Sức khỏe giấc ngủ

Giấc ngủ ảnh hưởng đến việc sản xuất hormone tăng trưởng của con người như thế nào?

CẬP NHẬT 26/06/2022 | BỞI Vua Nệm Team

Hóc môn tăng trưởng gọi tắt là HGH (tên tiếng Anh: Human Growth Hormone) là một thành phần thiết yếu cho sức khỏe của chúng ta. Nó là một chất được sản xuất tự nhiên giúp thúc đẩy sự phát triển của cơ và xương một cách khỏe mạnh, ngoài ra HGH còn điều chỉnh sự trao đổi chất. Trong bài viết này, Vua Nệm sẽ giải thích mối liên hệ giữa giấc ngủ và hoocmon tăng trưởng và làm thế nào để thúc đẩy hormone này sản xuất một cách tự nhiên. Nếu bạn đang qua tâm đến chủ đề này thì đừng bỏ qua bài viết dưới đây nhé!

1. Hormone tăng trưởng (HGH) là gì?

Hormon tăng trưởng của con người – còn được gọi là HGH, hGHn hoặc GH – là một chất được sản xuất tự nhiên bởi tuyến yên có kích thước bằng hạt đậu ở đáy não. Hormon tăng trưởng được tiết ra từ tuyến này được giải phóng vào máu và phục vụ một số chức năng quan trọng trong cơ thể.

Hormon tăng trưởng
Hormon tăng trưởng ban đầu được xác định tên gọi dựa trên vai trò của nó trong việc thúc đẩy tăng trưởng ở trẻ em.

Hormon tăng trưởng ban đầu được xác định tên gọi dựa trên vai trò của nó trong việc thúc đẩy tăng trưởng ở trẻ em. Trong suốt thời kỳ ấu thơ cho đến tuỏi thanh thiếu niên, horme tăng trưởng đóng một chức năng quan trọng là giúp chúng ta phát triển cao và cứng cáp hơn.

Ở người lớn cũng vậy, hormone tăng trưởng góp phần trong việc kích thích tăng trưởng và tăng cường sức mạnh thể chất. Mặc dù ở người trưởng thành  hormone tăng trưởng không thể phát triển chiều cao nhưng nó giúp phát triển khối cơ và sức mạnh của xương.

Hormone tăng trưởng cũng đóng một phần trong các quá trình sinh học quan trọng khác trong cơ thể, liên quan trực tiếp đến việc quản lý quá trình trao đổi chất bao gồm chuyển đổi năng lượng và sử dụng năng lượng cho các hoạt động trong cơ thể. Cụ thể, hormone tăng trưởng có liên quan một cách phức tạp đến việc các thực phẩm được chuyển đổi thành năng lượng sao cho lượng đường và chất béo trong máu luôn được điều hòa và kiểm soát.

2. Điều gì xảy ra khi GH không đươc kiểm soát

Trẻ bị thiếu hụt hormone tăng trưởng thường có biểu hiện hạn chế chiều cao, cơ bắp yếu hơn, khuôn mặt trông trẻ hơn so với những đứa trẻ khác cùng tuổi và dậy thì muộn. Ở người lớn, các triệu chứng có thể bao gồm tăng mỡ quanh eo, giảm khối lượng xương và cơ, da mỏng, mệt mỏi, một số vấn đề tâm trạng và chứng khó ngủ.

Trẻ bị thiếu hụt hormone tăng trưởng
Trẻ bị thiếu hụt hormone tăng trưởng thường có biểu hiện hạn chế chiều cao, cơ bắp yếu hơn

Bên cạnh đó, việc dư thừa hormone tăng trưởng cũng dẫn đến nhiều hệ quả xấu. Đối với trẻ em, việc dư thừa hoc môn HGH có thể  dẫn đến chứng người khổng lồ (gigantism) – một rối loạn hiếm gặp có thể khiến trẻ lớn hơn so với tuổi thực và phải chịu một loạt các biến chứng tiềm ẩn khác bao gồm đau đầu, đổ mồ hôi, đau và yếu khớp.

Ở người trưởng thành, quá nhiều hormone tăng trưởng gây ra bệnh to đầu chi (acromegaly). Căn bệnh này biểu hiện ở nhiều triệu chứng trong đó bao gồm xương bị bè, mệt mỏi, chứng ngưng thở khi ngủ, đổ mồ hôi quá nhiều, có mùi cơ thể hoặc nhức đầu.

3. Khi nào cơ thể sản sinh hormone tăng trưởng?

Trong mỗi khoảng thời gian 24 giờ, tuyến yên sẽ tiết ra hormone tăng trưởng. Nhưng quá trình này không liên tục, nó xảy ra trong khoảng 6-10 xung (pulse)/24 giờ .

Không phải tất cả các xung của hormone tăng trưởng đều tiết ra một lương hormone giống nhau. Độ dài của xung và lượng hormone tăng trưởng được giải phóng có thể thay đổi dựa trên một số yếu tố. Sự bùng nổ đỉnh điểm của hormone tăng trưởng thường xảy ra vào ban đêm trong khi ngủ.

 các xung của hormone tăng trưởng
Không phải tất cả các xung của hormone tăng trưởng đều tiết ra một lương hormone giống nhau.

Cụ thể, nó xảy ra trong giai đoạn đầu của giai đoạn giấc ngủ sóng chậm (giai đoạn ngủ sâu) và có thể chiếm từ 50% lượng hormone tăng trưởng được giải phóng hàng ngày. Các xung tiếp theo có thể xảy ra trong thời gian ngủ sóng ngắn sau đó. Tổng cộng, hormone được tiết ra trong khi ngủ chiếm hơn 70% lượng hormone tăng trưởng được sản xuất hàng ngày.

Có thể bạn chưa biết: Giấc ngủ sóng chậm còn được gọi là giấc ngủ sâu . Khi chúng ta đang ngủ, cơ thể sẽ trải qua lần lượt bốn giai đoạn ngủ gọi là 1 chu kỳ giấc ngủ, kéo dài khoảng 90 phút. Sau khi một chu kỳ kết thúc, chu kỳ tiếp sẽ bắt đầu cho đến khi cơ thể tỉnh giấc vào buổi sáng theo nhịp sinh học tự nhiên. Ba giai đoạn đầu tiên bao gồm ru ngủ, ngủ nông, ngủ sâu còn được gọi là giai đoạn giấc ngủ chuyển động mắt không nhanh (NREM) và giai đoạn cuối cùng là giấc ngủ chuyển động mắt nhanh (REM). 

Tập thể dục
Tập thể dục cũng là một yếu tố quan trọng khác ảnh hưởng đến việc sản xuất hormone tăng trưởng.

Tập thể dục cũng là một yếu tố quan trọng khác ảnh hưởng đến việc sản xuất hormone tăng trưởng. Cách kích thích hormone môn tăng trưởng tự nhiên nhờ tập thể dục (EIGR) đề cập đến sự gia tăng sản xuất nồng độ hóc môn HGH nhờ việc thực hiện một số loại hoạt động thể chất.

Trên thực tế, giấc ngủ và tập thể dục đã được xác định là hai yếu tố kích thích hormone tăng trưởng quan trọng nhất. Dạng bài tập, thời lượng, tần suất và mức độ khó của bài tập đều có thể đóng một vai trò khuếch đại sự giải phóng hormone tăng trưởng trong một phạm vi nhất định.

Mặc dù tập thể dục có thể thúc đẩy sự bùng nổ của hormone tăng trưởng, tuy nhiên để tối ưu hóa mạnh mẽ khả năng tiết ra của hormone GHG, bạn nên tập thể dục trong thời gian đủ dài hoặc có nhiều lần tập thể dục trong khoảng thời gian 24 giờ. Hiện nay, nhiều nghiên cứu đang tiếp tục được thực hiện để hiểu rõ hơn chính xác các loại bài tập cụ thể nào sẽ làm thay đổi sự giải phóng GH trong ngắn hạn và dài hạn.

giấc ngủ và tập thể dục
Giấc ngủ và tập thể dục đã được xác định là hai yếu tố kích thích hormone tăng trưởng quan trọng nhất

Mặc dù giấc ngủ và tập thể dục là hai yếu tố chính liên quan đến việc sản xuất hormone tăng trưởng, nhưng cũng có những yếu tố tác động khác. Dinh dưỡng, căng thẳng, tuổi tác và các yếu tố khác liên quan đến sự phát triển và trao đổi chất có thể ảnh hưởng đến việc giải phóng HGH.

Mối tương quan giữa các yếu tố này có thể khiến cho việc cô lập ảnh hưởng của giấc ngủ hoặc tập thể dục đến hormone tăng trưởng trở nên khó khăn hơn. Tuy nhiên, cac nhà khoa học khẳng định rằng giấc ngủ (đặc biệt là giấc ngủ sâu) và thể thao là 2 yếu tố quan trọng trong quá trình duy trì sự ổn định của cơ thể trong việc giải phóng hormone tăng trưởng.

4. Giấc ngủ ảnh hưởng đến sản xuất hormone tăng trưởng của con người như thế nào?

Như chi tiết trong phần trước, ở người trưởng thành khỏe mạnh, phần lớn hormone tăng trưởng được tiết ra trong giấc ngủ sóng chậm. Bởi vì giấc ngủ có liên quan chặt chẽ với việc giải phóng hormone tăng trưởng của con người, các vấn đề về giấc ngủ có thể ảnh hưởng tiêu cực đến việc sản xuất hormone đó, điển hình nhất là chứng mất ngủ. 

Mất ngủ được đặc trưng bởi các vấn đề dai dẳng trong việc vào giấc, thức giấc hoặc cả hai. Mất ngủ được chia thành 2 dạng chính: mất ngủ cấp tính hoặc mất ngủ mãn tính. Trong một nghiên cứu trên 15 người mắc chứng mất ngủ mãn tính, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy mức độ hormone tăng trưởng giảm đáng kể trong khoảng thời gian 24 giờ.

Các vấn đề về giấc ngủ
Các vấn đề về giấc ngủ có thể ảnh hưởng tiêu cực đến việc sản xuất hormone đó, điển hình nhất là chứng mất ngủ

Không nhất quán trong thời điểm đi ngủ cũng có thể ảnh hưởng đến việc sản xuất hormone tăng trưởng. Trong một nghiên cứu khác, bệnh nhân không được tiết lộ về thời gian và có thể ngủ bất cứ khi họ nào muốn. Kết quả là nhóm ngươi này có xu hướng sản xuất hoóc môn tăng trưởng thấp hơn và thời gian ngủ sâu ngắn hơn.

Thiếu ngủ có thể làm thay đổi quá trình giải phóng hormone tăng trưởng, ngay cả khi bạn chỉ thiếu ngủ trong một thời gian ngắn. Nếu một người liên tục bị gián đoạn giấc ngủ và khó đạt được giấc ngủ sâu, nó có thể thay đổi lượng hormone tăng trưởng được giải phóng trong cơ thể họ. 

Làm thế nào để tăng nội tiết tố tăng trưởng một cách tự nhiên? 

Do tầm quan trọng của hormone tăng trưởng đối với sức khỏe tổng thể nên việc tìm hiểu làm thế nào để tăng GH một cách tự nhiên luôn được nhiều người quan tâm. Bổ sung GH là một phần của hệ thống sinh học phức tạp kết hợp với tín hiệu phản hồi từ não và cơ thể. Do đó, có thể khó phân lập các hành động cụ thể giúp tăng mức sản xuất hormone tăng trưởng hàng ngày.

Bổ sung GH
Bổ sung GH là một phần của hệ thống sinh học phức tạp kết hợp với tín hiệu phản hồi từ não và cơ thể.

Ở người trưởng thành khỏe mạnh, hormone tăng trưởng được sản xuất một cách có kiểm soát với tần suất thường xuyên. Những thói quen được liệt kê dưới đây có thể góp phần tăng cường sức khỏe tổng thể và mang lợi ích trong việc tăng sản xuất HGH một cách tự nhiên.

Giấc ngủ chất lượng mỗi đêm:  Ngủ đủ giấc theo một lịch trình nhất quán sẽ tạo giảm thiểu tối đa các vấn đề về gián đoạn giấc ngủ, do đó cơ thể có thời gian tiết hormone tăng trưởng hàng đêm.

Chế độ ăn uống cân bằng: Thành phần dinh dưỡng mà cơ thể nạp cũng đóng vai trò trong việc quyết đinh mức độ sản xuất hormone tăng trưởng. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng lượng calo dư thừa có thể ngăn chặn sản xuất hormone tăng trưởng.

Các nghiên cứu khác đã xem xét các vi chất dinh dưỡng và các chất dinh dưỡng đa lượng khác nhau để hiểu rõ hơn về mối liên hệ của chúng với quá trình sản xuất GHH cho thấy một chế độ ăn uống cân bằng và bao gồm các thực phẩm kích thích hoocmon tăng trưởngvitamin và khoáng chất cần thiết mang lại kết quả tốt nhất cho việc sản xuất hormone này.

Thành phần dinh dưỡng
Thành phần dinh dưỡng mà cơ thể nạp cũng đóng vai trò trong việc quyết đinh mức độ sản xuất hormone tăng trưởng.

Tập thể dục thường xuyên: Như đã đề cập ở phía trên, tập thể dục có thể thúc đẩy sản xuất hormone tăng trưởng. Bên cạnh việc kích thích sản xuất hormone tăng trưởng, tập thể dục thường xuyên còn thể mang lại nhiều lợi ích khác cho tất cả các khía cạnh của sức khỏe .

Tránh hút thuốc: Bên cạnh ức chế sản xuất hormone tăng trưởng, hút thuốc còn dẫn đến nhiều tác động xấu cho phổi, tim và các cơ quan nội tạng khác. 

———–

Đối với người trưởng thành, giấc ngủ là thời điểm quan trọng để giải phóng hormone tăng trưởng. Việc sản xuất HGH xảy ra mạnh mẽ nhất trong giai đoạn giấc ngủ sâu của chu kỳ giấc ngủ . Một sự gián đoạn giấc ngủ nghiêm trọng có thể cản trở quá trình giải phóng HGH vào máu.

Thực hành một lối sống lành mạnh có thể có tác động tích cực cho sức khỏe tổng thể nói riêng và cho việc sản xuất hormone tăng trưởng tự nhiên nói chung. Bài viết đã chia sẻ nhiều thông tin hữu ích liên quan mối liên hệ giữa giấc ngủ và hóc môn tăng trưởng. Hy vọng bạn đã “bỏ túi” được nhiều kiến thích bổ ích và luôn ngủ ngon mỗi đêm nhé!

Nguồn tham khảo:

Bài viết liên quan:

Vua Nệm Team
Vua Nệm Team