăng cường dương khí

Sau khi hiểu rõ dương khí là gì và những vấn đề có thể xuất hiện khi cơ thể thiếu dương khí, nhiều người đã đặt ra câu hỏi rằng “Làm sao để có thể bổ sung dương khí?”. Có rất nhiều biện pháp để giúp tăng cường dương khí cho cơ thể. Ví dụ như:

4.1. Cứu ngải 

Đây là một biện pháp trị liệu, giúp tăng cường dương khí của Trung Y. Biện pháp này sẽ sử dụng sức nóng tác dụng lên các huyệt đạo trên cơ thể. Mục đích nhằm tạo ra phản ứng cơ thể để đề phòng và điều trị bệnh. 

Khi thực hiện cứu ngải sẽ sử dụng lá ngải cứu khô, được điều chế thành ngải nhung sau đó đem làm mồi ngải hoặc cũng có thể là điếu ngải để cứu. Cần phải thực hiện cứu ngải trên mạch Đốc – Đường thẳng chính giữa sống lưng, tính từ đốt sống cổ cho tới xương sống. Khi thực hiện cứu ngải tại mạch Đốc có thể giúp cơ thể bổ sung dương khí bị thiếu hụt.

4.2. Vận động

Một cách khác cũng có thể giúp tăng cường dương khí, đó chính là vận động, tập thể dục thể thao thường xuyên để dương khí lưu thông tới khắp cơ thể, đặc biệt là tứ chi.

Sau khi tập thể dục thể thao, vận động cơ thể sẽ khiến toàn thân phát nhiệt. Nhờ vậy mà quá trình lưu thông máu được thúc đẩy, cải thiện đáng kể về cả sức khỏe lẫn tình trạng thiếu dương khí. Với những người thuộc thể chất hàn lạnh, cơ thể yếu ớt lại càng cần chăm chỉ vận động, tập thể dục thể thao.

4.3. Ngâm chân trong nước nóng

Từ lâu ngâm chân trong nước nóng đã được biết tới là một liệu pháp dưỡng sinh an toàn, đơn giản nhưng hiệu quả của Trung Y. Mỗi ngày ngâm chân trong nước nóng có thể giúp loại bỏ hàn khí, kích thích kinh lạc ở bàn chân, đồng thời còn có thể làm dịu cảm xúc tiêu cực, nóng nảy và hỗ trợ cho giấc ngủ, để ngủ ngon và sâu giấc hơn. Khi cơ thể được nghỉ ngơi tốt thì dương khí tự nhiên cũng sẽ đầy đủ.

4.4. Sưởi nắng 

Mặt trời chính là một yếu tố thuộc dương khí. Vì vậy, ánh nắng mặt trời cũng chính là nguồn cung cấp dương khí tự nhiên và chính yếu nhất cho cơ thể. Mỗi ngày bạn có thể dành cho 15 – 30 phút để phơi nắng. Thời điểm phơi nắng tốt nhất là từ 9 – 10h sáng vì lúc này ánh nắng mặt trời không quá mạnh nhưng cũng không quá yếu. Có thể vừa kết hợp đi bộ vận động vừa sưởi nắng. 

4.5. Ngủ sớm dậy sớm

Hãy xây dựng cho mình thói quen ngủ sớm, dậy sớm. Điều này vừa tốt cho sức khỏe, đảm bảo tinh thần tỉnh táo, minh mẫn lại còn có thể giúp bổ sung dương khí. Việc nghỉ ngơi điều độ, khoa học còn giúp cơ thể loại bỏ độc tố.  

Trên đây là giải đáp của chúng tôi cho những ai đang thắc mắc dương khí là gì và cách để giúp tăng cường dương khí. Hãy luôn chú trọng chăm sóc sức khỏe, đảm bảo dương khí đầy đủ để phòng tránh bệnh tật.