Tôn nhang bản mệnh là gì? Cách sắm lễ và làm lễ chi tiết

Tôn nhang bản mệnh là một nghi thức quan trọng giúp tín chủ thể hiện lòng thành kính, kết nối với các vị Thánh bản mệnh và cầu mong sự bảo hộ, bình an. Để thực hiện đúng nghi thức này, việc sắm lễ và làm lễ đòi hỏi sự chuẩn bị chu đáo, từ việc chọn lựa thời điểm, địa điểm đến cách bài trí lễ vật.

Bài viết này của Vua Nệm sẽ tìm hiểu Tôn nhang bản mệnh là gì, giúp bạn hiểu rõ hơn về ý nghĩa và các bước thực hiện một cách trọn vẹn.

1. Tìm hiểu Tôn nhang bản mệnh là gì?

Bản mệnh theo nghĩa Hán Việt là bản chất của một con người, được xác định dựa vào năm sinh âm lịch. Ví dụ, những người sinh vào năm 1990 sẽ có bản mệnh là Lộ Bàng Thổ. Mỗi bản mệnh gắn liền với những màu sắc đặc trưng, những màu sắc này có vai trò quan trọng trong việc điều hòa và cân bằng yếu tố âm dương cũng như ngũ hành. Do đó, màu sắc bản mệnh là những màu phù hợp với bản chất của từng người.

Tôn nhang bản mệnh là nghi lễ trong tín ngưỡng thờ Mẫu Tứ phủ, nhằm chính thức công nhận một người là đệ tử của tín ngưỡng này. Trong tâm linh, Tôn nhang bản mệnh hay bát hương bản mệnh là công cụ để người thờ cúng gửi gắm thân mệnh của mình đến các đấng linh thiêng, cầu xin sự che chở và bảo vệ từ các bậc thần thánh. Khi thực hiện nghi lễ này, bạn thành tâm gửi gắm bản mệnh của mình đến Tiên Thánh, từ đó nhận được sự gia ân, bảo vệ, giúp cuộc sống an lành, thuận lợi và tài lộc phát triển.

2. Người thực hiện lễ Tôn nhang bản mệnh là ai?

Theo quan niệm trong Thánh đạo và Tiên đạo, Tôn nhang bản mệnh thường được chia thành hai loại chính: bắt buộc và tự nguyện.

• Tôn nhang bản mệnh bắt buộc thường áp dụng cho những người có căn đồng số lính. Trước khi thực hiện lễ Tứ Phủ, tiến căn hoặc trình đồng, những người này cần phải xin tôn nhang để phụng sự trước. Nếu sau khi làm lễ, nhà thánh vẫn báo sát, họ mới tiếp tục các nghi lễ tiếp theo. Trong trường hợp có căn nặng và cần thiết phải tiến căn hoặc mở phủ ngay, nghi lễ Tôn nhang bản mệnh có thể được thực hiện cùng ngày với lễ mở phủ. Những trẻ em đã bán khoán cửa Mẫu, sau khi chuộc khoán, nếu có căn duyên với nhà Thánh, cũng nên thực hiện nghi lễ Tôn nhang bản mệnh.
• Tôn nhang bản mệnh tự nguyện áp dụng cho bất kỳ ai thành tâm theo tín ngưỡng thờ Mẫu Tứ phủ. Những người này có thể đến đền, phủ để xin tôn nhang, cầu nguyện cho bản mệnh của mình được an lành và thịnh vượng.

3. Cách sắm lễ và làm lễ Tôn nhang bản mệnh chi tiết

3.1 Thời gian thực hiện lễ Tôn nhang bản mệnh

Nghi lễ Tôn nhang bản mệnh thường được tổ chức vào mùa Xuân (tháng Giêng, tháng Hai, tháng Ba) hoặc mùa Thu (tháng Tám, tháng Chín, tháng Mười) trước khi mùa đông đến. Cần lưu ý không thực hiện nghi lễ này trong tháng Bảy, mặc dù là mùa Thu, vì tháng Bảy được coi là thời điểm không thuận lợi do ảnh hưởng của tiết Ngâu, không mang lại vượng khí cho tín chủ.

3.2 Địa điểm thực hiện lễ Tôn nhang bản mệnh

Nghi lễ Tôn nhang bản mệnh nên được thực hiện tại các đền, phủ, điện, hoặc đài thờ thuộc Tứ phủ. Tuyệt đối không tiến hành nghi lễ tại các nơi thờ Tam Bảo, chư Phật, đình miếu thờ Thành Hoàng, hoặc các vị nhân thần không thuộc Tứ phủ.

Khi thực hiện nghi lễ Tôn nhang bản mệnh, cần có sự hướng dẫn và hỗ trợ của thủ nhang, đồng trưởng tại đền, điện, hoặc đồng thầy từ nơi khác đến.

3.3 Lễ vật chuẩn bị cho lễ Tôn nhang bản mệnh là gì?

Để thực hiện nghi lễ Tôn nhang bản mệnh, tín chủ cần chuẩn bị các lễ vật cúng Thánh trong ngày. Các lễ vật có thể bao gồm:

• Lễ lục cúng: Hương, đăng (nến), hoa, trà, quả, thực phẩm, có thể tùy tâm theo điều kiện và lễ mặn (gà hoặc miếng thịt lợn luộc, đĩa xôi, rượu).
• Lễ cúng hạ ban: Gồm 7 quả trứng gà hoặc trứng vịt sống, gạo, muối, rượu và có thể thêm miếng thịt lợn sống được cắt thành 5 miếng nhỏ.
• Vàng mã: Bao gồm nghìn vàng hoa hay nghìn vàng Tứ phủ, mâm hài Tứ phủ 24 đôi (12 đôi lớn và 12 đôi nhỏ chia theo 4 màu), cùng với đinh vàng lá. Ngoài ra, có thể có bảng tra bản mệnh lục thập hoa giáp in tên hiệu Thánh bản mệnh và tiến lễ kim ngân, hài hán, vàng mã và đồ vật tùy theo tuổi của tín chủ.

3.4 Cách tiến hành nghi lễ Tôn nhang bản mệnh

Trong nghi lễ Tôn nhang bản mệnh, tín chủ sẽ ngồi ở giữa sập hành lễ, trùm khăn phủ diện màu đỏ, bên trên đặt tráp hoặc mâm có chứa bát nhang, sớ xin tôn nhang, vàng lá, và đôi nến đặt hai bên bát nhang, kèm hoa tươi, quả cau, và lá trầu. Đồng thầy sẽ đại tấu, thỉnh tên hiệu Thánh bản mệnh cho tín chủ, đồng thời đọc rõ tên tuổi, địa chỉ và những điều mong cầu cát lành của tín chủ. Sau đó, kêu cầu Phật Thánh gia hộ cho tín chủ, khất đài được nhất âm nhất dương, rồi mới xin phép hạ bát nhang xuống và yên vị tại đền, phủ.

Khi bát nhang đã yên vị, tiếp tục xin phép hóa kim ngân, vàng mã, hài hán và giấy sớ. Sau ba ngày, tín chủ cần đến đền để thành tâm lễ tạ Tiên Thánh. Kể từ lúc này, tín chủ chính thức trở thành đệ tử của Tín ngưỡng thờ Mẫu, và nơi Tôn nhang bản mệnh được xem là chốn tổ của người đó.

Theo quy tắc, khi đã bốc bát hương bản mệnh tại đền, phủ, điện nào thì tín chủ sẽ trở thành con hương đệ tử của nơi đó. Bát hương sẽ được đặt ở đền, phủ hoặc điện đó. Trong các dịp lễ, Tết, đầu năm hay cuối năm, tín chủ cần đến nơi đó dâng lễ đầy đủ để được bảo hộ tốt nhất. Trong trường hợp tín chủ ở xa, có thể xin phép mang bát hương về nhà để thờ cúng, nhưng phải đặt trên bàn thờ riêng, không được thờ chung với bàn thờ gia tiên.

Trước đây, các tín chủ có thể được tôn nhang với một hoặc nhiều bát nhang riêng để thờ phụng tại đền. Tuy nhiên, do không gian thờ tự hạn chế, hiện nay các đền phủ thường tôn nhang bằng cách ghi các di hiệu tên Thánh bản mệnh vào phong bao đỏ hoặc giấy trang kim. Các di hiệu này được đặt trong hộp gỗ hoặc hộp kính, đặt trang nghiêm trên ban thờ. Các di hiệu chư vị của bản mệnh bao gồm:

• Một cốt hiệu: Tam giới Thiên chúa, Tứ phủ vạn linh công đồng thánh đế (có một số đền phủ không tôn cốt hiệu này).
• Một cốt hiệu của vị Thánh chính cai quản bản mệnh.
• Một cốt hiệu của chư vị cai quản bản mệnh theo tuổi của tín chủ dựa trên bản tra lục thập hoa giáp. Các tên hiệu Thánh này có thể cho gia chủ sao chép lại để biết và sử dụng khi cần cầu khấn.

Như vậy, Tôn nhang bản mệnh là một nghi thức tâm linh để tín chủ gửi gắm lòng thành kính và nguyện ước bình an đến các vị Thánh. Qua việc sắm lễ và thực hiện nghi lễ một cách cẩn trọng, người thực hiện mong muốn tạo được mối liên kết sâu sắc với thế giới tâm linh.

Hiểu rõ về Tôn nhang bản mệnh sẽ giúp bạn tự tin hơn khi tiến hành nghi thức, đảm bảo sự trang trọng và ý nghĩa của lễ. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã nắm được Tôn nhang bản mệnh là gì, từ đó có sự chuẩn bị tốt nhất cho mình.