Chuyện quanh ta

Mạng xã hội là gì? Có nên phụ thuộc quá mức vào mạng xã hội không?

CẬP NHẬT 02/08/2023 | BỞI Ngọc Hân

Mạng xã hội là một nền tảng không còn xa lạ với con người hiện nay. Tuy nhiên, nếu dùng mạng xã hội không đúng cách thì nó lại trở thành “con dao hai lưỡi” . Vậy mạng xã hội là gì? Có những ảnh hưởng tích cực và tiêu cực đến cuộc sống con người như thế nào? Cùng đón đọc bài viết của Vua Nệm nhé!

1.  Mạng xã hội là gì?

Mạng xã hội là gì, những mạng xã hội nào phổ biến nhất hiện nay? Cùng xem nhé!

1.1. Khái niệm mạng xã hội là gì

Trước tiên, chúng ta hãy cùng tìm hiểu khái niệm mạng xã hội là gì. Mạng xã hội là nền tảng giúp mọi người có thể gặp gỡ, giao lưu, chia sẻ trạng thái, hình ảnh hay xây dựng mối quan hệ giữa trên nghề nghiệp, tính cách chung,… Ngày nay, mạng xã hội cho phép người truy cập dễ dàng thông qua đa dạng các thiết bị điện tử như điện thoại, iPad, máy tính,…

mạng xã hội là gì
Mạng xã hội là nền tảng để nhiều người dùng trên thế giới kết nối với nhau

1.2. Một số nền tảng mạng xã hội thịnh hành

Tại Việt Nam, một số mạng xã hội phổ biến, được đông đảo người dùng sử dụng nhất phải kể đến như:

  • Facebook: là nền tảng mạng xã hội được người dùng ưa chuộng nhất hiện nay. Người dùng có thể đăng ký tài khoản mạng xã hội này bằng số điện thoại hay Email đều được.
  • Youtube: là nền tảng chia sẻ video của Google. Tại đây, người dùng có thể tìm kiếm video với các nội dung khác nhau như phim ảnh, hoạt hình, vlogs, ẩm thực, du lịch,…
  • Instagram: là ứng dụng chuyên dùng để chia sẻ hình ảnh và video ngắn với người thân, bạn bè, bằng máy tính hoặc điện thoại. Đặc biệt, Instagram có tính năng bảo mật, chỉ có những người theo dõi tài khoản mới có thể thấy được hình ảnh hay video mà bạn chia sẻ.
  • Tiktok: mặc dù khá non trẻ, nhưng Tiktok có sự phát triển đáng kinh ngạc trong vài năm trở lại đây. Với Tiktok, người dùng có thể thoải mái tạo những video ngắn, bằng kho nhạc khổng lồ, cùng hiệu ứng và dán nhãn ấn tượng.
  • Zalo: một số ứng dụng chính của Zalo như gửi file dung lượng cao, chat, tích hợp luôn cả mạng xã hội, mua sắm online, thanh toán hoá đơn… Nhờ đó, người dùng có thể sử dụng thuận tiện mà không lo tốn quá nhiều dung lượng điện thoại.

2. Đặc điểm của mạng xã hội

Khi đã tìm hiểu mạng xã hội là gì, chúng ta hãy cùng làm rõ những đặc điểm của nó. Ngày nay, mạng xã hội tồn tại ở rất nhiều mô hình khác nhau. Dẫu vậy, mạng xã hội vẫn có 1 số đặc điểm chung như sau:

  • Mạng xã hội là một ứng dụng được sử dụng dựa trên nền tảng mạng Internet.
  • Tất cả những nội dung có trên mạng xã hội đều được người dùng đăng tải và chia sẻ.
  • Muốn sử dụng mạng xã hội, bạn cần phải tạo 1 tài khoản, hồ sơ thông tin người dùng riêng.
  • Mạng xã hội giúp tạo điều kiện cho sự phát triển cộng đồng nhờ vào việc kết nối tài khoản cá nhân với các tổ chức hay cá nhân khác. 
đặc điểm mạng xã hội
Mạng xã hội tạo điều kiện để phát triển cộng đồng

3. Những lợi ích và bất cập của mạng xã hội

Mạng xã hội từ lâu đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống người dân ở nước ta. Vậy lợi ích và tác hại của mạng xã hội như thế nào?

3.1. Lợi ích của mạng xã hội

3.1.1. Cung cấp thông tin miễn phí một cách nhanh chóng

Mạng xã hội cung cấp cho người dùng một kho tàng kiến thức và thông tin khổng lồ, đa dạng, phong phú về nhiều lĩnh vực trong đời sống. Nhờ đó, người dùng có thể dễ dàng tiếp cận thông tin, cũng như có góc nhìn đa chiều hơn về sự việc đang diễn ra. 

3.1.2. Kết nối với gia đình, bạn bè

Nhờ có mạng xã hội mà bạn có thể kết nối với bạn bè trên toàn thế giới một cách dễ dàng, nhanh chóng. Có thể nói, mạng xã hội sẽ giúp xóa bỏ ranh giới địa lý triệt để. Từ đó, con người trở nên gần gũi với nhau hơn, có như vậy thì mối quan hệ giữa người với người mới ngày càng tốt đẹp được.

3.1.3. Khám phá thông tin đa dạng

Như đã nói ở trên thì mạng xã hội là một kho tàng thông tin sâu rộng. Chính vì vậy, bạn có thể sử dụng nó để trau dồi thêm những kiến thức còn thiếu cho mình. Nhờ đó, giúp bản thân thêm hoàn thiện kiến thức và kỹ năng mỗi ngày. 

lợi ích mạng xã hội
Những lợi ích của mạng xã hội là gì? Mạng xã hội giúp ta khám phá được nhiều kiến thức, kỹ năng

3.1.4. Trao đổi thông tin nhanh chóng

Nếu như trước đây, chúng ta thường trao đổi thông tin qua thư từ, báo đài khá mất thời gian thì ngày nay, mạng xã hội giúp con người truyền tải thông tin cực kỳ nhanh chóng qua thư điện tử. Mặt khác, chúng ta cũng có thể cập nhật tin tức xã hội, trạng thái của người thân, bạn bè qua những bài đăng trên nền tảng này.

3.1.5. Phục vụ kinh doanh

Hình thức kinh doanh trên mạng xã hội, hay còn gọi là bán hàng online, ngày càng trở nên phổ biến. Với hình thức này, bạn sẽ tiếp cận được nhiều đối tượng khách hàng cũng như tiết kiệm chi phí vận hành để công cuộc kinh doanh trở nên hiệu quả hơn.

3.2. Tác hại của mạng xã hội

3.2.1. Ảnh hưởng trật tự xã hội

Lợi dụng mạng xã hội, nhiều tội phạm công nghệ cao đã phát tán virus độc hại để thu thập thông tin cá nhân của người dùng như họ tên, số điện thoại, số tài khoản ngân hàng, thẻ tín dụng,… Với thông tin này, đối tượng sẽ thực hiện lừa đảo, chiếm đoạt tài sản người dùng. 

Nguy hiểm hơn, những thế lực phản động, thù địch còn lợi dụng mạng xã hội nhằm cố ý tuyên truyền, xuyên tạc, chống phá Đảng và Nhà nước. Chúng lợi dụng những vấn đề nhạy cảm liên quan đến xã hội, chính trị được dư luận quan tâm để kích động, lôi kéo người dân nổi dậy chống đối lại chính quyền.

3.2.2. Khiến con người xa rời thực tế

Khi có sự hiện diện của mạng xã hội, chúng ta chỉ cần một vài thao tác đơn giản để kết nối với bất cứ ai trên thế giới. Tuy nhiên, cũng chính vì sự thuận tiện này mà chúng ta ngày càng xa rời thực tế, ít tiếp xúc với người thân, bạn bè,…để đắm chìm vào những mối quan hệ ảo. Từ đó, những mối quan hệ ngoài đời thật ngày càng xa cách.

tác hại mạng xã hội
Những tác hại của mạng xã hội là gì?  Mạng xã hội khiến nhiều người dùng đắm chìm mà xa rời thực tế

3.2.3. Dễ mắc bệnh tâm lý

Nhiều nghiên cứu trở lại đây cho thấy rằng những người thường xuyên dùng mạng xã hội có xu hướng gặp phải những chứng bệnh tâm lý. Họ hay cảm thấy tiêu cực, nghiêm trọng hơn là trầm cảm. Mặt khác, ánh sáng xanh phát ra từ thiết bị điện tử còn tác động đến não bộ con người gây mất ngủ. Khi thiếu ngủ lâu ngày, cơ thể chúng ta sẽ kiệt sức và tăng nguy cơ bệnh lý phát sinh.

3.2.4. Bị xâm phạm riêng tư

Nhiều thông tin đã chỉ ra rằng nền tảng xã hội bán thông tin cá nhân người dùng. Mặt khác, nguy cơ từ virus hay hacker cũng đe dọa đến quyền riêng tư của bạn.

4. Thực trạng mạng xã hội ở nước ta

Việt Nam hiện là một trong số các quốc gia có tốc độ phát triển công nghệ thông tin tăng chóng mặt. Do đó, số lượng người tiếp cận và sử dụng mạng xã hội cũng ngày càng tăng cao. Tính đến nay, theo thống kế, số lượng người dùng mạng xã hội đã đạt 72 triệu người (72% tổng dân số). Với dữ liệu này, Việt Nam đứng thứ 18 trên thế giới về tỷ lệ dân sử dụng mạng xã hội và nằm trong Top 10 quốc gia đứng đầu về lượng người sử dụng Facebook và Youtube. Tuy nhiên, song song với đó là việc tỷ lệ người dùng “nghiện” mạng xã hội cũng tăng lên.

Cụ thể, “nghiện” mạng xã hội là việc một cá nhân dành thời gian quá mức vào việc truy cập mạng xã hội. Dần dần, họ trở nên mất kiểm soát và để sức khỏe, công việc, cuộc sống của mình bị ảnh hưởng. Theo nghiên cứu của những chuyên gia đến từ Anh, việc nghiện mạng xã hội thậm chí còn nguy hiểm hơn nghiện rượu bia, thuốc lá,… Bởi lẽ, nó làm con người không còn sự kết nối với cuộc sống thực và nảy sinh tình trạng trầm cảm.

thực trạng mạng xã hội
Con người bị chi phối bởi những thông tin, tương tác ảo trên mạng xã hội

>> Xem thêmNhững tác hại của mạng xã hội mà không phải ai cũng biết

Bài viết là giải đáp những thắc mắc “mạng xã hội là gì” cùng những lợi ích và tác hại mà những nền tảng này mang lại. Vua Nệm hy vọng những chia sẻ trên sẽ giúp bạn đọc có thêm nhiều kiến thức cũng như sử dụng mạng xã hội một cách hợp lý nhé!

Bài viết liên quan:

Avatar
Ngọc Hân