Chi tiết bài cúng Tết thanh minh và các lưu ý khi chuẩn lễ cúng 

Tết Thanh Minh là ngày cực kỳ quan trọng trong tín ngưỡng văn hóa của người Việt. Đây là thời điểm con cháu trong nhà sẽ đi tảo mộ để bày tỏ tấm lòng thành kính với ông bà tổ tiên. Bên cạnh việc chuẩn bị mâm lễ cúng, bài văn khấn Tết thanh minh cũng cần được chuẩn bị chu đáo để ông bà tổ tiên chứng giám lòng thành.

Cùng tham khảo chi tiết bài cúng Tết thanh minh và các lưu ý khi chuẩn bị lễ cúng trong bài viết sau nhé!

1. Tết Thanh minh là ngày nào?

Tiết thanh minh được xác định là ngày đến sau ngày lập xuân 45 ngày. Đây là thời điểm để con cháu trong gia đình hướng về nguồn cội của mình, dành một ngày để viếng mộ, cắt cỏ và đắp đắt lên mộ tổ tiên, hay còn gọi là tảo mộ.

Thời điểm tết Thanh Minh là thời điểm giao mùa nên cây cối mọc tươi tốt hơn nên việc tảo mộ cũng là điều cần thiết để giúp ngôi mộ thêm gọn gàng, đồng thời đắp thêm đất lên phần mộ tổ tiên. 

Theo quan điểm của các thầy phong thủy, tết Thanh minh hoàn toàn có thể thực hiện tại nhà thay vì đến trực tiếp mộ. Lễ cúng và mâm cỗ của tết Thanh minh không nhất thiết phải chuẩn bị long trọng, cầy kỳ, vì tấm lòng là quan trọng nhất, chỉ cần thành tâm dâng lên tổ tiên thì sẽ được chứng giám.

Tuy nói không cầu kỳ nhưng mâm cỗ cho ngày này cũng cần có đủ các món như xôi chè, bánh trái, nước suối, gạo, muối, bỏng, bơ,  

2. Bài cúng Tết thanh minh ngoài mộ

Dưới đây là bài cúng Tết thanh minh Âm phần long mạch theo sách Văn khấn cổ truyền của Đại đức Thích Thanh Tâm, NXB Thời đại:

Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).

Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con kính lạy hoàng thiên hậu thổ, chư vị tôn thần.

Con kính lạy các ngài thần linh bản xứ cai quản trong khu vực này.

Hôm nay là ngày: …

Tín chủ chúng con là: (tên người khấn).

Ngụ tại: (địa chỉ của nhà tín chủ).

Nhân Tết Thanh minh, tín chủ con thành tâm sắm lễ, quả cau lá trầu, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương kính dâng trước án, kính mời chư vị tôn thần lai lâm chiếu giám.

Gia đình chúng con có ngôi mộ của: (cha, ông hay cụ tam đại, tứ đại theo vai của người dưới mộ so với tín chủ), táng tại xứ này, nay muốn sửa sang xây đắp.

Vì vậy chúng con xin kính cáo các đấng thần linh, thổ công, thổ phủ, long mạch, tiền chu tước, hậu huyền vũ, tả thanh long, hữu bạch hổ và chư vị tôn thần cai quản trong khu vực này.

Chúng con kính mời các vị chư thần về đây chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, độ cho vong linh được an nhàn yên ổn, siêu thoát.

Cúi xin các vị phù hộ độ trì cho tín chủ chúng con toàn gia mạnh khỏe an bình, bốn mùa không tật ách, tám tiết hưởng thái bình.

Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).

Trong dịp này, các gia đình cũng thường cúng gia tiên tại nhà. Độc giả có thể tham khảo mẫu văn khấn gia tiên như sau:

Hôm nay là ngày… tháng… năm…

Nay con giữ việc phụng thờ tên là… ,…tuổi, sinh tại xã… , huyện…. , tỉnh… cùng toàn gia, trước bàn thờ gia tiên cúi đầu bái lễ.

Kính mời thổ công Táo quân đồng lai cách cảm.

Kính dâng lễ bạc: Trầu rượu, trà nước, vàng hương, hoa quả cùng phẩm vật lòng thành nhân dịp…

Kính mời hương hồn nội ngoại tổ tiên, kỵ, cụ, ông bà, cha mẹ, cô dì chú bác, anh chị em chứng giám và hưởng lễ.

3. Bài cúng Tết thanh minh tại gia

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)

Con lạy chín phương trời, mười phương chư phật, chư phật mười phương.

Con lạy gia tiên tiền tổ, họ hàng nội ngoại hai bên gia tộc họ…

Con lạy bà tổ cô ông mãnh, ông bà, cô bé Đỏ, cậu bé Đỏ tại gia

Hôm nay là ngày 5 tháng 3 năm Nhâm Dần

Nay con giữ việc phụng thờ tên là…, tuổi…, sinh tại xã…, huyện…, tỉnh… cùng toàn  gia, trước bàn thờ gia tiên cúi đầu bái lễ.

Kính mời thổ công Táo quân đồng lai cách cảm.

Kính dâng lễ bạc: trầu rượu, trà nước, vàng hương, hoa quả cùng phẩm vật lòng thành nhân dịp tiết Thanh Minh, kính mời hương hồn nội ngoại tổ tiên, kỵ, cụ, ông bà, cha mẹ, cô dì chú bác, anh chị em chứng giám và hưởng lễ.

Con thành tâm thành kính cúi xin gia tiên tiền tổ, bà tổ cô ông mãnh, ông bà… phù hộ độ trì, đề tâm xếp nếp, vuốt ve che chở cho đại gia đình con bình an, thịnh vượng, ba tháng mùa hè chín tháng mùa đông đều mát mẻ, tốt tươi. Điều lành mang lại, điều dữ mang đi cho công việc của gia đình con đều thuận buồn xuôi gió, gặp nhiều may mắn.

Chúng con kính dâng lễ bạc tâm thành, cúi xin gia tiên chứng minh chứng giám cho lòng thành của toàn thể gia quyến.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)

4. Bài cúng Tết thanh minh tại mộ phần

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)

Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con kính lạy hương linh: (đọc tên người dưới phần mộ)

Hôm nay là ngày (đọc ngày âm lịch), nhân tiết Thanh minh, tín chủ chúng con là… ngụ tại số nhà… phường… quận,… thành phố…

Chúng con và toàn thể thành viên trong gia đình nhờ công ơn cao dày của … chạnh lòng nghĩ đến âm phần ở nơi hoang vắng, tín chủ con thành tâm sắm lễ, quả cau lá trầu, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương kính dâng trước mộ, kính mời chân linh lai lâm hiến hưởng.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)

5. Lễ cúng Tết thanh minh cần có gì?

5.1 Lễ cúng Tết thanh minh tại nhà

Nếu chọn làm lễ cúng Tết thanh minh tại nhà thì gia đình cần lưu ý một số điều sau: 

Phần chuẩn bị mâm cúng không yêu cầu quá phức tạp, bạn có thể làm các món theo phong tục địa phương cũng như thời gian và điều kiện của mỗi gia đình. 

Mâm cúng tết Thanh minh tại nhà nên chuẩn các món mặn như canh măng, giò, miến, gỏi, gà luộc, xôi,..Với gia đình Phật tử, mâm cỗ sẽ được chuẩn bị hoàn toàn bằng đồ chay. 

Nếu gia đình không có thời gian chuẩn bị mâm cỗ đầy đủ để cúng tết Thanh minh thì bạn có thể chuẩn bị hoa, quả, trà, hương, bánh kẹo,… để tỏ lòng thành tưởng nhớ tổ tiên. 

Bên cạnh việc chuẩn bị mâm cúng một cách chỉn chu, thì gia chủ cần dành thời gian dọn dẹp nhà cửa, lau dọn bàn thờ. Lúc thắp hương, các thành viên trong nhà cần mặc quần áo lịch sự, kín đáo, chỉnh tế để vái lạy và độc văn khấn. Sau một tuần hương cháy thì mới tiến anh hóa vàng mã và xin thụ hưởng lộc. 

5.2 Lễ cúng Tết thanh minh ngoài mộ

Tùy theo điều kiện cũng như thời gian mà mỗi gia đình có sự chuẩn bị cho lễ cúng Tết Thanh minh ngoài mộ. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể chuẩn bị mâm cỗ chay hoặc mặn đều được. 

• Nếu lựa chọn mâm cỗ chay, bạn nên chuẩn bị các món ăn như xôi chè, bánh trái, nước suối, gạo, muối, bơ, bỏng, chén mật ong. 
• Nếu là mâm cỗ mặn thì bạn nên chuẩn bị các món như rượu, thịt, chân giò, gà luộc,…

Bên cạnh món ăn thì một số lễ vật khác bạn cần chuẩn bị là hương, đèn, chè, trái cây, rượu, nước trong, trầu cau và vàng mã. Nếu ở mộ phần có nhiều bát hương thì đảm bảo là bát nào cũng được cắm. 

Trước khi cúng Tết thanh minh tại mộ, bạn cần dành thời gian để dọn dẹp, rẫy hết cỏ dại và cây hoang trùm trên mộ và đắp đất để cho đầy đặn rồi mới đặt lễ vật lên. Cho đến hương cháy khoảng ⅔ thì tiến hành làm lễ tạ, hóa vàng và xin lộc về nhà để tiếp tục làm gia thần, gia tiên ở nhà. Nếu bạn có ghi văn khấn ra giấy thì  hãy nhớ mang đí hóa chúng sau khi đọc xong nhé!

XEM THÊM:

• Cúng mùng 3 là cúng gì? Chi tiết bài cúng mùng 3
• Hướng dẫn chuẩn bị lễ cúng và bài cúng động thổ

Trên đây là những bài cúng Tết thanh minh và cách chuẩn bị mâm cúng tổ tiên chuẩn xác. Hy vọng những thông tin này trên đây sẽ giúp ích cho bạn nhé. Theo dõi Vua Nệm để nhận được nhiều kiến thức thú vị về giấc ngủ và các khuyến mãi mua sắm hấp dẫn.